Relacje

Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

Na przełomie września i października zostały przeprowadzone szkolenia wprowadzające w tematykę prowadzenia gospodarstwa edukacyjnego. 64 osoby z czterech województw (kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego) otrzymały podstawowe informacje z zakresu świadczenia usług edukacyjnych w gospodarstwie rolnym i obiektach turystyki wiejskiej. Zostały omówione również przepisy prawne obowiązujące przy prowadzeniu działalności pozarolniczej, a także planowane na najbliższy okres formy dofinansowania.

Wśród uczestników szkoleń znalazły się osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z organizacją zajęć dla dzieci i młodzieży, jak również te, które z mniejszą lub większą intensywnością podejmowały się prowadzenia tego rodzaju działalności nawet od kilkunastu lat, jednak nie miały dotąd okazji uzyskać profesjonalnego wsparcia doradczego w tym zakresie.

Szczególnie interesującym uczestników tematem okazała się być kwestia wyboru formy prawnej dla prowadzenia działalności edukacyjnej w gospodarstwie rolnym i możliwość pozyskania dofinansowania w ramach planowanej do wdrożenia w nowej perspektywie interwencji LEADER, prowadzonej przez Lokalne Grupy Działania. Z dużym zainteresowaniem spotkał się również temat dostosowania oferty obiektu do wymagań oświaty. Szkolnictwo bowiem zyskałoby nowe miejsca realizacji zajęć w praktyce, gdyby programy edukacyjne gospodarstw realizowały konkretne zagadnienia z dokumentu Podstawy Programowej. Temu tematowi jest dedykowane kolejne szkolenie realizowane w ramach projektu, które odbędzie się 20 października na platformie ClickMeeting (link do rejestracji: https://kpodr.clickmeeting.com/gospodarstwo-edukacyjne-realizacja-postawy-programowej-w-gosp-edukacyjnym/register).

Szkolenia informacyjne były pierwszymi z serii spotkań poruszających zagadnienia związane z prowadzeniem gospodarstwa edukacyjnego, zaplanowanymi do realizacji w okresie: wrzesień 2022 – październik 2023, w ramach projektu „Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich”. Projekt ten skierowany jest do mieszkańców województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego, zainteresowanych prowadzeniem działalności w formie gospodarstwa edukacyjnego lub działającymi na rzecz rozwoju turystyki wiejskiej w wyżej wymienionych regionach.

Osoby, które chciałyby uczestniczyć w kolejnych szkoleniach zaplanowanych do realizacji w ramach projektu, zapraszamy do kontaktu z jego koordynatorką:
Aleksandra Hapka, tel. 693-301-527, e-mail: aleksandra.hapka@kpodr.pl

Projekt jest realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego, w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023.

Do pobrania:
Prezentacja KPODR I – przepisy prawne – kopia

Prezentacja KPODR I – informacje ogólne
Prezentacja KPODR I – formy dofinansowania

Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl

Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

 

 

RELACJA Z WARSZTAT NR I – „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich”
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

 

RELACJA Z WARSZTATU NR I ZREALIZOWANEGO W RAMACH OPERACJI:
„Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”

6 października 2022 r.
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

W dniu 6 października 2022 r. odbył się pierwszy z dwóch zaplanowanych na terenie  Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie warsztatów realizowanych w ramach operacji „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”, realizowanej przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA” wraz z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, Podkarpackim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Boguchwale oraz Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

Spotkanie otworzył Zastępca Dyrektora KPODR ds. transferu wiedzy i innowacji Pan Ryszard Zarudzki, który przywitał uczestników oraz poruszył temat wytwarzania żywności wysokiej jakości i konieczności jej odpowiedniej promocji. Jako przykład takiego produktu podał pszenicę okrągłoziarnową, odtworzoną w ramach projektu: „Pradawne Ziarno”. W swojej wypowiedzi nawiązał także do funkcjonowania procesu certyfikacji we włoskim rejonie Emilia-Romania, z naciskiem na tamtejszą filozofię działania, którą w tym procesie warto naśladować.

Następnie głos zabrała lokalna koordynator projektu Pani Beata Chełminiak, która rozpoczęła sesję prezentacji uczestników i obszarów ich kompetencji. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele różnych środowisk: rolnicy, doradcy, przedsiębiorcy rolni, przedstawiciele samorządu terytorialnego, instytucji wsparcia rolnictwa oraz nauki. Reprezentowali oni różne kierunki produkcji i wyroby, opisali swoje doświadczenia, min. w zakresie certyfikacji żywności i wynikających z tego korzyści.  Szczególnie mocno akcentowano konieczność współdziałania, poprawy pozycji rolników w łańcuchach produkcji oraz korzystania z różnych możliwości w zakresie ekspansji produktów mających potencjał – ekspansji nie tylko krajowej, ale także zagranicznej. Rozmówcy uznali, że należy dążyć do dopasowywania gotowych produktów do istniejących znaków certyfikacyjnych ze szczególnym naciskiem na certyfikaty unijne, tak aby móc wykorzystać środki na promocję, zwiększając przez to rozpoznawalność danego wyrobu.

Adam Patkowski omówił temat produkcji żywności wysokiej jakości i funkcjonujące systemy certyfikacji produkcji, a Hubert Gonera przedstawił temat kreowania marek oraz strategii promocji żywności.

Według uczestników dyskusji proces szerokiej, skoordynowanej certyfikacji odpowiednio dobranych produktów jest zdecydowanie osiągalny a nawet konieczny ze względu na świetną jakość polskiej żywności. Braki w tym obszarze powodują, że nie trafia ona na odpowiednią, najwyższą półkę cenową, gdzie jest jej miejsce. Na te moment Polska eksportuje w znacznej mierze surowiec, który następnie jest przetwarzany przez zagraniczne podmioty. A eksport surowca nie generuje odpowiedniej wartości dodanej.

Na zakończenie warsztatu, uczestnicy opracowali szeroki katalog produktów typowych dla województwa kujawsko-pomorskiego i podobnie jak uczestnicy warsztatów w Wielkopolsce uznali, że potencjał regionu w zakresie możliwości certyfikacji oraz produkcji żywności wysokiej jakości jest olbrzymi. Na ten moment nie jest on w pełni wykorzystany i należy to jak najszybciej naprawić.

Odwiedź portal KSOW – https://ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA”

„Gospodarstwo edukacyjne…..” – szkolenie II

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

20 października 2022 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie przeprowadził szkolenie online pn. „Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich – Realizacja podstawy programowej w gospodarstwie edukacyjnym”.

Szkolenie jbyło skierowane do osób prowadzących lub zamierzających prowadzić działalność turystyczną na obszarach wiejskich, a także do osób zaangażowanych w działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich (przedstawicieli instytucji, lokalnych liderów), z terenu województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, opolskiego i zachodniopomorskiego.

Świadczenie usług edukacyjnych może stanowić wartościową specjalizację oferty obiektu, jednocześnie wspierającą zachowanie jego wiejskiego charakteru. Jest ona interesująca dla miłośników turystyki wiejskiej, przy czym prowadzenie gospodarstwa edukacyjnego jest korzystne przede wszystkim dla trzech grup interesantów: gospodarzy, szkolnictwa oraz dzieci i młodzieży szkolnej. Poprzez prowadzenie zajęć gospodarze uzyskują dodatkowy dochód i przedłużają okres korzystania z usług obiektu, szkolnictwo uzyskuje nowe miejsca realizacji podstawy programowej w praktyce, a dzieci i młodzież mogą kształcić się w otoczeniu przyrody i poznawać szkolne zagadnienia od strony praktycznej.

Uczestnicy szkolenia uzyskali wiedzę na temat komponowania programów edukacyjnych z wykorzystaniem zapisów Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego i Kształcenia Ogólnego, celem podniesienia atrakcyjności oferty gospodarstw edukacyjnych w kontekście świadczenia usług na rzecz grup szkolnych i przedszkolnych.

Program szkolenia: program szkolenia II

Formularz zgłoszeniowy: https://kpodr.clickmeeting.com/gospodarstwo-edukacyjne-realizacja-postawy-programowej-w-gosp-edukacyjnym/register

Zgłoszenia były przyjmowane do 18 października 2022 r. do godz. 15:00. Liczba miejsc ograniczona.

Niniejsze szkolenie będzie drugim z serii spotkań poruszających zagadnienia związane z prowadzeniem gospodarstwa edukacyjnego, zaplanowanych do realizacji w okresie: wrzesień 2022 – październik 2023, w ramach projektu „Gospodarstwo edukacyjne – innowacyjna forma przedsiębiorczości na obszarach wiejskich”.

Osoby zainteresowane uczestnictwem w tym oraz w kolejnych szkoleniach zapraszamy do kontaktu z koordynatorem projektu: Aleksandra Hapka, tel. 693-301-527, e-mail: aleksandra.hapka@kpodr.pl.

Harmonogram szkoleń: Harmonogram szkoleń

Link do strony projektu: https://www.kpodr.pl/gospodarstwo-edukacyjne-innowacyjna-forma-przedsiebiorczosci-na-obszarach-wiejskich/

Projekt realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie we współpracy ze Stowarzyszeniem Gospodarstw Edukacyjnych Województwa Śląskiego w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023.

 

Odwiedź portal KSOW – www.ksow.pl

Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

Finał wojewódzki XXXII Olimpiady Wiedzy Rolniczej

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
Operacja realizowana przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Operacja wspófinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020

 

7 października 2022 r. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbył się finał wojewódzki XXXII Olimpiady Wiedzy Rolniczej.

Dziewiętnastu zwycięzców eliminacji powiatowych z naszego województwa rozwiązało test składający się z 30 pytań. Komisja konkursowa po sprawdzeniu testów, wyłoniła pięciu najlepszych, który następnie rywalizowali między sobą w części ustnej i praktycznej.
Zwycięzcą został Wojciech Holec z powiatu nakielskiego, II miejsce zajął Łukasz Jankowski z powiatu lipnowskiego, III Przemysław Wichliński z powiatu radziejowskiego, natomiast po dogrywce IV miejsce zajął Przemysław Zająkała z powiatu bydgoskiego, a VMichał Skonieczny z powiatu mogileńskiego.

Nagrody finansowe dla laureatów zostały współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023.

Laureaci otrzymali również nagrody od sponsorów: Agencji Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa OR w Toruniu, Agencji Promocji Rolnictwa i Agrobiznesu APRA sp. z o.o., AGRAMI sp. z o.o., ANWILU S.A., BASF Polska, BAYER Polska, FMC, Green Eco Polska sp. z o.o., Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa OT w Bydgoszczy, Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej z siedzibą w Przysieku, NICOLAUS BANK w Toruniu, OSADKOWKI sp. z o.o., YARA Poland sp. z o.o., Polskiego Wydawnictwa Rolniczego sp. z o.o.

Podczas finału wojewódzkiego można było wysłuchać wykładu dotyczącego wielofunkcyjnej aplikacji dla rolników i doradców (eDWIN).

Laureatom gratulujemy, a sponsorom dziękujemy za nagrody.

 

Zostań partnerem KSOW – http://ksow.pl

Wyjazd studyjny – Wspieranie rozwoju rolnictwa ekologicznego poprzez poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych

Relacja z wyjazdu studyjnego pn.:

 „Wspieranie rozwoju rolnictwa ekologicznego poprzez poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych” – województwo dolnośląskie, 19-22.09.2022r.

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie w dniach 19-22 września 2022r. organizował wyjazd studyjny w ramach operacji pn. Wspieranie rozwoju rolnictwa ekologicznego poprzez poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych” – województwo dolnośląskie.  Operacja własna realizowana w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie SIR, Plan Operacyjny na lata 2022–2023.

W wyjeździe studyjnym uczestniczyło 25 osób, mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego, wpisujących się w grupę docelową:

– rolnik ekologiczny,

– przetwórca ekologiczny,

– rolnik konwencjonalny zainteresowany systemem rolnictwa ekologicznego,

– doradca rolny.

Podczas wyjazdu uczestnicy mieli okazję poznać specyfikę pracy, zasady funkcjonowania różnych gospodarstw ekologicznych oraz przetwórni działających w województwie dolnośląskim.

Dzień I

Wizyta w Karkonoskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Szklarskiej Porębie

Pierwszym punktem programu była wizyta w KCEE w Szklarskiej Porębie. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać ciekawej  prelekcji na temat walorów przyrodniczych  Karkonoskiego Parku Narodowego. Poznanie i zrozumienie przyrody oraz związku przyrody z człowiekiem stanowi podstawę edukacji ekologicznej. Uświadomienie, że ochrona przyrody wpływa na jakość życia i zdrowie człowieka a akceptacja dla ochrony przyrody stanowi fundamentalny czynnik rozwoju społeczności lokalnych w zgodzie z naturą.

Dzień II        

W ekologicznym gospodarstwie towarowym Agropol Sp. z o.o. w Rybnicy.

 Jest to duże gospodarstwo ekologiczne o powierzchni ponad  800 ha. Gleby słabe, niewiele klasy IV, reszta klasy V-VI.  Duża mozaikowatość gleb. Właściciele prowadzą rodzinną firmę po dawnym PGR. Jak przekazał nam pan Stanisław Choma przykładają dużą wagę do uprawy. Płodozmian i wapnowanie gleb to podstawa. Dysponują nowoczesnym, wysokiej klasy sprzętem do uprawy gleby. Bogaty i nowoczesny park maszynowy, to domena  jego syna Romana, który z zamiłowaniem zajmuje się agrotechniką. W gospodarstwie stosuje się wsiewki koniczyny w uprawę specjalistycznym  siewnikiem. Uprawy to: owies- 250 ha, pszenżyto -150 ha, gryka -200 ha , orkisz- 150 ha, żyto- 15 ha na materiał siewny. Pozostały areał stanowią pastwiska dla koni, kóz i owiec hodowanych w gospodarstwie. W celu poprawy stanu gleby stosuje się preparaty mikrobiologiczne na bazie efektywnych mikroorganizmów dopuszczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym.

Z wizytą w „Kowalowych Skałach”

Z Rybnicy udaliśmy się do Wrzeszczyna, gdzie  znajduje się  gospodarstwo ekologiczne i zagroda edukacyjna Pani Agaty Kowal-Ruschil „Kowalowe Skały”. Gospodyni wraz z mężem prowadzi działalność edukacyjną, która jest ściśle związana z porami roku i cyklem prac w gospodarstwie ekologicznym. Dzięki temu odwiedzający mogą przyjrzeć się funkcjonowaniu zagrody, aktywnie uczestniczyć w jej życiu i w pełni wykorzystać dobrodziejstwa otaczającej przyrody. Tutaj na 10 ha pastwisk hoduje się daniele, owce wrzosówki oraz kury nioski.

 

Dzień III

W ekologicznym gospodarstwie w Różanej, koło Mieroszowa.

Gospodarstwo  Państwa Heleny i Roberta Pokrzywa posiada certyfikat od 2006 roku. Na 55 ha uprawiane są zboża i rośliny motylkowate oraz użytki zielone i warzywa. Z produkcji zwierzęcej prowadzony jest chów bydła mięsnego oraz drobiu, królików i koni. Mieliśmy okazję skosztować specjałów przygotowanych przez gospodynię. Ekologiczny pasztet z królika i gulasz z baraniny, domowy chleb ze smalcem i własnej roboty przetwory nie mają sobie równych.  Tym bardziej nam miło, gdyż byliśmy pierwszą (lecz na pewno nie ostatnią) grupą, którą gospodarze przyjęli w swoich gościnnych progach. Uwagę uczestników wyjazdu zwróciły przepiękne zadrzewienia śródpolne w gospodarstwie, dbałość o bioróżnorodność i zrównoważony system gospodarowania w cyklu zamkniętym gwarantujący samowystarczalność nawozową gospodarstwa.

 

Wizyta w gospodarstwie i serowarni „Wańczykówka” w Krzeszowie.

Ostatni punkt programu, to wizyta w gospodarstwie i serowarni „Wańczykówka”. Gospodarstwo położone jest w Sudetach, Górach Kamiennych z pięknym widokiem na Śnieżkę. Zaczęło się dwoma hektarami ziemi i darowaną świnką. Następnie pojawiła się pierwsza Mućka, a później jeszcze kilka krówek. Sprzedaż mleka była wtedy niezwykle uciążliwa… Obecnie to duże gospodarstwo towarowe, o pow. 73 ha. Wśród upraw dominuje jęczmień, żyto przewódkowe, pszenica jara i ozima, facelia, groch siewny, owies i warzywa.  Gospodarstwo zajmuje się produkcją mleka na potrzeby własnej serowarni. Obecnie utrzymuje  40 krów mlecznych i  60 kóz . Z pozyskiwanego mleka wyrabiane są przepyszne sery, jogurty i masło. Tutaj w Wańczykówce powstają wyroby produkowane w sposób ręczny nawiązując do tradycji serowarów. Produkty można nabyć bezpośrednio w firmowym sklepie w gospodarstwie, na licznych bazarach i sklepach, a także wysyłkowo.

Konkurs i promocja ziemniaków w Minikowie 2022

Ziemniak od bardzo dawna jest dla nas podstawowym produktem spożywczym, a dla dużej grupy rolników producentów ziemniaka – także w naszym regionie – ważnym elementem dochodu z działalności gospodarczej. Jednak nie od dziś wiadomo, że nie tylko plon jest najważniejszy ale także jego jakość.

Nie cały plon w przypadku ziemniaków jadalnych nadaje się do sprzedaży konsumentowi.  Ziemniaki przeznaczone dla przetwórstwa na chipsy czy frytki też muszą mieć inne odpowiadające technologii produkcji cechy. Dlatego wygląd, smak i zapach, odpowiedni kształt i wyrównanie, kolor miąższu, głębokość oczek, obecność chorób, ilość skrobi a nawet opakowanie i inne cechy decydują o ich przydatności w danym sezonie dla konkretnego odbiorcy. Niewątpliwie smak, łatwość obierania skórki, płytkie oczka, kolor miąższu i brak ciemnienia po ugotowaniu są najczęściej wskazywanymi cechami ziemniaka jadalnego dla przeciętnego Kowalskiego.

  

Fot. Nie tylko plon się liczy, ale także jakość, zdrowotność, wygląd i smak ziemniaka.

Jak podkreśla specjalista dr inż. Wojciech Nowacki o jakości bulw ziemniaka decydują warunki glebowe, cechy genetyczne odmiany, warunki pogodowe konkretnego roku oraz stosowana przez rolnika agrotechnika. Każda odmiana ma inną odporność na choroby i stres warunków uprawy (gleba, nawożenie, uwilgotnienie). Co roku obserwujemy, że oferta firm hodowlanych jest pod tym względem coraz bogatsza i lepsza. Widać to było na Kujawsko-Pomorskich Dniach Pola w Minikowie w tym sezonie, gdzie 5 firm hodowlanych pokazało swoją aktualną ofertę 26 odmian ziemniaka jadalnego. A podczas Święta Ziemniaka w dniu 18 września można było zobaczyć, dotknąć wszystkich tych odmian i posmakować aż 16 spośród nich. 

Hodowcy wiedzą, że zanim nowa odmiana trafi na rynek, dobrze ją przetestowane pod kątem jej przydatności dla konsumentów. Umożliwiają to konkursy jakie odbywają się podczas Krajowych Dni Ziemniaka każdego roku w różnych regionach Polski, czy podczas takich imprez jak „Barwy Lata – Dary Jesieni”. Tej imprezie co roku towarzyszy bowiem „Święto Ziemniaka” podczas którego organizowany jest konkurs „Najsmaczniejsza Odmiana Ziemniaka” 

  

  

Fot. Podczas „Święta ziemniaka” przygotowano stoisko konkursowo-promocyjne. Prowadzono promocję odmian poprzez zaprezentowanie kolekcji 26 odmian i degustacji 16 odmian ziemniaków uparowanych w parnikach. To była duża atrakcja dla odwiedzających.

Nasz Ośrodek wspólnie z IHAR Oddział Jadwisin organizuje ten konkurs już od 2007 roku. W tym sezonie była to już jego 16 edycja, 13 z nich odbyło się w Przysieku, a 3 ostatnie w Minikowie i tak już zostanie na kolejne lata.

Jak zwykle konkursowi przewodniczył dr inż. Wojciech Nowacki jako ekspert IHAR Oddział Jadwisin, a członkami komisji byli: 1 przedstawiciel KPODR i 2 przedstawicieli hodowców.

  

  

Fot. Podczas konkursu pracownicy Restauracji „Gęsia Dolina” wydali konsumentom 206 zestawów konkursowych, każdy z próbką 5 odmian ziemniaków. Głosy wrzucane były do urny. Niestety, ilość oddanych głosów limitowała pojemnością garnków po wyczerpaniu ziemniaków jednej konkursowej odmiany, oddawanie głosów jest przerywane, a oddane głosy liczone przez komisję konkursową. Konkurs cieszył się bardzo dużym powodzeniem.

W konkursie „Najsmaczniejsza odmiana ziemniaka Minikowo 2022” wzięło udział 5 hodowli ziemniaka, które zgłosiły do konkursu po jednej odmianie. Wszystkie odmiany konkursowe pochodziły z jednego pola – kolekcji odmian Kujawsko Pomorskich Dni Pola Minikowo 2022. Zgłoszone odmiany oznakowano literami:

A – Odmiana MIA zgłoszona przez NORIKA Polska Sp. z o.o.

B – Odmiana QUEEN ANNE zgłoszona przez SOLANA Polska Sp. z o.o.

C – Odmiana WERBENA zgłoszona przez Hodowlę Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o.

D – Odmiana POGORIA zgłoszona przez PMHZ Strzekęcino Sp. z o.o.

E – Odmiana CORINNA zgłoszona przez Europlant Polska Sp. z o.o.

W konkursie głos oddało 206 konsumentów (o 12% więcej niż w ubiegły roku). Obsługę oraz przygotowanie ziemniaków, bezpieczną konsumpcję, i niezwykle sprawne wydawanie konkursowych porcji degustacyjnych zapewniła Restauracja Regionalna „Gęsia Dolina”, której bardzo dziękujemy.

Najlepszą odmianą okazała się CORINNA (53 głosy) oznaczona literą E, drugą lokatę zajęła odmiana QUEEN ANNE (52 głosy) oznaczona literą B, a 3 lokatę odmiana POGORIA (43 głosy) oznaczona literą D. Jednak w opinii ekspertów, każda odmiana zyskała uznanie jakiejś grupy konsumentów, czyli była najlepsza w ich opinii (odmiana MIA uzyskała 32 głosy, a Werbena 26 głosów) – to bardzo dobrze świadczy o postępie hodowlanym w zakresie cech konsumenckich nowych odmian ziemniaka.

  

  

Fot. Piękne puchary i dyplomy wręczał zwycięzcom dyrektor KPODR dr Ryszard  Kamiński, a ostatniego podsumowania dokonał dr Wojciech Nowacki przewodniczący komisji konkursowej. Jak widać laureaci byli bardzo zadowoleni z nagród, a jeszcze bardziej z wyników głosowania konsumentów.

Tradycyjnie już konkurs cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem zarówno hodowców jak i konsumentów. W ciągu 60 minut wydano do konsumpcji w porcjach wszystkie ugotowane bez soli ziemniaki konkursowe. Przy okazji konkursu zorganizowano promocję prezentowanych na Kujawsko-Pomorskich Dniach pola odmian ziemniaka jadalnego w formie specjalnej wystawy zebranych z kolekcji bulw ziemniaka (podano także wyniki próbnego ważenia z próby 4 krzaków). Dzięki takiemu podejściu hodowcy poznają gusty konsumentów, a konsumenci zapoznają się z wyglądem i walorami smakowymi prezentowanych przez hodowle nowych odmian ziemniaka.

   

  

Fot. Ziemniaki z parników bardzo wszystkim smakowały.

Podczas promocji wydano ponad 1000 porcji ziemniaka parowanego. Praktycznie wszystkie odmiany – a było ich 16 – uparowane w parnikach i podawane w ten sposób konsumentom z dodatkiem sosów lub soli. Na koniec podsumowania dr inż. Wojciech Nowacki stwierdził, że jako przewodniczący wielu tego typu konkursów dostrzega regionalne zróżnicowanie gustów konsumenckich pod względem nie tylko smaku, ale także wyglądu i konsystencji gotowanego ziemniaka. W naszym regionie konsumenci lubią ziemniaki żółte o delikatnej skórce i zwięzłe po ugotowaniu.

  

  

Fot. Przedsięwzięcia uzyskały wsparcie ze środków UE w ramach SIR.

Zarówno konkurs jak i promocja ziemniaka zostały dofinansowane ze środków „Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie” realizowana w ramach operacji pn. „Kujawsko-Pomorskie Dni Pola Minikowo 2022 – Innowacje w produkcji roślinnej” wpisanej do Planu operacyjnego KSOW na lata 2022-2023. Operacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

 

Opracowanie:
Marek Radzimierski, KPODR w Minikowie, Oddział w Przysieku

Zdjęcia:
Marek Rząsa i Marek Radzimierski

Perły 2022

W minioną niedzielę  25 września w Poznaniu, podczas Targów Smaki Regionów 2022, miał miejsce finał XXI edycji konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”. Konkurs wyłonił najlepsze regionalne i tradycyjne produkty żywnościowe oraz najlepsze dania i potrawy regionalne. Impreza organizowana jest przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego. Eliminacje regionalne konkursu odbyły się w maju – podczas targów „Lato na Wsi” w Minikowie.

Główne nagrody konkursu – PERŁY otrzymali przedstawiciele naszego regionu:

  1. Koło Gospodyń Wiejskich  Gminy Górzno za zupę klopsową z lanymi kluskami oraz kaczkę z weka z ziemniaki tłuczonymi ze śmietaną, kapustą biała szmurowaną z koperkiem
  2. Koło Gospodyń Wiejskich  w Brzeźnie „Żurawinki” za kaczkę po myśliwsku
  3. Koło Gospodyń Wiejskich  Pturek za piernik notecki
  4. „Gruczniak” Elżbieta Górska za piwo jasne pełne „Gruczniak”
  5. Anna Patyk za „Kulis” – kwas z buraczków

Poniżej fotorelacja z imprezy.

Tekst Beata Chełminiak

Zdjęcia Anna Kulesza

 

Konferencja pt. Uprawa ziemniaka w rolnictwie zrównoważonym – podsumowanie realizacji projektu „GARDENA”

To ważne przedsięwzięcie zrealizowane zostało w dniu 7 września br. w Minikowie. „Innowacyjne rozwiązania w uprawie, przechowalnictwie i wprowadzaniu na rynek polskiej odmiany ziemniaka wysoko odpornej na Phytophthora infestans, to pełen tytuł tego projektu funkcjonującego pod nazwą skróconą „Gardena”.

Jest to przedsięwzięcie podjęte w ramach Działania WSPÓŁPRACA, współfinansowane ze środków „Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.

Konferencję otworzyli dr Ryszard Kamiński, Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz dr hab. Małgorzata Szczepanek, prof. PBŚ, która jako kierownik projektu zaprezentowała wszystkich współuczestników przedsięwzięcia, a także cele i zadania, jakie przyszło wszystkim realizować od 13 lutego 2020 roku do końca 2022 roku.

  

Fot. Kierownik Projektu GARDENA dr hab. inż. prof. PBŚ Małgorzata Szczepanek i dr Ryszard Kamiński, dyrektor KPODR zainaugurowali spotkanie.

Jak podano we wprowadzeniu, działania podejmowane w projekcie realizowała kadra naukowa uczelni rolniczej, instytutu badawczego i hodowli ziemniaka, a także specjaliści doradztwa rolniczego oraz przedsiębiorca i rolnicy prowadzących gospodarstwa rolne. Działania zmierzały do opracowania technologii uprawy i metod przechowania nowej, odpornej na zarazę ziemniaczaną odmiany ziemniaka z przeznaczeniem do wykorzystania w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych. Podstawą ich opracowania były ścisłe doświadczenia polowe, prace laboratoryjne oraz doświadczenia badawczo-wdrożeniowe. Wdrażaną i upowszechnianą odmianą jest nowo zarejestrowana odmiana ziemniaka jadalnego GARDENA, wysoko odporna na Phytophthora infestans z Hodowli Ziemniaka Zamarte spółka z o.o.

  

Fot. W spotkaniu wzięło udział ponad 50 osób, w tym przedstwiciele wszystkich konsorcjantów.

Liderem projektu jest Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Partnerami są Kujawsko Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy z siedzibą w Radzikowie, Oddział Jadwisin, Hodowla Ziemniaka Zamarte spółka z o.o. – Grupa IHAR, Przedsiębiorstwo „Wiśniewscy” Spółki z Ograniczoną Odpowiedzialnością, spółka z o.o. w Sławkowie, a także grupa rolników: Waldemar Kozłowski, Tytlewo gmina Lisewo, Scholastyka Niemczyk, Luchowo gmina Łobżenica, Andrzej Borzych Nieżychowice gm. Chojnice i Gerszon Płóciennik, Ćwierdzin gmina Witkowo.

Po zaprezentowaniu uczestników przedsięwzięcia i przedstawieniu celów i zadań przewodniczący konferencji, specjalista KPODR Marek Radzimierski poprowadził dalszą, szczegółową część spotkania, na którą składały się referaty podsumowujące poszczególne zadania, jakie zostały wykonane w ramach prac badawczych. Na początku wyniki swoich prac przedstawili pracownicy naukowi IHAR – PIB Oddział Jadwisin.

  

  

Fot. Specjalista KPODR poprowadził dalszą część spotkania w której wystąpili prelegenci reprezentujący IHAR – PIB Oddział w Jadwisinie, który prowadził doświadczenia polowe.

Wpływ systemu produkcji i zróżnicowanej architektury łanu na plon i jakość bulw odmiany Gardena zaprezentowała dr hab. Krystyna Zarzyńska. Ocenę plonowania i wybranych cech jakości bulw odmiany Gardena pod wpływem nawożenia mineralnego azotem przedstawił dr Cezary Trawczyński. Optymalizację metod ochrony roślin ziemniaka odmiany Gardena przed wybranymi chorobami okresu wegetacji przedstawiła mgr Milena Pietraszko. Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na produktywność roślin i jakość plonu odmiany Gardena zaprezentowała dr Dominika Boguszewska-Mańkowska i na koniec dr inż. Wojciech Nowacki przedstawił Kodeks dobrego przechowywania bulw odmiany Gardena w nasiennictwie i produkcji towarowej ziemniaka.

Po przerwie grupa pracowników naukowych Politechniki Bydgoskiej Jana i Jędrzeja Śniadeckich przedstawiła wynik swoich prac badawczych.

  

  

Fot. Naukowcy PBŚ podsumowują swoją pracę, a dodatkowo prof. Małgorzata Szczepanek zademonstrowała broszurę podsumowującą wyniki badań, która została wręczona wszystkim uczestnikom spotkania.

Wpływ stosowania przyjaznych dla środowiska preparatów na rozwój chorób grzybowych i bakteryjnych sadzeniaków podczas przechowywania podsumował dr hab. inż. Grzegorz Lemańczyk, prof. PBŚ. Ocena wskaźników stanu fizjologicznego ziemniaka odmiany Gardena w systemie uprawy konwencjonalnej i ekologicznej to temat podsumowania przedstawiony przez dr inż. Magdalenę Tomaszewską-Sowę. Potencjał oksydacyjny bulw ziemniaka jadalnego Gardena w zależności od technologii uprawy przedstawiła dr hab. Elżbieta Wszelaczyńska, prof. PBŚ. Wartość prozdrowotną ziemniaka ekologicznego w zależności od miejsca uprawy przedstawiła dr inż. Katarzyna Gościnna.

Podczas przerwy można było uzyskać konsultację firm hodowlanych, a także wymienić się informacjami i podzielić własnymi doświadczeniami w zakresie produkcji i hodowli ziemniaka.

  

  

Fot. Film „Projekt GARDENA” prezentowano na monitorze w holu, a wymiana doświadczeń i konsultacje odbywały się przez cały czas trwania konferencji jak i szkolenia/warsztatów.

Na koniec Marek Radzimierski zaprezentował działania promocyjne, jakie prowadzone były przez Politechnikę Bydgoską, za realizację których odpowiadał dr Piotr Prus, prof. PBŚ oraz przedsięwzięcia zrealizowane dotychczas przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Zwieńczeniem tego wystąpienia było wyświetlenie filmu Projekt „GARDENA”, a także zaproszenie uczestników spotkania na podsumowanie warsztatów, na których porównano wyniki plonowania i jakości bulw odmiany Gardena do 25 innych odmian jadalnych, jakie w ramach Kujawsko-Pomorskich Dni Pola uprawiano na kolekcji odmian ziemniaka w Minikowie.

Konkluzją ogólną spotkania są końcowe wypowiedzi dr Piotr Kamińskiego, Prezesa Hodowli Ziemniaka Zamarte, autora odmiany Gardena oraz Kierownika Projektu prof. Małgorzaty Szczepanek.  Cyt: „Dzięki udziałowi w projekcie uzyskaliśmy ogromną ilość informacji, dzięki którym prowadzenie tej trudnej w uprawie odmiany będzie na pewno znacznie łatwiejsze. To chyba najbardziej przebadana odmiana spośród tych, które funkcjonują na rynku, a wyniki pokazują, że w zakresie opracowania nowych technologii w uprawie i przechowaniu ziemniaków jesteśmy właściwie na początku drogi".  

Generalnie podsumowując projekt odmianę Gardena zalecono przede wszystkim dla gospodarstw ekologicznych, opracowano też zalecenia agrotechniczne dla jej uprawy zarówno w technologii tradycyjnej jak i technologii ekologicznej. Zamieszczone zostały one w broszurze podsumowującej.

 

Opracowanie:
Marek Radzimierski, KPODR w Minikowie, Oddział w Przysieku

Zdjęcia:
Marek Radzimierski i Marek Czerwiak

Ziemniaki jadalne w Minikowie

Niedawno, bo na początku sierpnia dyskutowano w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Bielicach o ziemniakach skrobiowych, a już 7 września w Minikowie oceniano ziemniaki jadalne. W Bielicach oceniano 15 odmian skrobiowych, a w Minikowie 26 odmian jadalnych i ogólnoużytkowych. Podstawą takich szkoleń/warsztatów są kolekcje odmian ziemniaka zakładane w ramach Kujawsko-Pomorskich Dni Pola. To już kolejne takie spotkanie cieszące się zawsze dużym zainteresowaniem nie tylko rolników i doradców, ale także samych firm zajmujących się hodowlą ziemniaka.To dzięki nim zakładane są kolekcje. Duże zainteresowanie wynika z faktu, że każdy rok jest inny pod względem warunków pogodowych, co bezpośrednio przekłada się na plonowanie i jakość bulw. W Minikowie tradycyjnie ocenę plonowania i zdrowotności oraz jakości handlowej prezentowanych odmian przeprowadzili znani w środowisku ziemniaczarzy naukowcy związani z IHAR – PIB dr inż. Jerzy Osowski i dr inż. Wojciech Nowacki. 

  

  

Fot. W ocenie odmian ziemniaków specjalistom pomagali pracownicy KPODR. Dr Jerzy Osowski prowadził ocenę zdrowotności bulw w odniesieniu do warunków pogodowych tego roku. Dr Wojciech Nowacki oceniał zagrożenia w przechowalnictwie w tym sezonie wynikające z zagrożeń chorobowych. Oceniano także plon brutto i tzw. plon handlowy.

Na to spotkanie obaj specjaliści przygotowali specjalne prezentacje dla uczestników szkolenia/warsztatów,. Prezentację dotyczącą zagrożeń chorobowych w ziemniaku przygotował dr inż. Jerzy Osowski, natomiast prezentację dotyczącą problemów przechowalnictwa dr inż. Wojciech Nowacki (linki do prezentacji znajdują się pod artykułem)

Oprócz tego organizatorzy zadbali o przygotowanie odpowiedniej wystawy ziemniaków wykopanych do oceny wg tzw. próby 4 krzaków.

  

Fot. Kolekcja 26 odmian ziemniaka prezentowanych na Kujawsko-Pomorskich Dniach Pola w Minikowie w 2022 roku.

Natomiast przybyli na warsztaty przedstawiciele hodowli ziemniaka HZ Zamarte, PMHZ Strzekęcino, Solana Polska, Norika Polska i Europlant HZ zaprezentowali charakterystyki swoich odmian, które wysadzono na kolekcji w Minikowie.

  

  

Fot. Przedstawiciele Hodowli HZ Zamarte Aleksandra Bech, EUROPLANT HZ Katarzyna Zdziechowicz oraz PMHZ Strzekęcino Krystian Chwalisz charakteryzują swoje ziemniaki.

Efektem końcowym oceny była sporządzona tabela oceny plonowania i jakości odmian uzyskanych na badanej kolekcji odmian w Minikowie. Podkreślono jednak, że nie jest ona podstawą do wyciągania ocen, która odmiana jest najlepsza, ponieważ nie spełnionych jest wiele warunków obiektywnych, niezbędnych dla prowadzenia doświadczeń polowych. Ocena ta ma jednak charakter poglądowy polegający na próbie wskazania, ułatwienia rolnikom rozpoznawania chorób i przyczyn ich powstawania oraz przeprowadzania oceny zdrowotnej na własnych polach. W podsumowaniu wskazano na bardzo duże zróżnicowanie w plonowaniu między odmianami. Jak podkreślono plony wahały się od 48 do 115 ton z 1ha, a więc największa różnica wyniosła ponad 300%. Wynika to z faktu, że na kolekcji wystąpiły odmiany zarówno bardzo wczesne jak i bardzo późne. Wysokie plony osiągnięte w tym sezonie w Minikowie to także efekt prowadzonych nawodnień w okresach posusznych – w tym sezonie podlewano całą kolekcję cztery razy.

  

Fot. W tabeli pokazano wyniki próby 4 krzaków – plon oraz oceną zdrowotną bulw i jakość handlową.

Zainteresowanie wynikami oceny okazały się bardzo duże. Na podsumowaniu warsztatów obok prowadzących naukowców i przedstawicieli 5 hodowli uczestniczyło 36 osób, w tym rolników produkujących ziemniaki, doradców i przedstawicieli nauki. Dzięki temu także w Minikowie wywiązała się bardzo ciekawa specjalistyczna dyskusja na temat wpływu zmieniających się warunków pogodowych nie tylko na plon ziemniaka, ale także na jego parametry zdrowotne, cechy handlowe, oraz walory smakowe istotne dla konsumentów.

    

  

Fot. Zarówno w Bielicach (zdjęcie lewe górne) jaki i w Minikowie, dyskusja na zakończenie szkolenia/warsztatów była bardzo ożywiona.

Przedsięwzięcie – szkolenie/warsztaty – było dofinansowane i zrealizowane w ramach operacji pn. „Kujawsko-Pomorskie Dni Pola Minikowo 2022 – Innowacje w produkcji roślinnej” wpisanej do Planu operacyjnego KSOW na lata 2022-2023. Operacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Prezentacje do pobrania:

„Najważniejsze problemy ziemniaka w  okresie przechowywania"
dr inż. Wojciech Nowacki

„Porównanie odporności na patogeny nowych jadalnych i  skrobiowych odmian ziemniaka"
dr inż. Jerzy Osowski

 

Opracowanie:
Marek Radzimierski, KPODR w Minikowie, Oddział w Przysieku

Zdjęcia:
Marek Radzimierski i Marek Czerwiak

Apiterapia i apiturystyka – innowacje na czasie.

 

Apiterapia jest ostatnio zagadnieniem wzbudzającym duże zainteresowanie. Jest to także szansa na rozwój zarówno pasiek samych w sobie, jak i innych podmiotów na obszarach wiejskich, takich jak kwatery agroturystyczne. Dlatego postanowiliśmy przybliżyć ten temat poprzez realizację projektu w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Operacja pod nazwą „Apiterapia szansą na innowacyjny rozwój na obszarach wiejskich” składała się z dwóch etapów: konferencji plenerowej oraz wyjazdu studyjnego. 7 sierpnia, podczas targów Kujawsko-Pomorskie Miodowe Lato odbyła się konferencja pt. „Apiterapia szansą na innowacyjny rozwój pasiek”. Nasze pszczelarskie targi co roku są urozmaicane porcją wiedzy, tym razem była to właśnie apiterapia. Okazało się, że był to strzał w dziesiątkę, gdyż aby wysłuchać wykładów, zgromadziło się pod sceną bardzo wiele osób. Na wstępie dr Barbara Woś z Politechniki Opolskiej naświetliła temat apiturystyki jako innowacyjnej formy rozszerzenia oferty gospodarstw pszczelarskich. Jest to niszowa forma turystyki mogąca być realizowana w skansenach, zagrodach edukacyjnych oraz w zwykłych gospodarstwach pasiecznych. Stanowi ona rozszerzenie podstawowej funkcji pasiek i jest formą dywersyfikacji dochodów zarówno dla pszczelarza, jak i właściciela kwatery agroturystycznej, który nawiązał współpracę z pszczelarzem. Oprócz strony ekonomicznej, czyli wzrostu dochodów, apiturystyka pełni także funkcje edukacyjne, prozdrowotne, społeczne i krajoznawcze. Jest to promocja naturalnych metod leczenia i produktów pochodzenia pszczelego, które z powodzeniem mogą stanowić alternatywę dla  chemicznych farmaceutyków. Na wykładzie przedstawiono rozliczne zastosowania produktów pszczelich w kuchni, medycynie i kosmetyce. Rozwój apiturystyki wiąże się również z tworzeniem nowych miejsc pracy. Dr Woś przedstawiła ciekawe przykłady oferty apiturystycznej, wskazała jak tworzyć pakiety turystyczne związane z pszczelarstwem oraz podała z jakimi organizacjami i instytucjami można nawiązać współpracę, aby przedsięwzięcie apiturystyczne się udało. W dalszej części Adrian Stankiewicz – pszczelarz, a jednocześnie starszy specjalista ds. pszczelarstwa z naszego Ośrodka – przedstawił, jak wygląda apiterapia w praktyce pszczelarskiej. Jego wystąpienie było ciekawe, gdyż p. Stankiewicz posiada wiele pozytywnych doświadczeń w dziedzinie prozdrowotnego działania produktów pszczelich, obserwowanych u swoich klientów. Opowiedział słuchaczom o różnych gatunkach miodów, kwiatowym pyłku pszczelim, pierzdze, wosku, propolisie, jadzie i mleczku pszczelim. Wskazał, jak się je pozyskuje oraz jakie mają właściwości i zastosowanie. Uzupełnieniem tych informacji był wykład przeprowadzony przez mgr Elżbietę Kaśków (Natura i my). Przedstawiła ona temat dotyczący mniej znanych produktów pszczelich, które mogą być wykorzystane w apiterapii. Niezwykle ciekawie mówiła na temat osypu pszczelego, czerwiu trutowego, zasklepu, barciaka większego (czyli motylicy woskowej). Wspomniała o uloterapii cieszącej się dużą popularnością, ale także o wodzie naenergetyzowanej za pomocą biopola pszczół oraz o produkcji ziołomiodów. Wiadomości te przekazała w sposób przystępny, słuchacze mieli również możliwość obejrzenia i powąchania niektórych produktów, które wykładowczyni przywiozła ze sobą w celu demonstracji. Uczestnicy mogli zapoznanać się z niektórymi recepturami na preparaty lecznicze przygotowane na bazie produktów pszczelich.

Kontynuacją tematów poruszanych na konferencji był wrześniowy wyjazd studyjny pod hasłem „Apiturystyka – innowacyjna forma rozwoju dla gospodarstw pasiecznych i agroturystycznych”. Wraz z grupą pszczelarzy oraz właścicieli kwater agroturystycznych odwiedziliśmy kilka obiektów zlokalizowanych na terenie województw mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego. Były to miejsca, dla których apiterapia stała się rzeczywistym sposobem na dywersyfikację dochodów. Pszczelarze mieli okazję wymienić doświadczenia z dziedziny gospodarki pasiecznej, ale także zobaczyli, co jeszcze można robić w pasiekach, jak zróżnicować swoją działalność, aby przynosiła ona większe zyski. Właściciele kwater agroturystycznych z kolei również dostrzegli wiele szans na rozwój swoich ofert. Grupa odwiedziła Miodową Manufakturę w Urlach pod Warszawą, Centrum Edukacji Ekologicznej w Ełku, dwie zagrody edukacyjne (Pasiekę Pucer w Pastwiskach oraz Warmińską Pszczołę w miejscowości Purda) oraz pasiekę w miejscowości Wilkowo pod Olsztynkiem. Mieliśmy okazję porównać te obiekty pod kątem stopnia zaawansowania ich rozwoju. Pierwsze z odwiedzonych miejsc – Miodowa Manufaktura – było jakby na początku drogi, infrastruktura nie zachwycała, ale od pp. Magdaleny i Krzysztofa Kozerskich dowiedzieliśmy się wiele. Dwie zagrody edukacyjne z kolei, należące do Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych prowadzonej przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Krakowie, okazały się obiektami pokazowymi, urządzonymi estetycznie, funkcjonalnie i ze smakiem, ale każda na swój sposób. Imponował poziom profesjonalizmu ze strony właścicieli, zarówno państwa Pucer, jak i Katarzyny i Andrzeja Maziec. Warmińska Pszczoła świadczyła dodatkowo usługi agroturystyczne – dla gości dostępne były dwa sześcioosobowe domki letniskowe. Garść ciekawych informacji na temat ekologicznego prowadzenia pasieki oraz aromaterapii uzyskaliśmy w Centrum Edukacji Ekologicznej. Wykłady poprowadzili Piotr Szyszko – specjalista pszczelarz i wielki entuzjasta pszczelarstwa oraz Hanna Michoń – leśnik z wykształcenia, realizująca swoje pasje dotyczące aromaterapii i starodawnych mikstur wykorzystujących produkty pszczele. Ostatnim punktem była pasieka Krzysztofa Wieczorka, pszczelarza, który w zeszłym roku odebrał II nagrodę w VII edycji konkursu Pszczelarz Roku w kategorii pszczelarstwo hobbystyczne. Tu, oprócz opowieści o swojej działalności pszczelarskiej, czekała nas atrakcja w postaci uloterapii. Uczestnicy mogli przez parę chwil skorzystać z inhalacji w apidomku zlokalizowanym na terenie pasieki, obejrzeć, jak jest on skonstruowany i dopytać właściciela o wszelkie szczegóły związane z jego obsługą.

Niemal w każdym z odwiedzanych przez nas miejsc mieliśmy warsztaty praktyczne z wyrobu kosmetyków domowych, produktów do aromaterapii, świec, maści leczniczych – wszystko na bazie produktów pszczelich – co wzbogaciło wyjazd. Zebraliśmy mnóstwo cennych receptur na te specyfiki, ale przede wszystkim nauczyliśmy się je samodzielnie wykonywać. Z pewnością otworzyło to uczestnikom głowy na nowe pomysły, które zrealizują już na „swoim podwórku”. Było o tym słychać chociażby w rozmowach kuluarowych.  Zajęcia warsztatowe pomogły ugruntować nabytą podczas wyjazdu wiedzę. Spotkały się z wielkim zainteresowaniem, wszyscy uczestnicy byli bardzo zaangażowani.

Myślę, że temat apiterapii i apiturystyki ma rację bytu w dzisiejszych czasach. Żyjemy szybko i intensywnie, cierpimy na choroby cywilizacyjne i stres. Pomocny więc będzie odpoczynek – na przykład w obiekcie świadczącym usługi apiturystyczne – oraz różnego rodzaju terapie i profilaktyka prozdrowotna z wykorzystaniem produktów pszczelich. W Polsce mamy już w tej dziedzinie sukcesy, czego dowodem były odwiedzane w trakcie wyjazdu miejsca. Stanowiły też przykład innowacyjnego podejścia w pasiekach i obiektach turystyki wiejskiej.

 

Anna Dykczyńska
KPODR w Minikowie O/Zarzeczewo