Konferencja – Zarządzanie Gospodarką Odpadami 17 maja 2023

17 maja 2023 w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się konferencja pn. „Zarządzanie Gospodarką Odpadami”, którą zorganizowano w ramach tegorocznego Forum Ochrony Środowiska.

Wydarzenie sfinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu i było ono częścią projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.

Konferencja odbyła się w formie hybrydowej, zarówno stacjonarnie jak i online i wzięło w niej udział łącznie 91 uczestników. Głównymi odbiorcami były urzędy miast i gmin, pod kątem których omówiono problematykę związaną z gminnym systemem gospodarki odpadami.

Pierwszą prelegentką była Pani Anna Nowak, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska w Urzędzie Miasta i Gminy Nakło nad Notecią. Wykład podzielony był na dwie części.
W pierwszej z nich przedstawiono słuchaczom wdrożony w Nakle projekt Human Smart City pn. „Zintegrowane działania partycypacyjne realizowane przy użyciu nowych technologii na rzecz redukcji emisji komunikacyjnej w Nakle nad Notecią”. Można uznać, że projekt ten jest doskonałym przykładem współudziału społeczności lokalnej w tworzeniu i wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań pro środowiskowych. Pani Anna jako koordynatorka projektu opowiedziała na temat założeń i celów projektu, a także pokazała, jak ważna i owocna może się okazać współpraca samorządu lokalnego z mieszkańcami, którzy mieli swój realny wpływ na kształt wprowadzonych przedsięwzięć.

W drugiej części wystąpienia przedstawiono jak Nakło nad Notecią zorganizowało swój system gospodarki odpadami komunalnymi. Na szczególną uwagę zasługują tu tzw. „miniPSZOKi”. Jest ich obecnie 9. Za ich pomocą miasto w bardzo ciekawy sposób poradziło sobie z selektywną zbiórką odpadów z nieruchomości wielolokalowej. Przynoszone odpady podlegające w miniPSZOKach dalszej, kontrolowanej segregacji. W rezultacie stworzono nowe miejsca pracy, zwiększono poziom odzysku odpadów i zaangażowano mieszkańców, a to wszystko bez uszczerbku dla terenów zielonych czy parkingów, miniPSZOKi zastępują bowiem tradycyjne wiaty na pojemniki do segregacji, które musiałyby stanąć na osiedlach.

Drugi wykład poprowadziła Pani Klaudia Subutkiewicz, dyrektor Biura Zarządzania Gospodarką Odpadami Komunalnymi w Urzędzie Miasta Bydgoszczy. Głównym tematem wystąpienia były nielegalne wysypiska odpadów. Pani Klaudia omówiła jakie założenia przyjęto w Bydgoszczy i jak miasto radzi sobie z problemem. Przyjęty projekt pn. „Zero tolerancji dla śmiecenia” obejmuje przede wszystkim 52 foto pułapki rozmieszczone w rozmaitych miejscach, szczególnie tych najczęściej zaśmiecanych. Ponadto, miasto nieustannie współpracuje z mieszkańcami, organizowane są akcje sprzątania terenów zielonych, a także liczne kampanie edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Bydgoszcz wspierana jest również w swoich działaniach przez wielu partnerów lokalnych, a to pokazuje, że problematyka odpadów jest bliska wielu środowiskom. Pani Klaudia w swoim wystąpieniu poruszyła również problematykę poziomów recyklingu w gminie i świadomości społecznej co do segregacji odpadów. Bydgoszcz nieustannie wdraża nowe rozwiązania na polu gospodarki odpadami, a jednocześnie rozwija się w kierunku dużych inwestycji takich jak hale sortownicze a przede wszystkim budowa biogazowni.

Kolejny wykład wygłosiła adwokat Katarzyna Wolny-Tomczyk z Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Wykład skupiał się przede wszystkim na problematyce osiągania poziomów recyklingu w gminach i odpowiedzialności za ten parametr. Omówiono problematykę kar finansowych wynikających z niedotrzymywania umów między gminą a odbiorcą odpadów. Głównym zagadnieniem były tu zamówienia publiczne w oparciu, o które gminy realizują odbiór i wywóz odpadów. Pani mecenas podała wiele przykładów, jak odbiorcy odpadów argumentują brak możliwości wywiązania się z zakontraktowanych poziomów recyklingu. Zwrócono uwagę na organizację całego systemu, jego słabe strony z punktu widzenia przedsiębiorcy – odbiorcy odpadów jak i z punku widzenia gminy. Pokazano jakie stanowiska przyjmują w konkretnych przypadkach sądy i jak mogą bronić się przedsiębiorcy. Tym samym trzeba przyznać, że temat poziomów recyklingu jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, a swój wkład mają tu wszystkie organy.

Ostatni wykład poprowadzony był przez Dominikę Majchrzak, radcę prawnego z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Głównym zagadnieniem była BDO – baza danych o odpadach w odniesieniu do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Mówiono o sprawozdawczości, błędach i karach, a także o dokonywaniu korekt. Pani mecenas szczegółowo omówiła najczęstsze problemy ze sprawozdawczością komunalną z punktu widzenia przedsiębiorcy, pokazała jak zmierzyć się z obliczanie poziomów recyklingu przez przedsiębiorców, ukazała wiele ważnych kwestii praktycznych. Wskazano też jaką odpowiedzialność w tym całym procesie ponoszą gminy. Wykład był pełen przykładów i zaprezentowano na nim rzeczywiste sytuacje, z którymi na co dzień musi zmierzać się gmina i przedsiębiorca. Ważnym uwzględnionym aspektem gospodarki odpadami w gminach były też odpady biodegradowalne.

Konferencja poruszyła wiele istotnych zagadnień z obszaru gospodarki odpadami. Każda z prelegentek omówiła odmienne zagadnienia, które z pewnością bylibyśmy w stanie jeszcze rozszerzyć. Jestem przekonana, że problem odpadów to jeden z istotniejszych aspektów ochrony środowiska, a jednocześnie duży obszar do zaopiekowania w biurach samorządów.

W niedalekiej przyszłości będziemy z pewnością wracać do systemu kaucyjnego, gospodarki obiegu zamkniętego czy zwiększenia odpowiedzialności producentów. Odpady znalazły się również w centrum uwagi sektora energetycznego co stwarza wiele nowych możliwości ich zagospodarowania. Temat jest zatem cały czas otwarty.

Zapis video: