Relacje
I Kongres Kół Gospodyń Wiejskich
15 października 2025 roku w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbył się „Kongres Kół Gospodyń Wiejskich”, zorganizowany w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego, w ramach operacji KSOW+ „Kongres KGW”. Wydarzenie, które odbyło się w Międzynarodowym Dniu Kobiet Wiejskich, zgromadziło ponad 150 uczestniczek i uczestników z całego województwa kujawsko-pomorskiego.
Kongres został uroczyście otwarty przez Dyrektora KPODR Łukasza Urbańskiego, który złożył serdeczne życzenia wszystkim kobietom z okazji ich święta, podkreślając ich rolę w kultywowaniu tradycji, rozwijaniu lokalnych społeczności oraz aktywnej działalności w Kołach Gospodyń Wiejskich.
Spotkanie rozpoczęło wystąpienie przedstawicielki Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) pani Katarzyny Kani-Lewandowskiej, która omówiła zasady przyznawania i rozliczania dotacji dla Kół Gospodyń Wiejskich. Uczestnicy mogli dowiedzieć się, na jakie działania można przeznaczać środki i jak prawidłowo je rozliczyć. Podczas kongresu można było odwiedzić stoisko informacyjne ARiMR, gdzie eksperci udzielali indywidualnych konsultacji.
Kolejne wystąpienie to prelekcja Edyty Koper zatytułowana „Formalne aspekty działalności KGW, czyli kontrola bez stresu”. Omówione zostały formalności, których trzeba dopełnić prowadząc Koło Gospodyń Wiejskich, w tym obowiązki sprawozdawcze oraz przygotowanie do ewentualnych kontroli. Przy jej stoliku eksperckim uczestniczki mogły uzyskać praktyczne porady i szczegółowe wyjaśnienia dotyczące codziennej działalności KGW, co cieszyło się dużym zainteresowaniem.
W kongresie uczestniczył również Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Bydgoszczy, Wojciech Koper, wraz ze specjalistami z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy oraz Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nakle nad Notecią. Stoisko informacyjno-edukacyjne przygotowane przez pracowników stacji okazało się niezwykle wartościowym elementem kongresu. Uczestnicy mogli zapoznać się z szerokim spektrum tematów istotnych dla zdrowia i bezpieczeństwa mieszkańców regionu – od zasad prawidłowego odżywiania i higienicznego przygotowywania żywności, przez profilaktykę chorób kobiecych i praktyczne samobadanie piersi, aż po kodeks walki z rakiem. Szczególną uwagę przyciągały praktyczne wskazówki dotyczące bezpiecznego grzybobrania.
Podczas kongresu można było również korzystać ze stolika eksperckiego KRUS, gdzie przedstawiciele Oddziału Regionalnego w Bydgoszczy służyli fachową pomocą i doradztwem w zakresie bezpieczeństwa w rolnictwie, ubezpieczeń społecznych oraz ochrony zdrowia w środowisku wiejskim.
Po części wykładowej uczestnicy mieli okazję poznać inspirujące dobre praktyki Kół Gospodyń Wiejskich. Jako pierwsze zaprezentowały się panie z KGW „Świętojanki” z Dobieszewic, które opowiedziały o przygotowaniach tradycyjnej Nocy Świętojańskiej, ukazując piękno lokalnych zwyczajów. Następnie swoje działania przedstawiło KGW Sołectwo Złotopole z gminy Lipno, pokazując organizowane wydarzenia z cyklu „Jak to kiedyś na wsi bywało” – ich uczestnicy mogli doświadczyć prac polowych, takich jak wykopki, czy żniwa. Kolejna prezentacja należała do pań z KGW Zielnowo z gminy Radzyń Chełmiński. Ich aktywna działalność na rzecz lokalnej społeczności oraz pokaz „Mircynej Chaty” urzekły uczestników i zainspirowały do własnych działań na rzecz kultury i tradycji. Na zakończenie swoje dobre praktyki przedstawiło Koło Gospodarzy Wiejskich w Rozgartach, założone przez grupę 11 mężczyzn z gminy Zławieś Wielka. Panowie zabłysnęli podczas „Wakacyjnego Kiszenia Ogórków”, ustanawiając rekord Polski w liczbie osób jednocześnie przygotowujących kiszonki – pokazując tym samym, że pasja, tradycja i wspólna inicjatywa mogą łączyć pokolenia i inspirować całą społeczność.
Po południu uczestnicy kongresu brali udział w wybranym panelu tematycznym, który łączył wiedzę praktyczną z inspiracją do działania.
Pierwszy panel, „Dziedzictwo kulturowe”, rozpoczęła Urszula Nowakowska, barwnie prezentując stroje ludowe z terenu województwa kujawsko-pomorskiego (aż siedem), różnice pomiędzy nimi oraz charakterystyczne hafty. Magdalena Potulska pokazała natomiast, jak praktycznie wykorzystać motywy ludowe w działalności kół, zwracając uwagę na estetykę stoisk, dekoracje i oznaczenia produktów. Drugi panel, „Zero Waste w działalności KGW”, prowadzony przez Katarzynę Rymarz z Makowego Lata, zainspirował uczestników do niemarnowania żywności, dbania o środowisko i korzystania z lokalnych produktów w codziennej działalności kół.
Trzeci panel, „Media społecznościowe”, prowadzony przez Barbarę Jurgę, pozwolił uczestnikom poznać zasady tworzenia atrakcyjnych postów, fotografii i publikacji w social mediach oraz darmowe narzędzia wspierające promocję działalności kół.
Pierwsza edycja kongresu okazała się dużym sukcesem – uczestnicy wysoko ocenili dobór tematów i prelegentów, podkreślając praktyczny charakter przekazywanej wiedzy. Wydarzenie pozostawiło niezatarte wrażenie i wywołało duże oczekiwanie na kolejną edycję. Spotkanie było wyjątkową okazją do świętowania, wymiany doświadczeń i zdobywania praktycznej wiedzy.
I Kongres Kół Gospodyń Wiejskich
tekst: Agnieszka Milanowska
KPODR – PZIN
fot. Jarosław Domiński, Marzena Zwiewka
KPODR w Minikowie
Konferencja – Budowa lokalnej samowystarczalności energetycznej na terenach wiejskich i miejsko-wiejskich.
7 października 2025 roku miała miejsce konferencja pod nazwą „Budowa lokalnej samowystarczalności na terenach wiejskich i miejsko-wiejskich” w ramach operacji „Racjonalne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Celem wydarzenia było przekazanie wiedzy i informacji na temat aktualności w technologiach odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich oraz upowszechnianie wiedzy w tematyce spółdzielni energetycznych.
Konferencję otworzył Zastępca Dyrektora KPODR w Minikowie, dr inż. Ryszard Kamiński. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na pozytywne aspekty wynikające z korzystania z odnawialnych źródeł energii. Zaakcentował też temat spółdzielni energetycznych w Polsce, inicjatywę, która pokazuje, że społeczności lokalne mogą same produkować czystą energię, obniżać koszty, uniezależniać się od zewnętrznych dostawców i wzmacniać lokalną gospodarkę. To nie tylko technologia, ale przede wszystkim model współpracy, który daje realną siłę społecznościom.
Dr inż. Adam Mroziński zreferował temat magazynów energii i mikro sieci jako przyszłość lokalnej niezależności. Zarówno magazyny energii jak i mikro-sieci, zostały wskazane jako kluczowe elementy przyszłościowej infrastruktury energetycznej na terenach wiejskich i miejsko-wiejskich – szczególnie w kontekście rozwoju spółdzielni energetycznych, wspólnot energetycznych i lokalnych inicjatyw obywatelskich.
Przemysław Buzala – przedstawiciel firmy AlanaWind, opowiedział o roli energii wiatrowej w lokalnej samowystarczalności energetycznej. Zwrócono uwagę na nowe możliwości wynikające z liberalizacji przepisów dotyczących lokalizacji wiatraków oraz rosnące zainteresowanie energetyką wiatrową w modelu rozproszonym – szczególnie w kontekście spółdzielni energetycznych i wspólnot lokalnych.
Na temat biogazowni jako ważnego elementu ochrony środowiska oraz budowania stabilności i samowystarczalności energetycznej obszarów wiejskich opowiedział Adam Orzech – Prezes Zarządu NATURALNA ENERGIA.plus. Biogazownie, szczególnie te małej i średniej skali, zostały wskazane jako szansa dla rolników indywidualnych i spółdzielni energetycznych na zwiększenie niezależności energetycznej i tworzenie lokalnych źródeł dochodu.
Innowacyjne oraz bardzo ciekawe trendy odnawialnych źródeł energii zaprezentowali prelegenci – Henryk Jędrzej i Jerzy Biernacki, przedstawiciele firmy Hanplast Energy Sp z o.o. Zaznaczono, że nowe technologie w fotowoltaice nie tylko zwiększają efektywność, ale również otwierają drogę do szerszego zastosowania OZE w rolnictwie, gospodarstwach domowych i lokalnych systemach energetycznych.
Łukasz Pałucki – Prezes Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Energetycznych, przybliżył temat spółdzielni energetycznych – jak to zrobić, aby uniknąć błędów. Spółdzielnie energetyczne zostały zaprezentowane jako praktyczne i dostępne rozwiązanie dla terenów wiejskich i miejsko-wiejskich, pozwalające obniżyć koszty energii, zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i wzmacniać lokalną wspólnotę.
O doświadczeniach w prowadzeniu spółdzielni energetycznej i napotkanych wyzwaniach w tej tematyce opowiedział Krzysztof Białas – Prezes Zarządu Spółdzielni Energetycznej Czerwonak. Prezes spółdzielni energetycznej podkreślił, że dzięki wspólnej produkcji energii mieszkańcy zyskują większą niezależność energetyczną, obniżają koszty rachunków oraz mają realny wpływ na rozwój lokalnej społeczności.
Serdecznie dziękujemy prelegentom za interesujące prezentacje oraz wartościowe wykłady. Państwa wiedza i zaangażowanie były cennym źródłem inspiracji i refleksji. Cieszymy się, że mogliśmy skorzystać z profesjonalnego i merytorycznego wsparcia.
Tekst: Paulina Hinc
Fot: Jarosław Domiński
KPODR w Minikowie
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Operacja realizowana przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Instytucja Zarządzająca Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Wyjazd studyjny pn. „Zioła jako alternatywa dla ekologicznego gospodarstwa rolnego”
W dniach 6-10 października br. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zrealizował operację: wyjazd studyjny pn. „Zioła jako alternatywa dla ekologicznego gospodarstwa rolnego" wpisaną do Planu Operacyjnego KSOW+ 2025 w ramach PS WPR na lata 2023-2027.
Uczestnicy wyjazdu studyjnego
W wyjeździe uczestniczyli: dyrektor KPODR w Minikowie Łukasz Urbański, rolnicy ekologiczni z województwa kujawsko-pomorskiego oraz doradcy, którzy aktywnie współpracują z rolnikami ekologicznymi. Wyjazd ten to również wymiana wiedzy praktycznych doświadczeń w zakresie produkcji ekologicznej, innowacyjnych rozwiązań w rolnictwie, a także uprawy ziół i roślin o wysokiej wartości biocenotycznej. To była również wymiana wiedzy i doświadczeń oraz budowanie trwałych sieci współpracy między rolnikami, przedstawicielami organizacji rolniczych oraz instytucji z Polski i Grecji. Działanie to wspierało wzajemne uczenie się i transfer dobrych praktyk. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję zapoznać się z uprawą ziół i innych roślin, m.in. oliwek, szparagów oraz owoców. Dowiedzieli się jak wygląda produkcja i wykorzystanie powyższych roślin w systemie rolnictwa ekologicznego w Grecji. Interesujące były wizyty w miejscach, gdzie greccy rolnicy zrzeszają się w kooperatywy rolnicze. Dzięki tej inicjatywie produkowana żywność trafia bezpośrednio do konsumentów. Wspiera to lokalnych producentów, a troska o zrównoważoną produkcję korzystnie wpływa na zdrowie i środowisko.
Zapraszamy na relację z każdego dnia wyjazdu studyjnego do Grecji pn. „Zioła jako alternatywa dla ekologicznego gospodarstwa rolnego".
Dzień I – 6.10.2025 r.
Nasza podróż rozpoczęła się na wyznaczonych miejscach zbiórki w Minikowie i Przysieku. Autokarem przejechaliśmy do Warszawy na Lotnisko Chopina i samolotem polecieliśmy do Grecji. W Salonikach czekał na nas nasz opiekun merytoryczny Christos Markopulos, magister Leśnictwa i Środowiska Naturalnego oraz magister Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach, który powitał nas greckim przysmakiem – figami w czekoladzie. Nocowaliśmy w hotelu Sun Beach Hotel w Agia Triada niedaleko centrum Salonik. Nasz opiekun przestawił nam program wyjazdu i przygotował wykład dotyczący rozwiązań greckich rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Wyjazd został zorganizowany przez greckie biuro podróży Exit Travel.
Dzień II – 7.10.2025 r.
Podczas drugiego dnia uczestnicy odwiedzili Alpha Lavender – Multifunctional Farm & Experiences. Jest to rodzinne gospodarstwo specjalizujące się w ekologicznej uprawie lawendy oraz innych ziół. Wykorzystuje surowce roślinne do produkcji olejków eterycznych. W gospodarstwie uprawia się 160 ha lawendy i 40 ha innych ziół aromatycznych. Zbiór lawendy następuje w maju i jest w pełni zmechanizowany. Zbiera się tylko kwiatostany, które umieszczane są w specjalnych zbiornikach, gdzie za pomocą pary wodnej uwalniane są olejki eteryczne. Poza olejkami powstają też hydrolaty. Z 600 kg kwiatostanów pozyskuje się od 5 do 25 kg olejku. Plantacje nie są nawadniane, ponieważ podlewanie ma negatywny wpływ na jakość surowca bardziej porażanego przez choroby grzybowe. Nie stosuje się również żadnego nawożenia. Plantacje prowadzone są zgodnie z wymogami rolnictwa ekologicznego. Na terenie gospodarstwa znajduje się sklepik z szerokim asortymentem produktów na bazie lawendy i innych aromatycznych ziół, mini zoo oraz pokazowy ogródek z ziołami.
Tekst i zdjęcia: Karina Wroniecka, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Odwiedziliśmy również ekologiczną plantację ziół GReco w miejscowości Monopigado. Firma oferuje szeroki asortyment ziół, takich jak gojnik z Olimpu (herbatka górska), czystek, oregano, bazylia, szałwia czy tymianek, które są zbierane ręcznie, zgodnie z tradycją i przy zachowaniu standardów ekologicznych. Zebrany surowiec jest suszony w tradycyjny sposób, co pozwala zachować jego cenne składniki. Podczas wizyty omówione zostały zasady uprawy ziół, ich zastosowanie i właściwości. Plantacja ziół Greco eksportuje zioła do Polski, posiada duże doświadczenie w uprawie ziół oraz współpracuje z Uniwersytetem Arystotelesa w Grecji.
Tekst i zdjęcia: Agnieszka Dobosz-Idzik, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Kolejnym miejscem, które odwiedziliśmy była naturalna suszarnia ziół GReco. Suszenie roślin odbywa się na drewnianych ramkach, na których luźno układa się zioła, lub tworzy się bukiety, które zawiesza się na sznurkach. Miejsca te wietrzone są naturalnie poprzez znajdujące się okna na przeciwległych stronach. Czas suszenia zależy od gatunku rośliny oraz intensywności wietrzenia, np. gojnik suszony jest ok. 15 dni. Podczas tego procesu gojnik traci powyżej 65% swojej wagi. Efektem poprawnego suszenia jest utrzymanie koloru oraz aromatów ziół.
Tekst i zdjęcia: Alicja Kortas-Mrugas, PZDR Tuchola
W tym dniu grupa uczestników odwiedziła również ekologiczną winiarnię Moschopolis, położoną w malowniczej miejscowości Monopigado w północnej Grecji. Winiarnia prowadzona jest przez członków Spółdzielni lokalnych producentów wina, wśród których znajdują się również pracownicy Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach. Spotkanie stanowiło doskonałą okazję do poznania metod uprawy winorośli, ekologicznego podejścia do produkcji oraz połączenia tradycji z innowacyjną technologią.
Już na początku wizyty gospodarz podkreślili, że ich działalność opiera się na zasadach rolnictwa ekologicznego. Winorośle uprawiane są bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin, a krzewy prowadzone są w taki sposób, by umożliwić naturalny wypas zwierząt między rzędami. Dzięki temu utrzymuje się równowaga biologiczna, a gleba pozostaje żyzna i zdrowa.
W winiarni Moschopolis powstają wina wysokiej jakości, z pełnym poszanowaniem środowiska. Jak podkreślał właściciel, produkcja wina to proces, w którym ważny jest zarówno człowiek, jak i natura – żaden z tych elementów nie może dominować. Uczestnicy wizyty trafili na szczególny moment w cyklu produkcyjnym – po zakończeniu zbiorów, kiedy winogrona zostały już zgniecione i znajdowały się w różnych etapach fermentacji w beczkach glinianych, drewnianych oraz metalowych. Proces produkcji rozpoczyna się od zbioru i odszypułkowania winogron, następnie owoce są starannie sortowane – tylko najlepsze trafiają do dalszego przetwarzania. Winiarnia posiada nowoczesną linię technologiczną, która pozwala w ciągu jednej godziny przetworzyć nawet 5 ton winogron. Cały proces odbywa się w higienicznych warunkach, a właściciele zwracają szczególną uwagę na czystość i kontrolę jakości. Pozostałości po produkcji – takie jak liście, łodygi i uszkodzone owoce – nie są marnowane. Zostają przekazywane do okolicznych gospodarstw rolnych jako pasza dla zwierząt, co idealnie wpisuje się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. Sok z wybranych owoców pompowany jest do stalowych zbiorników, gdzie rozpoczyna się proces fermentacji. Uczestnicy mieli okazję skosztować 12-dniowego wina białego i czerwonego, znajdującego się jeszcze w trakcie dojrzewania. Była to niepowtarzalna możliwość porównania smaków na różnych etapach produkcji.
Winiarnia Moschopolis łączy nowoczesne technologie z tradycyjnymi metodami winiarskimi. Część win dojrzewa w drewnianych beczkach, gdzie proces trwa od sześciu miesięcy do dwóch lat. Inne natomiast leżakują w glinianych, wielkich dzbanach, które – dzięki naturalnej porowatości gliny – pozwalają winu „oddychać”. Temperatura wewnątrz tych naczyń pozostaje stabilna, co sprzyja harmonijnemu dojrzewaniu trunku. Każdego dnia winiarze ręcznie mieszają zawartość dzbanów, aby zapewnić równomierny przebieg fermentacji. Gdy proces dobiega końca, owoce naturalnie opadają na dno naczynia, a wino nabiera głębi i charakteru. Moschopolis to niewielka winiarnia, w której przy rozlewaniu win pracują cztery osoby. W ciągu jednego dnia są w stanie napełnić około 4000 szt. butelek, a cały proces butelkowania rocznej produkcji trwa około dwa miesiące. Właściciel winiarni zdradził również plany na przyszłość – rozbudowę obiektu o salę degustacyjną, która pozwoli odwiedzającym poznać nie tylko smak, ale i historię oraz filozofię marki Moschopolis.
Wizyta w winiarni Moschopolis była dla nas doskonałym przykładem, jak małe, ekologiczne gospodarstwo może odnieść sukces na rynku, zachowując przy tym autentyczność i bliski kontakt z naturą. Pokazała też, że innowacje technologiczne mogą iść w parze z szacunkiem dla tradycji, a ekologiczne podejście do produkcji staje się kluczem do zrównoważonego rozwoju. Wyjazd pozwolił nam zrozumieć, że w dzisiejszych realiach rynkowych małe gospodarstwa przetwórcze mają szansę na rozwój dzięki wysokiej jakości produktu, świadomości ekologicznej oraz pasji.
Tekst i zdjęcia: Agnieszka Milanowska, PZDR Inowrocław.
W tawernie, przy dźwiękach greckiej muzyki, po pysznym obiedzie, podczas którego serwowano nam tradycyjne greckie dania odbyła się degustacja win z winiarni Moschopolis oraz degustacja herbat ziołowych. Opiekun merytoryczny Chrystos Markopulos przedstawił wykład pn. „Greckie zioła i oliwa z oliwek”. Otrzymaliśmy informacje na temat ziół, które warto uprawiać w Polsce oraz o rodzajach oliw z oliwek.
Dzień III – 8.10.2025 r.
Trzeciego dnia uczestnicy wyjazdu studyjnego odwiedzili Agro-aktywne Centrum Rehabilitacji. Miejsce, to składa się z dwóch części. W jednej strefie znajdują się budynki, które służą dla prowadzenia popołudniowych zajęć dla osób z wykluczeniami (zdrowotnymi, społecznymi). W tygodniu po południu busami, które należą do ośrodka przyjeżdżają dzieci oraz osoby starsze, wiek 5-60 lat na różne zajęcia.
W obiekcie prowadzona jest hipoterapia, są też inne zwierzęta (koty, kury) aby uczyć się dbania i troski o drugą osobę. Poza tym w ośrodku jest teren, na którym można uprawiać warzywa i zioła. W planach jest wykorzystanie tego terenu, aby uczestnicy mogli nauczyć się siać, sadzić, pielęgnować, a później wykorzystywać produkty do gotowania – ponieważ w obiekcie też jest kuchnia, gdzie jest serwowane jedzenie dla uczestników.
W drugiej części obiektu znajduje się Ośrodek rehabilitacji psychospołecznej dla nastolatków z zaburzeniami psychicznymi, które nie mają środowiska rodzinnego, lub dla tych, których tymczasowe oddzielenie od rodziny jest uważane za terapeutyczne. Uczestnicy mieszkają w tym ośrodku i uczą się codziennego życia, miłości, empatii poprzez kontakt z naturą – zwierzętami oraz roślinami.
Tekst i zdjęcia: Julia Zielińska, PZDR Mogilno.
Podczas trzeciego dnia wyjazdu studyjnego odwiedziliśmy również ASSPA Stowarzyszenie Producentów Almopia, która w miejscowości Megaplatanos na powierzchni 400 ha uprawia szparagi – 100 ha, czereśnie – 200 ha, kiwi i brzoskwinie. Firma powstała w 2018 roku. Stworzyła ją mała grupa rolników, obecnie kooperatywa liczy 76 członków. Stworzyli oni jednostkę od podstaw, od wykupienia ziemi po budowę budynków. Kooperatywa cały czas rozwija się, a w planach ma powiększenie powierzchni oraz wybudowania nowego magazynu. Jednostka uprawia białe szparagi, które objęte są certyfikatem ekologicznym. W tej części Grecji są bardzo dobre gleby, dzięki temu produkty są dobrej jakości.
Przy szparagach, prace rozpoczynają się w lutym, przy czereśniach zbiory są w maju. W sezonie pracuje ok 80 pracowników, na co dzień 3-4 osoby. Szparagi eksportowane są głownie do Francji, Niemiec i Holandii, sprzedawane są bez pośredników do supermarketów. Kooperatywa stasuje praktykę od pola do stołu.
Kooperatywa w ostatnich latach osiąga bardzo dużo przychodów, mało korzysta ze środków zewnętrznych, część zysku przeznaczona jest na rozwój.
Uczestnicy wymienili się pytaniami i wiedzą z właścicielem.
Tekst i zdjęcia: Lidia Skrobiszewska, PZDR Toruń.
W tym dniu mieliśmy okazję odwiedzić największą na Bałkanach, certyfikowaną, ekologiczną szkółkę produkującą sadzonki roślin Ktima Bioma, która powstała w 2005 roku i od początku swojej działalności stawia na ochronę tradycyjnych odmian oraz rozwój rolnictwa ekologicznego. W ofercie szkółki znajdują się wyłącznie rośliny ekologiczne – warzywa (m.in.: jarmuż, kapusta, brokuły, sałata, pomidory, cebula), zioła (m.in.: oregano, gojnik, szałwia, tymianek), a także jadalne kwiaty i truskawki. Ktima Bioma produkuje rocznie około 17 milionów sadzonek, które trafiają zarówno na rynek lokalny, jak i do klientów zagranicznych. Rośliny eksportowane są m.in. do Bułgarii, Cypru, Albanii, Włoch i Rumunii. Firma współpracuje z blisko 2000 klientami z Grecji. Odbiorcami są zarówno profesjonaliści, jak i ogrodnicy amatorzy. Ktima Bioma dysponuje nowoczesnymi maszynami i infrastrukturą, które umożliwiają w pełni ekologiczny proces produkcji – od nasionka aż po gotową sadzonkę. Każdy klient otrzymuje certyfikaty potwierdzające ekologiczne pochodzenie roślin. Przyczyniając się to do ochrony różnorodności biologicznej i dziedzictwa rolniczego regionu firma prowadzi bank nasion tradycyjnych, w którym przechowywane są pierwotne odmiany roślin uprawianych od wieków. Oprócz produkcji sadzonek firma oferuje również wsparcie doradcze – przygotowuje dla klientów biznesplany, analizuje potrzeby klientów i pomaga dobrać odpowiednie rośliny. Ta pomoc jest bezpłatna, ponieważ filozofia Ktima Bioma opiera się na zasadzie wzajemnego rozwoju.
Ktima Bioma jest jednym z największych producentów ekologicznych sadzonek w Europie – miejscem, gdzie tradycja, nowoczesność i troska o naturę łączą się w harmonijną całość.
Tekst i zdjęcia: Marta Koniecka, PZDR Brodnica.
W tym dniu odwiedziliśmy również termalne źródła Pozar, a wieczorem odbył się wykład naszego opiekuna merytorycznego Chrystosa Markopulos na temat przykładów wykorzystania geotermii w greckim rolnictwie.
Dzień IV – 9.10.2025 r.
Podczas czwartego dnia wyjazdu odwiedziliśmy firmę Bio Spirulina Nigrita w Seres. Jest to rodzinna firma, która działa na rynku już od 14 lat i unikatowa pod względem produkcji. Produkt w postaci spiruliny jest pod nadzorem jednostki certyfikującej rolnictwo ekologiczne od „pola do półki” czyli od momentu powstania aż do sprzedaży do klienta. Spirulina to mikroalga, która jest widoczna tylko pod mikroskopem. Charakteryzuje się niebiesko-zielonym kolorem, znana jest również jako pokarm dla astronautów. Uznana jest przez Organizację Narodów Zjednoczonych za żywność przyszłości, tzw. „superfoods”, pomagając w walce z niedożywieniem i głodem na świecie. Firma specjalizuje się w produkcji wysokiej jakości ekologicznej spiruliny. Jest ona hodowana w naturalnych warunkach, bez użycia chemikaliów, co gwarantuje jej czystość i jakość. Właściciele firmy dążą do zrównoważonego rozwoju, co przejawia się poprzez stosowanie nowoczesnych metod produkcji i zarządzania energią. Wykorzystują czystą, naturalną, słodką wodę z lokalnych źródeł, energię geotermalną oraz słoneczną, co minimalizuje wpływ na środowisko. Ich spirulina nie zawiera pestycydów i herbicydów, dzięki czemu można mieć pewność, że produkty są w pełni naturalne i ekologiczne. Spirulina Nigrita jest bogata w białko, witaminy z grupy B, witaminę E, beta-karoten, żelazo, wapń, magnez, cynk oraz inne niezbędne minerały i składniki odżywcze. Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów, spirulina wspiera układ odpornościowy, detoksykację organizmu oraz pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu energii. Dzięki wysokiej zawartości chlorofilu, spirulina pomaga w oczyszczaniu organizmu, wspiera procesy detoksykacyjne i sprzyja regeneracji komórek. Firma kładzie nacisk na jakość swoich produktów, regularnie przeprowadzając badania laboratoryjne, aby zagwarantować bezpieczeństwo i ich najwyższą jakość.
Tekst i zdjęcia: Natalia Czyżewska-Suchoń, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Firma Spirulina Nigrita ponad 5 lat temu rozszerzyła swoją działalność o uprawę konopi i wprowadziła produkcję olejków konopnych, gdyż dopiero w 2018 roku Grecja uzyskała pozwolenie na uprawę tych roślin. Firma produkuje olejki CBG oraz CBD o różnym stężeniu, od 3 % do 15 %. Produkty te zostały opracowane w celu leczenia szeregu schorzeń, są wytwarzane metodą pełnego spektrum, co oznacza, że podczas ekstrakcji olejów pozostają wszystkie kannabinoidy i naturalne składniki odżywcze rośliny. Olejki są w 100 % organiczne, bez pestycydów, na bazie doskonałej jakości olejku kokosowego, zawierają wyłącznie naturalne składniki i są odpowiednie dla całej rodziny, a także dla wegan.
Olejki konopne produkowane przez firmę Spirulina Nigrita
Tekst i zdjęcie: Lidia Skrobiszewska, PZDR Toruń.
W tym dniu odwiedziliśmy również certyfikowaną ekologiczną tłoczarnie oliwy z oliwek tłoczonej na zimno oraz plantację oliwek „Giannouxidis”. Jest to firma rodzinna prowadzona od trzech pokoleń, założona przez dziadka obecnego właściciela. Oliwa z oliwek jest nieodłącznym elementem greckiej tradycji. Jest symbolem zdrowia, długowieczności i gościnności. Tłoczarnia „Giannouxidis” łączy ekologię, zrównoważony rozwój i innowacje. W 2023 roku dzięki dofinansowaniu z programów unijnych zostały zakupione nowe maszyny, co znacząco usprawniło pracę. Jest to jedna z najnowocześniejszych tłoczarni oliwy z oliwek w Grecji, w której cały proces odbywa się przy minimalny zużyciu wody. Podczas naszej wizyty mogliśmy obejrzeć każdy z etapów powstawania oliwy, a na końcu samodzielnie napełnić butelki powstałą oliwą, co spotkało się z dużym entuzjazmem i zainteresowaniem uczestników. Linia butelkująca oliwę to najnowszy nabytek, zakupiony zaledwie kilka tygodni temu. Na uwagę zasługuję także fakt, że w całym procesie powstawania oliwy, wszystkie produkty uboczne podlegają dalszemu wykorzystaniu. Pestki są magazynowane i odbierane przez firmę, którą wytwarza z nich biodiesel. Natomiast liście i skórki pozostałe z tłoczenia oliwy mają zastosowanie jako nawóz. Tłoczarnia posiada także panele fotowoltaiczne, dzięki czemu energia elektryczna generowana jest w dużej mierze ze słońca, co prowadzi do znaczących oszczędności na rachunkach za prąd oraz zwiększa niezależność od rosnących cen energii. Firma Giannouxidis jest idealnym przykładem jak łączyć innowacyjną technologię przy jednoczesnym poszanowaniu natury, ochrony środowiska i tradycji.
Tłoczenie oliwy z oliwek to proces mechanicznego wydobywania oleju z owoców oliwek, który składa się z kilku etapów:
1. Oliwki z liśćmi umieszczane są w podajniku.
2. Taśma transportuje oliwki do komory myjącej.
3. Mycie oliwek i oddzielanie od liści – jedyny proces, w którym wykorzystana jest woda.
4. Rozgniecenie oliwek na pastę.
5. Pasta z oliwek pod wpływem ciśnienia powietrza trafia do zbiorników, w których młynki tłoczą oliwę – proces ten odbywa się w temp. Do 35oC i trwa około 30-40 min. co pozwala zachować wszystkie naturalne właściwości, smak i aromat oliwy. Powstaje oliwa z pierwszego tłoczenia na zimno.
6. Maszyna oddziela pestki, które są magazynowane i trafiają do firmy produkującej biodiesel, a przetoczona oliwa zostaje poddana pierwszemu filtrowaniu.
7. Drugie filtrowanie oliwy. Filtrowanie jest niezbędnym procesem, aby oliwę można było spożywać. Dzięki temu oliwa staję się klarowna i czysta.
8. Oliwa jest ważona i zlewana do metalowych puszek lub zlewana do zbiornika, z którego trafia na linię butelkującą. Ważne jest, aby oliwa przechowywana była w ciemnych pojemnikach czy butelkach, aby chronić ją przed utlenianiem.
Oliwa z oliwek ma liczne właściwości zdrowotne. Do najbardziej znanych należy wspieranie układu krążenia poprzez obniżanie „złego” cholesterolu oraz działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne, dzięki zawartości przeciwutleniaczy takich jak polifenole. Warto dodać, że oliwa z oliwek korzystanie wpływa na trawienie pomagając je regulować i łagodząc zaparcia. Pomaga także regulować poziom cukru we krwi i poprawia tolerancję glukozy co czyni ją dobrym produktem dla osób zmagających się z cukrzycą typu 2. Oliwa z oliwek jest bezcennym źródłem witamin, takich jak: A, B, C, E, D i K. Zawiera również składniki mineralne takie jak potas, magnez czy fosfor. Oliwa ma także działanie antybakteryjne i antywirusowe skutecznie niwelując stany zapalne w organizmie. Od wieków stosowana jest jako naturalny kosmetyk i lekarstwo. Świetnie nawilża i regeneruje skórę, stosowana jako maska do włosów wzmacnia je i nadaje im blask. Z oliwy zmieszanej z cukrem lub solą można przyrządzić też naturalny peeling, który świetnie usuwa martwy naskórek i nawilża skórę.
Tekst i zdjęcia: Marta Poła, Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Dzień V – 10.10.2025 r.
W ostatni dzień wyjazdu studyjnego odwiedziliśmy siedzibę ELGO-DIMITRA, grecką instytucję, która opracowuje i wspiera działania mające na celu modernizację i rozwój sektora rolnego, organizuje szkolenia dla rolników, przeprowadza certyfikację jakości produktów rolnych oraz żywności. Prowadzą także certyfikację dobrych praktyk rolniczych. Pan Rigas Giovannopoulos – Główny Dyrektor programów edukacyjnych dla nowych rolników przekazał nam informacje o zadaniach jednostki. ELGO -DIMITRA przygotowuje szkolenia dla rolników z 771 programów, w których mogą brać udział zarówno młodzi rolnicy jak również ci już dużej pracujący na roli. Szkolenia przygotowywane są dla grup ok. 20-osobowych. Rolnicy są dzieleni na grupy ze względu na rodzaj prowadzonej produkcji (roślinna, zwierzęca, pszczelarstwo, lub grupy mieszane).
Młody rolnik może skorzystać z programu dla nowych rolników. Wiek rolnika nie może przekroczyć 40 lat. Osoba, chcąca uzyskać dofinansowanie, musi uczestniczyć w 150 h lekcji, na których zwiększa swoją wiedzę z zakresu nowych technologii, sposobów produkcji oraz bezpieczeństwa podczas pracy. Szkolenia dla rolników prowadzą osoby, które ukończyły studia wyższe z rolnictwa lub leśnictwa oraz posiadają odpowiednie świadectwo uprawniające do przeprowadzania tych szkoleń. Szkolenia te są darmowe dla rolników. Młody rolnik może otrzymać 30 000 euro. Wówczas obowiązkowo prowadzi gospodarstwo przez 8 lat. Może zmniejszyć ilość otrzymanego wsparcia do 15 000 euro. Skutkuje to także zmniejszeniem czasu utrzymania swojego gospodarstwa do 4 lat. Dokumentację dla rolników przygotowują prywatne firmy. Problematycznymi kwestiami w greckim rolnictwie jest edukacja. Większość rolników od wielu pokoleń prowadzi gospodarstwa i są zamknięci na nowości. Dlatego prowadzone są szkolenia, które mają podnieść poziom wiedzy rolników.
Dzięki uprzejmości Pani Wasiliki Papadopulu-Michalak, kierownik stacji kontroli i standaryzacji zbóż, mieliśmy możliwość odwiedzenia laboratorium. Pani Wasiliki poinformowała nas, iż do tego miejsca spływają zboża z całego kraju. Prowadzona jest statystyka, mająca ukazać stan zbóż na tle państwa. Analiza zbóż dotyczy m.in. koloru i wielkości ziaren, ilości białka, ilości ziaren w 1 kg. Badaniu także podlega kukurydza oraz ryż. Rolnik indywidualny może skorzystać z usług laboratorium, ale jest to odpłatna usługa.
Tekst i zdjęcia: Alicja Kortas-Mrugas, PZDR Tuchola
Wyjazd studyjny do Grecji był dla uczestników okazją zdobycia wiedzy i nowych doświadczeń oraz spostrzeżeń. Dowodem na to, że rolnictwo ekologiczne to pasja i miłość do natury, a także sposób na życie.
Natalia Czyżewska-Suchoń, Marta Poła
Dział Rolnictwa Ekologicznego i Ochrony Środowiska
Wyjazd studyjny współfinansowany został ze środków Unii Europejskiej
w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Operacja realizowana przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Instytucja Zarządzająca Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej 2025
Kujawsko-Pomorskie Forum Turystyki Wiejskiej to cykliczne wydarzenie w naszym regionie, skierowane do właścicieli gospodarstw agroturystycznych i obiektów turystyki wiejskiej, restauratorów, animatorów życia na wsi, a także przedstawicieli instytucji i organizacji pozarządowych działających na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Tegoroczne – X Forum, gościło w Hotelu Mercure Toruń Centrum w dniach 30 września – 2 października. Przebiegało pod hasłem „Porozmawiajmy o pieniądzach”.
Chcąc przybliżyć uczestnikom Forum tematykę korzystania z finansowych środków zewnętrznych na rozwój turystyki, organizator – Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, zaplanował wykłady, sesję stolikową z ekspertami oraz pięć wizyt studyjnych. Celem Forum było zachęcenie do pozyskiwania funduszy z różnych, dostępnych dla obszarów wiejskich, źródeł oraz prezentacja dobrych praktyk z tego zakresu. Spotkanie było także doskonałą okazją do wymiany doświadczeń i kreowania nowych pomysłów.
Nieodłącznym elementem każdego Kujawsko-Pomorskiego Forum Turystyki Wiejskiej jest konkurs „AGRO-wczasy”, którego celem jest prezentacja dobrych praktyk z zakresu prowadzenia działalności w ramach turystyki wiejskiej. 30 września, podczas pierwszego dnia Forum, poznaliśmy laureatów konkursu w trzech kategoriach: AGRO-pobyty, AGRO-usługi i AGRO-kuchnia.
W kategorii AGRO-pobyty – na najlepszy obiekt noclegowy:
I miejsce:
– Natalia Wielgosz, Michał Kowalski – Pod bocianim gniazdem
– Ewa Otlewska – Osada Stara Rzeka
II miejsce:
– Magdalena Kostrzewska i Marcin Karpiński – CIAFROTOWO
Wyróżnienia:
– Agnieszka Sankiewicz – Gospodarstwo Agroturystyczne ARKADIA
– Ewa i Marek Mieruszewscy – Siedlisko Gacanek G.A.
W kategorii AGRO-usługi – na najlepszą usługę turystyki wiejskiej:
I miejsce:
– Wojciech Galiński – Siedlisko Grochowo – „Warsztaty pszczelarskie”
– Anita i Tomasz Błaszkiewiczowie – Bydgoszczanka – „Rejsy Między Mostami Doliny Wisły”
II miejsce:
– Małgorzata Wicińska – Winnica Kurkocin – „Zwiedzanie winnicy z degustacją”
III miejsce:
– Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku – Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce – „Zwiedzanie z warsztatami prezentującymi życie na dawnej wsi”
– Gabriela i Zygmunt Gajewscy – Firma PAU-MAT Zygmunt Gajewski – „Wycieczki rowerowe z warsztatami zielarskimi”
W kategorii AGRO-kuchnia – na najlepszy obiekt oferujący atrakcyjną kuchnię regionalną:
I miejsce:
– Anita Wituska – Pałacyk Gozdawa – „Czernina na gęsinie z szarymi kluchami”
-Barbara Sowińska – Smażalnia pstrąga u Basi – „Pstrąg smażony”
II miejsce:
– Iwona Wodzyńska i Piotr Lenart – Kuchnia Objazdowa Szlaku Niech Cię Zakole (RHD Papierówka Łochocin – „Rodzima jagnięcina w bukietach sałat i jarzynach”
III miejsce:
– Mirosława Wilk – Tradycyjne Jadło – „Pierogi z siekanym boczniakiem”
Wyróżnienie:
– Izabela Bądkowska – Spiżarnia Biały Bór – „Sałatka z wątróbką gęsią i musem malinowym”
Wizyta studyjna – Bydgoszcz
Wizyta studyjna – Toruń
Wizyta studyjna – Lubiewice
Wizyta studyjna – Włocławek
Tekst: Aleksandra Hapka
Foto: Jarosław Domiński, Anna Kulesza
XV Regionalny Konkurs Orki – Bielice 2025
26 września, na terenie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Powstańców Wielkopolskich w Bielicach odbyła się piętnasta edycja Regionalnego Konkursu Orki, skierowanego do uczniów szkół rolniczych. Wzięli w niej udział reprezentanci 16 szkół rolniczych: ZS CKR w Aleksandrowie Kujawskim, ZS CKR im. Powstańców Wielkopolskich w Bielicach, ZS w Dobrzyniu nad Wisłą, ZSN w Gąsawie, ZS CKU w Gronowie, ZS im. Jana Pawła II w Kościelcu k. Inowrocławia, ZS CKU im. Stanisława Staszica w Kościelcu, ZS CKR w Kowalu, ZS CKR w Powierciu, ZS CKU im. Ziemi Kujawskiej w Przemystce, ZS CKR im. Wincentego Witosa w Samostrzelu, ZS CKR w Sędziejowicach, ZS CKR w Starym Brześciu, ZS CKR im. Stanisława Stasica w Swarożynie, ZS CKR w Sypniewie oraz ZS CKR w Wojsławicach.
Zadaniem uczestników było wykonanie orki pługiem obracalnym trzyskibowym. Równocześnie z konkurencją główną przeprowadzono test umiejętności rolniczych w zakresie prowadzenia i manewrowania maszynami rolniczymi, skierowany do uczennic szkół rolniczych. Rezultaty były oceniane przez komisję sędziowską, utworzoną na potrzeby tego konkursu.
Zmagania w terenie zakończyły się ogłoszeniem wyników podczas uroczystości w szkolnej auli. Laureaci otrzymali dyplomy, puchary oraz nagrody, a we wręczaniu uczestniczyli fundatorzy oraz organizatorzy. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego reprezentował dyrektor oddziału w Zarzeczewie – Jarosław Sobczyński.
Głównymi organizatorami konkursu byli: Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Powstańców Wielkopolskich w Bielicach, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Powiat Mogileński oraz Fundacja Powiatu Mogileńskiego, Kujawsko-Pomorski Oddział Regionalny ARiMR w Toruniu, Wojewódzki Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Bydgoszczy oraz PUH Chemirol Sp. z o.o. w Mogilnie.
Wydarzenie znalazło się pod patronatem honorowym Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Wojewody Kujawsko-Pomorskiego.
Wyniki konkursu – orka pługiem obracalnym 3-skibowym :
- I miejsce – Bartosz Górski ZS CKR w Kowalu
- II miejsce – Michał Jaroszewski ZS CKR w Bielicach
- III miejsce – Kacper Bącela ZS CKR w Starym Brześciu.
Wyniki konkursu – test umiejętności rolniczych dla dziewczyn:
- I miejsce – Alicja Szyling ZS CKR w Sypniewie
- II miejsce –Aleksandra Górska ZS CKR w Powierciu
- III miejsce – Julia Drzewiecka ZS CKR im. Stanisława Staszica w Kościelcu
Zapraszamy na fotorelację ze zmagań!
Warsztaty szkoleniowe dla liderów Lokalnych Partnerstw Wodnych (LPW) i koordynatorów LPW
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie w ramach Krajowego Planu Odbudowy i zwiększania odporności realizuje przedsięwzięcie „Aktywizacja Lokalnych Partnerstw Wodnych (LPW) funkcjonujących na terenie województwa kujawsko-pomorskiego w kierunku aktualizacja planów działań dotyczących poprawy gospodarki wodnej”.
W ramach realizacji ww. przedsięwzięcia w dniach 29.09.2025-01.10.2025 w Turznie odbyły się warsztaty otwierające dla liderów Lokalnych Partnerstw Wodnych (LPW) i koordynatorów LPW z województwa kujawsko-pomorskiego.
Zdjęcia Magdalena Kozioł
DOŻYNKI POLSKIE W SPALE
28 września br. w Spale odbyły się Dożynki Polskie – ogólnopolskie święto plonów, które zgromadziło rolników z całej Polski. Dożynki jako niezwykle ważny czas, są symbolem szacunku dla ciężkiej pracy rolnika oraz stanowią dziękczynienie za plony. Gospodarzem tegorocznych dożynek był minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski.
W tegorocznych dożynkach uczestniczyli przedstawiciele Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie wraz z dyrektorem Łukaszem Urbańskim oraz rolnicy naszego województwa z rodzinami.
Ogólnopolskie dożynki w Spale rozpoczęła uroczysta, polowa msza święta przy kościele pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej. Następnie po mszy świętej uczestnicy dożynek wraz z przedstawicielami władz państwowych, samorządowców, delegacji rolników i gości honorowych przeszli w barwnym korowodzie dożynkowym prezentując pięknie wykonane wieńce dożynkowe. Dożynki Polskie w Spale zgromadziły wielu gości z całego kraju i tłumy mieszkańców tutejszego regionu.
W centrum Spały na uczestników czekało mnóstwo atrakcji, m.in.: strefa wystawiennicza, kulinarna i rękodzielnicza, a także koncerty i występy zespołów ludowych oraz strefa dla najmłodszych.
Opracowanie i zdjęcia: Joanna Szczęsna-Kulewska, KPODR
Perły 2025 – KUJAWSKO-POMORSKIE SMAKI Z NAJWYŻSZYM WYRÓŻNIENIEM!
27 września 2025 roku, podczas Targów Smaki Regionów w Poznaniu, odbyła się uroczysta gala wręczenia nagród w ogólnopolskim konkursie „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”. To prestiżowe wydarzenie od lat promuje najlepsze, tradycyjne produkty i potrawy z różnych zakątków Polski.
Z ogromną satysfakcją informujemy, że wśród tegorocznych laureatów nagrody głównej – „Perła 2025” – znalazło się aż sześciu producentów z województwa kujawsko-pomorskiego. To wyjątkowe wyróżnienie dla osób i organizacji, które z pasją i zaangażowaniem kultywują lokalne tradycje kulinarne.
Laureaci nagrody „Perła 2025” z naszego regionu:
- Schab pieczony z liściem – Roman Olszewski, P.W. „ANDRÓB”
- Szynka kujawska z kością – Koło Gospodyń Wiejskich „Nowinka” z Nowego Ciechocinka
- Węgorz wędzony w zalewie octowej – OL-MAT Sp. z o.o.
- Chleb Sadkowski – Spółdzielnia Handlowo-Produkcyjna w Sadkach
- Brzozowskie serduszka – Beata Jantoń, Koło Gospodyń Wiejskich w Brzozowie
Nagroda „Perła” za potrawę regionalną:
- Rosół z lanymi kluskami + Gęś po kujawsku – Koło Gospodyń Wiejskich w Tupadłach
Gratulujemy wszystkim nagrodzonym!
Dziękujemy za promowanie dziedzictwa kulinarnego Kujaw i Pomorza.
tekst Beata Chełminiak
fot: Agnieszka Milanowska, Beata Chełminiak
Warsztaty zielarskie pn. „Dziko rosnące rośliny lecznicze – ich ekologiczny zbiór i możliwości wykorzystania”
Warsztaty zielarskie pn. „Dziko rosnące rośliny lecznicze – ich ekologiczny zbiór i możliwości wykorzystania” zrealizowane w ramach operacji pn. „Zioła cenne bogactwo natury” wpisanej do Planu Operacyjnego KSOW+ 2025.
17, 18 i 19 września 2025 roku Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie miał przyjemność zaprosić mieszkańców obszarów wiejskich oraz doradców rolniczych na cztery warsztaty zielarskie pn. „Dziko rosnące rośliny lecznicze – ich ekologiczny zbiór i możliwości wykorzystania.” W każdym spotkaniu udział wzięło 15 osób. Warsztaty odbywały się w Przysieku, Zamku Bierzgłowskim, Wądzynie oraz Fletnowie.
Warsztaty prowadził Michał Konkel, Słowiański Zielnik. Z wykształcenia biolog, archeobotanik. Z pasji przyrodnik. Z zawodu zielarz-fitoterapeuta oraz grzyboznawca. Członek Polskiego Towarzystwa Zielarzy-Fitoterapeutów. Edukator ziołolecznictwa. Propagator „Supermarketu Natura”, czyli świadomego i rozważnego korzystania z zasobów oferowanych nam przez przyrodę. gdyż środowisko naturalne jest nam w stanie zapewnić wszystko, wystarczy tylko wiedzieć, jak z tego skorzystać. Miłośnik przyrody i fotografii przyrodniczej. Nabyte wykształcenie pozwala mu niezwykle sprawnie poruszać się w dziedzinie zielarstwa, ziołolecznictwa i fitoterapii, zarówno w wymiarze teoretycznym, praktycznym, jak i w terenie.
Podczas warsztatów uczestnicy poznali znaczenie ziół w życiu człowieka, zasady zbierania ziół ze stanowisk naturalnych, substancje czynne występujące w surowcach zielarskich, ich wpływ na organizm człowieka, prawidłowy sposób przechowywania i konserwacji surowców zielarskich oraz praktyczne sposoby wykorzystania ziół w kuchni oraz domowej apteczce. W drugiej części warsztatów odbył się spacer zielarski w terenie podczas którego uczestnicy uczyli się rozpoznawania gatunków ziół występujących w naturalnych siedliskach. Po spacerze nastąpiła dalsza część praktyczna sporządzania preparatów na bazie ziół, przygotowanie przez uczestników syropu ziołowego, naparu na odporność, maści ziołowej, kadzidełka z zebranych ziół oraz soli kuchennej ziołowej. Wszystkie produkty zostały wykonane z użyciem ziół, które można pozbierać ze stanowisk naturalnych lub uprawiać w ogródku. Proste przepisy oraz dostępność surowca z pewnością zachęciły uczestników do wprowadzenia ziół do codziennej diety. Wykonywanie podczas warsztatów preparatów na bazie ziół do zastosowania w kuchni i domowej apteczce bez wątpienia zainspiruje uczestników do samodzielnego robienia pielęgnacyjnych specyfików w warunkach domowych.
Warsztaty zielarskie realizowane w ramach operacji pn. „ Zioła – cenne bogactwo natury”, to ogromna dawka wiedzy zarówno teoretycznej i praktycznej. Uczestnicy zajęć bardzo pozytywnie ocenili warsztaty, byli bardzo zadowoleni, że poznali tyle prostych, ale bardzo wartościowych przepisów na zastosowanie ziół w kuchni i domowej apteczce.
Opracowanie Karina Wroniecka
Zdjęcia: Karina Wroniecka, Marek Rząsa
Przysiek
Zamek Bierzgłowski
Wądzyn
Fletnowo
Słodycze bez wyrzeczeń – szkolenie
24.09.2025 r. w KPODR O/Zarzeczewo odbyło się szkolenie pod intrygującą nazwą: „Słodycze bez wyrzeczeń”. Uczestniczki spotkania miały możliwość spróbowania deserów oraz wypieków bez dodatku cukru. Deser jogurtowy z nasionami chia, miodem i orzechami oraz ciasto bananowe zaskoczyło swoim smakiem i prostotą wykonania. Oprócz tego Panie poznały sposoby ograniczania cukru w codziennej diecie oraz jaki negatywny wpływ na nasz organizm ma jego nadmierne spożycie. W części warsztatowej szkolenia Panie wykonały słodkie przekąski, oczywiście bez dodatku cukru: kulki mocy z prażonego słonecznika, sezamu, suszonych owoców i aromatycznych przypraw oraz domowy krem orzechowo-czekoladowy z orzechów laskowych, daktyli i kakao. Było zdrowo, smacznie i wesoło!
Milena Gawrońska
