Oblicza przedsiębiorczości na obszarach wiejskich Dolnego Śląska i Małopolski
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja realizowana jest przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Zagadnienie przedsiębiorczości na wsi to temat rozległy, barwny i ciekawy – wiem o tym dobrze, gdyż zajmuję się nim w Ośrodku od kilkunastu lat. Formy przedsiębiorczości to nie tylko „zwykła” pozarolnicza działalność gospodarcza, ale także agroturystyka, rękodzielnictwo, oddolne inicjatywy, zagrody edukacyjne, skracanie łańcuchów dostaw żywności (od pola do stołu). Doświadczenie uczy nas, że można uczestniczyć w wielu szkoleniach dotyczących tematów nas interesujących, obejrzeć niezliczone prezentacje i nie będzie z tego żadnego efektu, jeśli nie zobaczymy czegoś w praktyce. Dlatego Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie postanowił zorganizować wyjazd studyjny dla grupy mieszkańców obszarów wiejskich z terenu naszego województwa. Powstał projekt pod hasłem „Innowacyjne rozwiązania w przedsiębiorczości na obszarach wiejskich – dobre przykłady z Dolnego Śląska i Małopolski” (operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi).
W ramach w/w projektu odbył się wyjazd w dniach 28.09.2020 – 02.10.2020. Uczestnikami byli mieszkańcy obszarów wiejskich oraz doradcy rolniczy zajmujący się na co dzień w swej pracy zawodowej zagadnieniami związanymi z przedsiębiorczością. Pierwszą z grup stanowili rolnicy prowadzący gospodarstwa agroturystyczne, osoby prowadzące w gospodarstwach działalność edukacyjną dla grup zorganizowanych, bądź planujący utworzyć zagrodę edukacyjną, rękodzielnicy oraz rolnicy prowadzący Rolniczy Handel Detaliczny (RHD), zajmujący się przetwórstwem na niewielką skalę. Za cel wyjazdu wybrano Dolny Śląsk i Małopolskę, gdyż na tamtejszych terenach rozwinęło się wiele ciekawych inicjatyw godnych naśladowania. Jak pokazał pięciodniowy wyjazd – było co oglądać.
Podczas wyjazdu uczestnicy mieli okazję wysłuchać wielu interesujących prelekcji przygotowanych przez przedstawicieli Lokalnych Grup Działania oraz Lokalnych Organizacji Turystycznych (między innymi Stowarzyszenie LGD Partnerstwo Kaczawskie, Stowarzyszenie LGD Gościniec 4 Żywiołów, Dolnośląska Organizacja Turystyczna, Małopolska Organizacja Turystyczna). Jednak wyjazd to głównie wizyty studyjne w wielu ciekawych obiektach. Na początku grupa odwiedziła Zamek Grodziec, który oprócz tego, że jest unikatową atrakcją turystyczną pod względem architektonicznym, to obecnie stanowi bazę dla wielu lokalnych wydarzeń. Kasztelan Zamku jest także członkiem Stowarzyszenia LGD Partnerstwo Kaczawskie. To właśnie na Zamku Grodziec zainicjowano Agroturystyczny Szlak Winno-Miodowy, którego celem jest integracja gospodarstw agroturystycznych, pasiek i organizacji, które działają na rzecz ochrony i kultywowania kultury i tradycji kresowych. Tu na przestrzeni roku odbywa się szereg imprez turystycznych przyciągających zwiedzających do regionu, na przykład: Śląskie Święto Pieśni, Święto Kwitnących Lip czy Majówka na Zamku. Podczas prelekcji na zamku Partnerstwo Kaczawskie przybliżyło między innymi inicjatywę utworzenia Geoparku „Kraina Wygasłych Wulkanów”. Pomysł zrodził się dlatego, że na terenie Gór i Pogórza Kaczawskiego miało miejsce wiele procesów geologicznych, których efektem są między innymi wzniesienia stanowiące pozostałość skał powstałych jako wypełnienie kominów dawnych wulkanów, tak zwane neki, których w okolicy znajdziemy sporo. To niewątpliwa atrakcja turystyczna. Partnerstwo ubiega się o status Geoparku UNESCO dla „Krainy Wygasłych Wulkanów”, dzięki czemu nastąpi wzrost rozpoznawalności marki regionu, zwiększenie ruchu turystycznego, a także prestiż, który idzie za członkostwem w sieci UNESCO. Jest to przykład wykorzystania walorów regionu do rozwoju turystycznego i budowania marki miejsca. Marek Janczyszyn z Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej przybliżył ideę funkcjonowania Szlaku Kulinarnego Smaki Dolnego Śląska.
Istotnym elementem wyjazdu były wizyty studyjne w zagrodach edukacyjnych należących do prowadzonej przez Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie, Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych (w Dobkowie – Sudecka Zagroda Edukacyjna, Galeria Pod Aniołem, ponadto Wiśniowy Gaj w Kobyłczynie, Dworek Młynarza w miejscowości Rudze koło Zatora). Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z ich funkcjonowaniem i z korzyściami płynącymi z przynależności do Sieci. Wizyty ukazały różnorodność profili działalności zagród, każda z nich była inna i nastawiona na nieco innych odbiorców. Działająca od 2015 roku Sudecka Zagroda Edukacyjna wyspecjalizowała się w kierunku warsztatów geologicznych stacjonarnych i terenowych dla dzieci, młodzieży, ale także dla studentów. Wiedza i umiejętności są tu przekazywane w sposób interaktywny, dynamiczny, oparty na modelach, wizualizacjach cyfrowych i samodzielnie przeprowadzanych doświadczeniach. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję między innymi poczuć się jak podczas trzęsienia ziemi, korzystając ze specjalnego symulatora. Galeria Pod Aniołem to z kolei miejsce wyjątkowe, szczególnie ze względu na osobę właścicielki – Bogusławy Rudnickej – która wraz ze swoją rodziną wytwarza wyroby z gliny i prowadzi zajęcia warsztatowe na bazie gliny. Opowiadając swą wzruszającą historię sprawiła, że wiele osób z pewnością uwierzyło w siebie i we własne możliwości. Zagrody z Dobkowa stanowią część całego „systemu naczyń połączonych” w tej miejscowości, razem z Villą Greta oraz lokalnymi organizacjami (Stowarzyszeniem LGD Partnerstwo Kaczawskie, Stowarzyszeniem Dobków). Korzystano tu z wielu środków unijnych, również z dofinansowań Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska. Na uwagę zasługuje jeszcze realizowany na terenie LGD od 2007 roku Lokalny Program Grantowy „Działaj Lokalnie”, którego głównym celem jest aktywizowanie mieszkańców do działań o charakterze dobra wspólnego. Program „Działaj Lokalnie” powstał w 2000 roku i jest przedsięwzięciem Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności (PAFW). Od początku realizuje go Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce (ARFP). Przedstawiając przedsięwzięcia w ramach tego programu zachęcono uczestników do korzystania z różnego rodzaju funduszy, nie tylko unijnych. W Wiśniowym Gaju u pani Ireny Szewczyk uczestnicy mieli okazję zapoznać się z działalnością edukacyjną obiektu, skierowaną głównie do dzieci ze szkół podstawowych i przedszkoli. Ponadto poznali tradycyjną metodę produkcji wędzonej śliwki węgierki – suski sechlońskiej. Produkt ten wytwarzany jest tylko na terenie siedmiu pobliskich gmin (Czchów, Gnojnik, Iwkowa, Łososina Dolna, Gródek nad Dunajcem, Lipnica Murowana i Laskowa). Posiada on Chronione Oznaczenie Geograficzne Unii Europejskiej. Produkcja suski sechlońskiej jest kluczowym źródłem utrzymania dla wielu tamtejszych gospodarstw. Rolnicy produkujący śliwkę założyli grupę producencką, dzięki czemu są bardziej konkurencyjni na rynku. Istotna jest także wymiana doświadczeń i informacji dotyczących technologii produkcji i stosowanych udogodnień między producentami. Uczestnicy mieli okazję obejrzeć tradycyjną wędzarnię i skosztować wędzonych śliwek. W tej zagrodzie ujawniła się też wielopoziomowa, nieformalna lokalna współpraca – pani Irena z własnej inicjatywy zaprezentowała uczestnikom jeszcze jedno ciekawe miejsce – pobliską Zagrodę na Jędrzejkówce oraz prywatny skansen na Jędrzejkówce. W drodze do tych obiektów towarzyszył grupie Piotr Firlej – przewodnik-animator, również współpracujący z miejscowymi zagrodami. Rozweselił on i zaciekawił grupę animacjami i opowieściami na temat odwiedzanej okolicy. Ta własna inicjatywa objawiła się również w Dworku Młynarza. Tutaj gospodyni, pochodząca z rodziny o wieloletnich tradycjach młynarskich– pani Beata Sopicka – po wizycie studyjnej w swoim gospodarstwie powiodła uczestników wyjazdu do położonego w pobliżu gospodarstwa swojego wuja, gdzie grupa zwiedziła starodawny, działający jeszcze, młyn wodny. Obok pobudowano nowy, elektryczny młyn, jednak rodzina młynarzy pozostawiła ten relikt przeszłości. W czasie, gdy nie mieli on mąki, wytwarza prąd dla gospodarstwa domowego. Oba gospodarstwa położone są w urokliwej okolicy, w otoczeniu stawów, które zakładane były jeszcze przed wojną, a gdzie hoduje się słynnego karpia zatorskiego, karmionego pokarmem stawowym oraz za pomocą pszenicy, jęczmienia, pszenżyta i kukurydzy od lokalnych wytwórców. 28 lutego 2007 roku karp zatorski został wpisany na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii produkty rybołówstwa w województwie małopolskim. 20 maja 2011 nazwa „karp zatorski” została zarejestrowana przez Komisję Europejską jako Chroniona Nazwa Pochodzenia dla gmin Spytkowice, Przeciszów i Zator.
W trakcie wyjazdu zaprezentowano uczestnikom miejscowe inicjatywy takie jak Szlak Kulinarny Smaki Dolnego Śląska oraz Małopolski Szlak Winny. Odwiedzano obiekty należące do tych szlaków, aby uczestnicy zapoznali się z ideą ich działania w praktyce. Kosztowano więc wina w Winnicy Dąbrówka w Dąbrówce Szczepanowskiej. Tu właściciel – pan Robert Beściak – przedstawił uczestnikom wszelkie aspekty zakładania i prowadzenia własnej winnicy. Próbowano lokalnych specjałów w Villi Greta w Dobkowie, rybnych potraw w „Siedlisku Pstrąga” w Mysłakowicach oraz przepysznych serów łomnickich z Gospodarstwa „Kozia Łąka” w Łomnicy. Ten ostatni obiekt zasługuje na szczególną uwagę. Państwo Bożena i Daniel Sokołowscy opowiedzieli swą niezwykłą historię utworzenia gospodarstwa ekologicznego, które z czasem nastawiło się na produkcję serów kozich w ramach MLO (produkcja marginalna, lokalna i ograniczona), a dziś jest zakładem serowarskim produkującym już na rynek całego kraju oraz za granicę. Tu dochodzimy do kolejnego ważnego elementu będącego jednym z tematów przewodnich wyjazdu – skracanie łańcuchów dostaw, drobne przetwórstwo, produkcja zdrowej żywności. Przykładem małego zakładu przetwórczego z Dolnego Śląska była właśnie „Kozia Łąka”. Przedsiębiorstwo jest w trakcie realizacji operacji w ramach PROW 2014-2020 – Poddziałanie 4.2 "Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój". Z końcem bieżącego roku składany będzie wniosek o płatność. W ramach operacji zakupiony został między innymi nowoczesny kocioł serowarski oraz inne wyposażenie. W Małopolsce zaś przede wszystkim na uwagę zasługuje miejscowość Rzuchowa w powiecie tarnowskim. To tu funkcjonuje dziś Centrum Produktu Lokalnego, skąd na teren całego kraju dostarczane są „Paczki Od Rolnika”. Inicjatywa, której twarzą jest charyzmatyczny rolnik z Małopolski – Jan Czaja, funkcjonuje już ponad 10 lat. Jest to dowód na to, że współpraca się opłaca oraz że pojedyncze małe gospodarstwo rolne niewiele zdziała i nie jest w stanie samemu wygenerować dużych zysków. Paczka od rolnika to przede wszystkim wzajemne zaufanie, skracanie łańcucha żywnościowego, zadowoleni klienci. Ale to wymaga nieustannej pracy, poświęcenia i wielu wyrzeczeń. O wszystkim opowiadał uczestnikom pan Jan Czaja, człowiek należący do niezliczonej ilości organizacji lokalnych, których już nawet nie sposób teraz wymienić. Świadczy to również o tym, że aby osiągnąć sukces trzeba być człowiekiem otwartym, wytrwałym i chętnym do współpracy, jak również społecznie zaangażowanym. Miłym akcentem było powitanie naszej grupy przez rozumiejącego potrzeby regionu Wójta Gminy Pleśna – Józefa Knapika. Kolejnym dobrym przykładem z Małopolski był Gościnie 4 Żywiołów – Stowarzyszenie LGD o tej nazwie swą siedzibę ma w Zakrzowie. Przy LGD działa pierwszy w Polsce inkubator kuchenny oraz Spółdzielnia Socjalna Smaki Gościńca. Na utworzenie inkubatora LGD pozyskała środki finansowe z Unii Europejskiej oraz z Funduszy Szwajcarskich w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej (dziś fundusze te nie są już dostępne). Korzystano również z programów pomocowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska. W inkubatorze kuchennym każdy miejscowy rolnik może, za odpowiednią opłatą, przetworzyć swoje produkty, jeśli nie dysponuje odpowiednimi warunkami lub sprzętem w swoim gospodarstwie. Uczestnicy zapoznali się z działalnością LGD i Spółdzielni, inicjatywą KOKOSZYK, która jest spożywczą ofertą lokalnych producentów i rolników pochodzących z terenu Lokalnej Grupy Działania ,,Gościniec 4 Żywiołów” (gminy Lanckorona, Kalwaria Zebrzydowska, Stryszów, Mucharz). Charakterystycznymi cechami produktów są świeżość, tradycyjne receptury oraz mała skala produkcji. Każdy produkt jest znakomity, pełen smaków regionu, miłości do gotowania i tradycji. Obecnie KoKoszyk funkcjonuje jako tzw. Kooperatywa Lanckorońska. Uczestnicy wyjazdu, w towarzystwie pani Prezes LGD Gościniec 4 Żywiołów Renaty Bukowskiej, mieli okazję zwiedzić urokliwy ryneczek w pobliskiej Lanckoronie, zapoznać się z unikatowymi zabudowaniami należącymi do Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce oraz odwiedzić sklepy lokalnych wytwórców rękodzieła i zdrowej żywności.
Wyjazd był okazją do zdobycia konkretnej wiedzy związanej z prowadzeniem różnych form przedsiębiorczości na obszarach wiejskich. Myślę, że to niezwykle pouczający i przydatny projekt. Dowodem na to były liczne pytania uczestników do prelegentów, właścicieli odwiedzanych obiektów i pozyskane przez nich odpowiedzi, zapewne pomocne w dalszej działalności. W trakcie odwiedzin poszczególnych obiektów powtarzało się spostrzeżenie, że aby osiągnąć sukces, trzeba być człowiekiem otwartym i chętnym do współpracy, nawet tej nieformalnej, w ramach lokalnej społeczności. W wielu obiektach ta współpraca objęła także członków rodziny angażując ich w podjęty biznes. Uczestnicy zapoznali się również z szerokim wachlarzem możliwości skorzystania z różnych form wsparcia finansowego. I choć pogoda płatała nieustanne figle, bogaty program wyjazdu nie pozwolił na nudę, a grupa okazała zadowolenie i wielką chęć uczestniczenia w podobnych wyjazdach szkoleniowych.
Anna Dykczyńska
KPODR Minikowo O/Zarzeczewo
Dotacje na małe przetwórstwo i RHD
Za dwa tygodnie, 26 października, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie przyjmowała wnioski w ramach „Wsparcia inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój”, czyli na tzw. małe przetwórstwo i rolniczy handel detaliczny.
Na złożenie dokumentów w tym jesiennym naborze rolnicy będą mieli czas do 24 listopada 2020 r. Oferta pomocy, która finansowana jest z budżetu PROW na lata 2014-2020, skierowana jest do dwóch grup beneficjentów.
Pierwszą stanowią rolnicy, domownicy bądź małżonkowie rolników, którzy zdecydują się na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania produktów rolnych. Rejestracja działalności musi nastąpić przed złożeniem wniosku o płatność. Ta grupa wnioskodawców może ubiegać się o wsparcie do 500 tys. zł.
Druga grupa obejmuje rolników lub ich małżonków prowadzących lub podejmujących prowadzenie działalności przetwórczej i sprzedaży produktów przetworzonych w ramach rolniczego handlu detalicznego (RHD). W tym przypadku nie jest wymagane prowadzenie działalności gospodarczej, a maksymalna kwota dofinansowania wynosi 100 tys. zł.
Pomoc, jaką można otrzymać ramach „Wsparcia inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi i ich rozwój”, przyznawana jest w formie refundacji do 50 proc. kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację inwestycji służących: przetwórstwu m.in. mleka, mięsa, owoców i warzyw, zbóż czy ziemniaków, przetwarzaniu produktów rolnych na cele energetyczne czy zamrażaniu lub przechowywaniu produktów rolnych.
Katalog inwestycji, na które można otrzymać wsparcie, obejmuje m.in. budowę, rozbudowę lub modernizacji budynków wykorzystywanych do prowadzenia działalności przetwórczej; zakup oraz instalację maszyn lub urządzeń do przetwarzania i magazynowania; aparatury pomiarowej i kontrolnej; inwestycje związane z dostosowaniem pomieszczeń pomocniczych służących przygotowaniu posiłków (np. kuchni) i pomieszczeń gospodarczych służących do przechowywania produktów żywnościowych oraz zakup maszyn czy urządzeń służących ochronie środowiska.
Wnioski przyjmują oddziały regionalne ARiMR. Można je składać osobiście, drogą elektroniczną lub rejestrowaną przesyłką pocztową.
Więcej informacji: www.arimr.gov.pl, w punktach informacyjnych w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR oraz pod numerem bezpłatnej infolinii – tel. 800-38-00-84.
Finał XXX Wojewódzkiej Olimpiady Wiedzy Rolniczej w Turznie
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Projekt realizowany przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
„Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi”
„Operacja wspófinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020”
Rejestracja partnerów KSOW – http://ksow.pl
8 października 2020 roku w Turznie, w XXX, jubileuszowej Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej wzięli udział rolnicy – zwycięzcy eliminacji powiatowych, doradcy oraz uczniowie Zespołu Szkół, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gronowie. Obecni byli także przedstawiciele firm i instytucji współpracujących z rolnictwem, którzy przygotowali stoiska informacyjne.
Eliminacje powiatowe odbyły się 2 października 2020 roku i mogli wziąć w nich udział właściciele gospodarstw rolnych oraz osoby gospodarujące wspólnie z rodzicami, posiadający grunty rolne na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, a także prowadzący własną, dodatkową działalność w ramach gospodarstwa, w wieku od 18 do 40 lat. Rolnicy, którzy uzyskali największą liczbę punktów reprezentowali powiat podczas finału wojewódzkiego.
Spośród dziewiętnastu zwycięzców etapu powiatowego, na podstawie odpowiedzi, jakich udzielili na 30 pytań testowych, komisja wyłoniła pięciu rolników, którzy następnie rywalizowali ze sobą odpowiadając na pytania ustne. Każdy z pięciu zestawów zawierał 8 pytań z zakresu produkcji roślinnej i zwierzęcej, ekologii i ochrony środowiska, ekonomiki, funduszy unijnych, grup producentów rolnych. Cztery pytania praktyczne dotyczyły: rozpoznania nasion roślin uprawnych, szkodników występujących w uprawach rolnych, ras zwierząt hodowlanych oraz obliczenia nadwyżki na samofinansowanie rozwoju (inwestycji) dla podanego przykładu gospodarstwa rolnego.
Pytania były odczytywane na głos oraz wyświetlane na ekranie po to, by pozostali rolnicy, uczniowie i doradcy również starali się udzielić odpowiedzi, choć tylko w myślach i tylko oni wiedzą, jaki wynik osiągnęli. Wszyscy z uwagą słuchali odpowiedzi finalistów oraz uzupełnień i rozwinięć poruszanych zagadnień przekazywanych przez przewodniczącego komisji.
Rezultaty olimpijskich zmagań rzetelnie i wnikliwe komisja w składzie: Stanisław Piątkowski – przewodniczący oraz Adam Piszczek i Waldemar Poświata, przyznając kolejno miejsca:
I. Kazimierz Gadomski, pow. rypiński
II. Patryk Nowak, pow. żniński
III. Grzegorz Chylewski, pow. sępoleński
IV. Łukasz Lisiński, pow. brodnicki
V. Łukasz Jankowski, pow. lipnowski
Wszyscy uczestnicy finału wojewódzkiego Olimpiady Wiedzy Rolniczej z uwagą wysłuchali wykładu dotyczącego działania grup producentów rolnych, który wygłosił Tomasz Bieliński, główny specjalista do spraw producentów rolnych i ogrodniczych. Wykładowca omówił zagadnienia związane z procedurą rejestracji, pozyskiwania środków i funkcjonowania grup. Przedstawił też ciekawe przykłady dobrych praktyk. Zainteresowani omawianym tematem skorzystali z indywidualnych konsultacji, które przez ponad dwie godziny prowadził wykładowca, udostępniając omawianą prezentację oraz posiadane materiały i opracowania.
Finaliści otrzymali atrakcyjne nagrody, w tym również pieniężne.
Nagrody ufundowali: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, ARiMR Kujawsko-Pomorski Oddział Regionalny w Toruniu, Kujawsko-Pomorska Izba Rolnicza, Anwil S.A. producent m.in. nawozów azotowych, firma Ampol-Merol z Wąbrzeźna zajmująca się kompleksowym zaopatrzeniem rolnictwa, Bayer Polska – w dziedzinie rolnictwa producent środków ochrony roślin, BASF Polska – producent, między innymi środki ochrony roślin, FMC Polska – producent środków ochrony roślin, Yara Polska oferująca między innymi, nawozy dla rolnictwa i ogrodnictwa, firma Agrami ze Śmielina, która produkuje innowacyjne nawozów, firma Bacto Tech z Torunia tworząca naturalne, bezpieczne i skuteczne bioprodukty, których skład stanowią mikroorganizmy glebowe, Agencja Promocji Rolnictwa i Agrobiznesu "APRA” – czołowy polski wydawca specjalistycznych tytułów rolniczych.
Organizatorzy gratulują wszystkim rolnikom, którzy wzięli udział w XXX Olimpiadzie Wiedzy Rolniczej, dziękują uczestnikom i sponsorom.
Tekst:
Laura Maciejewska
KPODR O/Zarzeczewo
Foto:
Marek Rząsa
Uprzejmie informujmy, że pod linkiem Jak_rozpocząć_produkcję_i_sprzedaż_żywności, dostępna jest e-wersja broszury nt. sprzedaży żywności z gospodarstwa.
Rekompensaty za klęski żywiołowe lub ASF
Od 15 października 2020 r. rolnicy, którzy ponieśli w gospodarstwach straty spowodowane klęskami żywiołowymi bądź wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, mogą składać w ARiMR wnioski o wsparcie finansowe z PROW 2014-2020.
O pomoc w ramach działania „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” mogą ubiegać się rolnicy, którzy ponieśli szkody spowodowane przez co najmniej jedną z następujących klęsk żywiołowych: powódź, deszcz nawalny, suszę, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, obsunięcie się ziemi, lawinę, grad, huragan, uderzenie pioruna. Ponadto o wsparcie mogą wnioskować rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał, w drodze decyzji, zabicie świń lub zniszczenie zwłok świń w celu zwalczania ASF.
Dotacje są dostępne dla tych, którzy ponieśli straty w roku, w którym jest składany wniosek o przyznanie pomocy lub w co najmniej jednym z dwóch lat poprzednich.
Wysokość strat w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich czy rybach uprawniająca do starania się o pomoc musi wynieść co najmniej 30 proc. średniej rocznej produkcji rolnej oraz straty te muszą dotyczyć składnika gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem. Wysokość poniesionych strat, jakie powstały w gospodarstwie, określa komisja powołana przez wojewodę.
Natomiast w przypadku wystąpienia ognisk afrykańskiego pomoru świń o pomoc mogą ubiegać się rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał zabicie świń lub zniszczenie ich zwłok w celu zwalczania ASF, a w dniu wydania tej decyzji świnie te stanowiły co najmniej 30 proc. świń będących w posiadaniu tego gospodarza.
Maksymalna kwota wsparcia, jaką może otrzymać rolnik, wynosi do 300 tys. zł, z tym że nie może przekroczyć ona poziomu 80 proc. kosztów kwalifikowanych.
W przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych dotacja może być przyznana na inwestycje odtwarzające zniszczone składniki gospodarstwa, np. na odtworzenie plantacji wieloletnich, sadów, odbudowę zniszczonych budynków czy zakup nowych maszyn lub urządzeń rolniczych. Z kolei rolnik, którego gospodarstwo zostało poszkodowane przez ASF, rekompensatę może otrzymać na inwestycje niezwiązane z produkcją świń.
Wnioski do 31 grudnia 2020 r. przyjmują oddziały regionalne ARiMR. Można je składać osobiście, drogą elektroniczną lub rejestrowaną przesyłką pocztową.
Więcej informacji: www.arimr.gov.pl, pod numerem bezpłatnej infolinii – tel. 800-38-00-84 oraz w punktach informacyjnych w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR.
Pomoc na start dla grup producentów
Za dwa tygodnie, 19 października, ruszy w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nabór wniosków o wsparcie na „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów”. Pomoc, jaką mogą otrzymać rolnicy decydujący się na wspólne działanie, wynosi nawet 100 tys. euro rocznie. Program, finansowany z PROW na lata 2014-2020, kierowany jest do nowych grup producentów rolnych uznanych od 14 grudnia 2019 r. Grupy te muszą składać się z osób fizycznych, prowadzących działalność jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo.
O dofinansowanie mogą starać się również organizacje producentów uznane na podstawie ustawy z 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych albo z 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. Wsparcia nie może otrzymać podmiot zrzeszający producentów drobiu, wyrobów z mięsa drobiowego i jego podrobów oraz owoców i warzyw.
Pomoc przyznawana jest w okresie pierwszych 5 lat działania grupy lub organizacji producentów liczonych od dnia jej uznania. Wsparcie stanowi procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy lub organizacji producentów i wynosi odpowiednio: w pierwszym roku – 10 proc. przychodów netto, w drugim roku – 9 proc., w trzecim – 8 proc, w czwartym roku – 7 proc. i w piątym – 6 proc. Maksymalny limit pomocy to 100 tys. euro w każdym roku pięcioletniego okresu przyznania wsparcia.
Wnioski będą przyjmowały oddziały regionalne ARiMR. Ostatnim dniem na ich złożenie będzie 30 listopada 2020 r.
Więcej informacji: www.arimr.gov.pl, pod numerem bezpłatnej infolinii tel. 800-38-00-84 oraz w punktach informacyjnych w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR.
Przekaż gospodarstwo i weź premię z PROW – nabór wniosków trwa
Do 29 października biura powiatowe ARiMR przyjmują wnioski o premię za przekazanie gospodarstwa. Program skierowany jest do rolników, którzy zakończą działalność rolniczą i przekazać lub sprzedać swoją ziemię oraz inwentarz innemu rolnikowi.
Jest to kolejny nabór wniosków z poddziałania „Płatności na rzecz rolników kwalifikujących się
do systemu dla małych gospodarstw, którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo innemu rolnikowi” realizowanego w ramach PROW 2014-2020.
Premia może być przyznana rolnikowi (osobie fizycznej), który uczestniczy w systemie dla małych gospodarstw w ramach płatności bezpośrednich i spełnia następujące warunki:
- jest wpisany do ewidencji producentów;
- przekaże w sposób trwały posiadane gospodarstwo rolne, w tym zwierzęta gospodarskie, innemu rolnikowi, który jest osobą fizyczną, osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą na własny rachunek działalność rolniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i który zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie utworzonym w wyniku powiększenia przez okres co najmniej 5 lat;
- nie będzie prowadził działalności rolniczej przez co najmniej 5 lat, licząc od dnia przekazania gospodarstwa rolnego;
- po przekazaniu gospodarstwa rolnego nie będzie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Wysokość wsparcia stanowi 120 proc. rocznej płatności, do której rolnik kwalifikuje się w ramach systemu dla małych gospodarstw. Premia naliczana jest od daty trwałego przekazania gospodarstwa do dnia 31 grudnia 2020 r. Wsparcie wypłacane jest jednorazowo.
Więcej informacji: na portalu internetowym – www.arimr.gov.pl, pod numerem bezpłatnej infolinii – tel. 800-38-00-84 oraz w punktach informacyjnych w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR.
Nabór wniosków dla rolników poszkodowanych przez COVID-19 na finiszu
Środa w przyszłym tygodniu będzie ostatnim dniem na złożenie w biurach powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosku o wsparcie gospodarstw szczególnie dotknięte kryzysem COVID-19.
Termin na dostarczenie dokumentów został przedłużony do 7 października, by jak najwięcej polskich rolników mogło skorzystać z tej formy pomocy finansowanej z budżetu PROW na lata 2014-2020. Tylko do środy rolnicy mogą składać wnioski o wsparcie. Do tej pory wpłynęło ich ponad 182,5 tys.
Pomocą objęci są rolnicy pracujący w następujących sektorach produkcji rolniczej: bydła mięsnego, krów typu mlecznego i kombinowanego, świń, owiec, kóz, drobiu rzeźnego, drobiu nieśnego i upraw roślin ozdobnych w szklarniach ogrzewanych lub tunelach foliowych ogrzewanych.
Wysokość wsparcia jest uzależniona od rodzaju i skali prowadzonej produkcji rolnej. Maksymalna kwota pomocy dla rolnika nie może przekroczyć 7 tys. euro.
Więcej informacji: www.arimr.gov.pl, pod numerem bezpłatnej infolinii tel. 800-38-00-84 oraz w punktach informacyjnych w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR.
Zasiano oziminy na XXV Kujawsko-Pomorskie Dni Pola Grubno 2021
Po rzepaku ozimym przyszedł czas na zasiewy zbóż ozimych pod potrzeby Kujawsko-Pomorskich Dni Pola, Grubno 2021. Siewu w Grubnie na polu Zakładu Rolnego dokonano w dniu 24 września siewnikiem pneumatycznym KVERNELAND OPTIMA. W tym roku warunki siewu były bardzo dobre. Ogółem w tym dniu wysiano 10 odmian jęczmienia ozimego, 10 odmian żyta, 14 odmian pszenżyta ozimego oraz 43 odmiany pszenicy ozimej. Ogółem z rzepakiem ozimym (zasiano 29 odmian) kolekcja liczy już 106 odmian roślin ozimych. W połowie października zasiane będą także 3 odmiany przewódkowe żyta ozimego. Poniżej fotorelacja z zasiewu zbóż ozimych.
Jak zwykle rozpoczyna się od ustalenia lokalizacji poletek i sprawdzenia materiału siewnego. Oba te zadania należą do specjalistów KPODR: Marka Radzimierskiego i Andrzeja Siennickiego
Przygotowanie siewnika do pracy, wykonanie próby gęstości siewu (tzw. „próba kręcona”), oraz sprawdzenie czy wszystkie lejki siewne wysiewają i na jaką głębokość – to najważniejsze techniczne elementy siewu. To także dobra okazja do nauki praktycznej. Te wszystkie czynności, pod okiem specjalistów KPODR i doświadczonych pracowników gospodarstwa, uczą się wykonywać uczniowie Technikum Rolniczego w Grubnie. W tym roku 2 uczniów klasy IV TR pomagało grupie kilku uczniów z 2 klasy TR w opanowaniu tych czynności. Przygotowawcze zabiegi uprawowe, nawożenie i ochrona należą do kierownika i pracowników Zakładu Rolnego w Grubnie. Tego wymaga metodyka przyjętych demonstracji. Przypominam – prezentacja polega na porównaniu odmian w jednolitych warunkach agrotechniki i pogody w danym sezonie. Poletka nie są nawadniane.
Gdy wszystko jest dobrze przygotowane i sprawdzone, gdy dopisuje pogoda, siew tym siewnikiem idzie bardzo sprawnie. Mimo, że podczas siewu trzeba było indywidualnie dostosowywać gęstości siewu do parametrów ziarna (MTN) i zadanej gęstości w zależności od wysiewanego gatunku i formy (odmiany populacyjne i hybrydowe), ponad 70 poletek udało się zasiać w ciągu 1 dnia roboczego.
Tak jak w roku ubiegłym, kolekcja odmian będzie dostępna dla odwiedzających rolników, doradców, specjalistów – praktycznie od momentu siewu aż do zbiorów. Ze względu jednak na sytuację z COVID-19 konieczne jest wcześniejsze zgłoszenie i potwierdzenie udziału doradców i rolników na spotkaniach i szkoleniach grupowych organizowanych na poletkach. Indywidualnie i w grupach rodzinnych można odwiedzać kolekcję bez przeszkód i bez uprzedniego zgłoszenia. Jeśli jednak PZDR-y lub np. hodowcy planują grupowe spotkania – szkolenia, warsztaty na kolekcji w Grubnie z udziałem specjalistów branżowych i przedstawicieli firm nasiennych, należy zgłosić ten fakt i przesłać orientacyjną listę (ilość osób) do – M. Radzimierski, tel. 56 611 09 22, marek.radzimierski@kpodr.pl
Pod koniec listopada, dokonamy lustracji ozimin rzepaku i zbóż przed zimą, oraz zamieścimy na stronie internetowej fotorelację i ocenę przygotowania roślin do zimy.
Uwaga.
Tak jak w poprzednim sezonie, na stronie internetowej (Kujawsko-Pomorskie Dni Pola 2021), pokażemy układ kolekcji i lokalizację odmian, a od połowy października zaczniemy zamieszczać fotorelacje i filmy. Od połowy maja oznakujemy kolekcję odmian tabliczkami.
Zachęcamy do odwiedzania naszej strony www.kpodr.pl na której znajdziecie najważniejsze informacje o Krajowych Dniach Pola w Minikowie i Kujawsko-Pomorskich Dniach Pola w Grubnie.
Więcej informacji o przygotowaniach do Kujawsko-Pomorskich DNI POLA 2021 w Grubnie
tekst:
Marek Radzimierski
Główny specjalista ds. zbóż
zdjęcia:
Marek Rząsa
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego
Oddział w Przysieku