Relacje
Szkolenie dla pracowników KPODR w Minikowie w zakresie monitoringu agrofagów
W dniach 13 i 14 maja 2025 roku odbyło się szkolenie dla pracowników Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, którzy zajmują się monitoringiem agrofagów.
Pierwszy dzień szkolenia poświęcony był szkodnikom zbóż oraz rzepaku. Zajęcia prowadził dr hab. inż. Robert Lamparski, który omówił najważniejsze gatunki szkodników, ich biologię, występowanie oraz metody monitorowania i zwalczania.
Drugi dzień szkolenia skoncentrowany był na chorobach zbóż i rzepaku. Wykłady oraz zajęcia praktyczne poprowadził dr hab. inż. Grzegorz Lemańczyk, dzieląc się aktualną wiedzą na temat patogenów roślin uprawnych oraz sposobów ich identyfikacji i zwalczania.
Połączenie części teoretycznej z zajęciami terenowymi znacząco wpłynęło na pogłębienie wiedzy uczestników, co bezpośrednio przełoży się na jakość prowadzonych działań w zakresie monitoringu agrofagów w regionie.
„Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów” – fotorelacja
Fotorelacja z przebiegu konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”, który odbył się 11 maja 2025 roku w Minikowie.
Przebieg konkursu
Nominacje do głównej nagrody „Perła 2025”
Rozdanie nagród
fot. Marek Rząsa
Laureaci konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów”
Wyniki XXIV edycja konkursu „Nasze Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów”, który odbył się 11 maja 2025 roku w Minikowie
Przewodnicząca Jury Pani Izabella Byszewska
Komisja oceniająca produkty:
- Izabella Byszewska – Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego
- Dominik Orłowski – Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego
- Izabela Chudzyńska – Politechnika Bydgoska
Komisja oceniająca potrawy:
- Grażyna Kurpińska – Polska Izba Produktu Regionalnego i Lokalnego
- Anna Sergott – Muzeum Ziemi Krajeńskiej
- Beata Darowska – Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
LAUREACI I WYRÓŻNIENI
NAJLEPSZY REGIONALNY PRODUKT ŻYWNOŚCIOWY
- W kategorii produktów regionalnych pochodzenia zwierzęcego:
Podkategoria: produkty i przetwory mięsne
I nagroda:
- Masarnia Władysławowo Sp.J Zawistowski – Smażonka – świeżonka
- Gospodarstwo Rolno-Ogrodnicze „MARIANKI” Bogdan Liczbik – półgęsek
- Agnieszka i Waldemar Szczygielscy Rolniczy Handel Detaliczny – Polska surowa wędzona
I nagroda:
Podkategoria: produkty i przetwory z ryb
- KGW Pturek – Szczupak pieczony w occie po pałucku
- OL-MAT. Sp. z o.o. – Ryba po kruszwicku
I nagroda:
Podkategoria: produkty mleczne
- Gospodarstwo Rolne Janusz Adamczyk – Twaróg długo dojrzewający
I nagroda:
Podkategoria: miody
- Robert Gołasz Pasieka z tradycją – Miód pszczeli rzepakowy
Wyróżnienia:
- Roman Olszewski P.W. „ANDRÓB” – Kiełbasa niedzwiedzia
- „U Doroty” Smaki jak dawniej – Polędwica z przyprawami
- Małgorzata Harbat Rolniczy Handel Detaliczny – Biały ser
- W kategorii produktów i przetworów pochodzenia roślinnego:
Podkategoria: przetwory owocowe
I nagroda:
- Gospodarstwo sadownicze E.M.Chabowscy – Powidła z agrestu
Podkategoria: przetwory warzywne
I nagroda nie przyznano
Podkategoria: produkty zbożowe
I nagroda:
- Spółdzielnia Handlowo-Produkcyjna w Sadkach – Chleb żytni na zakwasie
Podkategoria: wyroby cukiernicze
I nagroda:
Nie przyznano
Wyróżnienia:
-
- Grażyna Jędrzejewska – Susz z jabłek „szara reneta”
- Gospodarstwo Rolne Filip Kalisz – Mąka z młyna żarnowego, mąka Helfi
- Rustykalna Piekarnia-Cukiernia Karolina Gołasz – Ciasto na fjucie buraczanym
- W kategorii napoje regionalne:
Podkategoria: napoje bezalkoholowe
I nagroda:
- RHD Rościmin Marta Dominikowska – Sok z czerwonej porzeczki
Podkategoria: napoje alkoholowe
I nagroda:
Nie przyznano
- Wyróżnienia:
- Stowarzyszenie KGW „Jagna” – Syrop z czarnej morwy
- Zajazd przy kominku Katarzyna Raniszewska – Mioduch gryczany
- Danuta Janiszewska – Nalewka z derenia
- Inne produkty regionalne:
I nagroda:
1.KGW Nowinka Nowy Ciechocinek – Kaszanka – kiszka
Wyróżnienia:
1.Krzysztof Leśniewski – Pałucki smalec z marchwią
2.Danuta Janiszewska – Grzybki leśne marynowane
NAJLEPSZA POTRAWA REGIONALNA
I miejsce
KGW w Tupadłach za Rosół Staropolski z lanymi kluskami i Gęś po kujawsku
II miejsce
KGW Mrocza za Zupę pokrzywową z szarymi kluskami i Świeżonkę z Mroczy
III miejsce
KGW OsóWianki za Zupę szczawiową z jajkiem i Pieczonego królika z buraczkami i puree ziemniaczanym
Ponadto Komisja Konkursowa nominowała do nagrody „Perła 2025” następujące produkty:
oraz potrawy:
1. KGW w Tupadłach za Rosół Staropolski z lanymi kluskami i Gęś po kujawsku
2. Schab pieczony P.W Andrób
3. Szynka kujawska z kością – KGW „Nowinka” Nowy Ciechocinek
4. Węgorz wędzony w zalewie octowej OLMAT Sp. Zo.o.
5.Chleb Sadkowski Spółdzielnia Handlowo-produkcyjna Sadki
6.Brzozowskie serduszka – KGW w Brzozowie
7. Musztarda kcyńska jabłkowa – Wytwórnia Musztardy Kcyńskiej
Spośród produktów nominowanych zostanie dokonany wybór przez Krajową Kapitułę Konkursu. Następnie wręczone zostaną nagrody na Wielkim Finale Konkursu „Perła 2025”.
Wielki Finał XXIV edycji konkursu odbędzie się 27 września 2025 r. w trakcie Targów Smaki Regionów w Poznaniu.
fot. Marzena Zwiewka
Lato na Wsi Święto Smaku i Tradycji – dzień drugi – fotorelacja
fot. Marzena Zwiewka
Lato na Wsi Święto Smaku i Tradycji – po deszczu przychodzi słońce – dzień pierwszy – fotorelacja
fot. Jarosław Domiński
fot. Marzena Zwiewka
Relacja z wyjazdu studyjnego w ramach projektu „GRIST”
23–25 kwietnia 2025 r. uczestnicy projektu „GRIST” wzięli udział w wyjeździe studyjnym, którego celem było poznanie praktycznych rozwiązań w zakresie ekologicznych upraw zbóż, szczególnie w kontekście produkcji ekologicznej oraz zrównoważonego rolnictwa. Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z metodami stosowanymi w innowacyjnych gospodarstwach, które łączą ekologiczną produkcję z poszanowaniem środowiska naturalnego i bioróżnorodności.
Pierwszym punktem wizyty było gospodarstwo Juchowo Farm. Gospodarstwo to specjalizuje się w ekologicznych uprawach zbóż, takich jak pszenica (w tym orkisz), owies, jęczmień, a także innych roślin wykorzystywanych w produkcji paszowej i konsumpcyjnej. Produkcja odbywa się zgodnie z zasadami rolnictwa biodynamicznego, które wyklucza stosowania chemicznych nawozów i pestycydów, a także wykorzystywanie naturalnych preparatów ziołowych i mikroorganizmów wspomagających wzrost roślin. Gospodarstwo przykłada dużą wagę do bioróżnorodności i stosowania naturalnych metod nawożenia gleby, takich jak obornik czy komposty.
Uczestnicy wyjazdu zapoznali się z procesami uprawy oraz certyfikacji ekologicznej. Zwiedzili również piekarnię działającą przy Zakładzie Aktywności Zawodowej, w której wypiekane są chleby z ekologicznej mąki pochodzącej z lokalnych upraw.
W dalszej części wizyty w Juchowie uczestnicy wzięli udział w pokazie w polu, dotyczącym ekologicznej uprawy dawnych odmian zbóż. Była to okazja do bezpośredniego zapoznania się z praktykami stosowanymi w biodynamicznej uprawie roślin.
Następnie odbyło się oprowadzanie po Projekcie Wiejskim Juchowo, podczas którego przedstawiono jego strukturę, cele i społeczne znaczenie dla lokalnej społeczności. W ramach wizyty uczestnicy wysłuchali również wystąpienia dr Anny Szumełdy, które obejmowało prezentację historii i współczesnej działalności Projektu Wiejskiego oraz krótkie wprowadzenie w tematykę rolnictwa biodynamicznego.
Drugim głównym punktem programu była wizyta w gospodarstwie ekologicznym Krukowo w województwie zachodniopomorskim. Gospodarstwo specjalizuje się w uprawie orkiszu – jednej z najstarszych i najbardziej cenionych odmian zbóż. Cała produkcja jest objęta certyfikacją ekologiczną. Uczestnicy zapoznali się z procesem uprawy orkiszu oraz technologiami stosowanymi w ramach zrównoważonego rolnictwa.
Spotkanie z przedstawicielami gospodarstwa pozwoliło poznać praktyczne wyzwania związane z prowadzeniem gospodarstwa ekologicznego, zdobyciem certyfikatów oraz funkcjonowaniem na rynku żywności ekologicznej. Uczestnicy mieli również okazję do wymiany doświadczeń i zadawania pytań praktykom.
Ostatnim etapem wyjazdu była wizyta w AleBrowarze w Lęborku, który jest liderem grupy operacyjnej GRIST. To browar rzemieślniczy, wdrażający innowacyjne rozwiązania związane z wykorzystaniem jęczmienia kapturkowego w produkcji piwa. Młóto, będące produktem ubocznym warzenia piwa, zostało wykorzystane jako temat badań pod kątem jego zastosowania jako dodatku do żywności.
Podczas wizyty uczestnicy zapoznali się z całym procesem produkcji piwa – od przygotowania surowców, przez fermentację, po butelkowanie i pakowanie. Oprowadzanie po nowoczesnej linii produkcyjnej pozwoliło lepiej zrozumieć zarówno aspekty technologiczne, jak i ekologiczne produkcji rzemieślniczej.
Wyjazd studyjny był znakomitą okazją do poznania nowoczesnych rozwiązań w ekologicznej produkcji rolnej i spożywczej, a także do wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy uczestnikami projektu oraz przedstawicielami odwiedzanych gospodarstw i zakładów.
Beata Chełminiak
e-mail: beata.chelminiak@kpodr.pl
tel. 52 386 72 13, 723 692 545
Uprawa zbóż pierwotnych metodami ekologicznymi
10 kwietnia 2025 r. w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji w Minikowie odbyła się konferencja podsumowująca realizację projektu pt. „Ekologiczna produkcja ziarna oraz przetwarzanie pozostałości browarniczych na mączkę, z wykorzystaniem innowacyjnego sposobu dehydratacji” realizowanego przez Grupę Operacyjną GRIST. Wydarzenie zgromadziło liczne grono naukowców, praktyków rolnictwa ekologicznego, przedstawicieli uczelni i instytucji badawczych oraz doradców rolniczych zainteresowanych tematyką ekologicznej produkcji zbóż pierwotnych.
Konferencję otworzył Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Łukasz Urbański, który powitał uczestników i zwrócił uwagę na rosnące znaczenie nowoczesnych technologii wspierających rolnictwo ekologiczne. Następnie głos zabrała prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek z Politechniki Bydgoskiej, przedstawiając działalność i cele Grupy Operacyjnej GRIST, która realizowała projekt badawczy będący przedmiotem konferencji.
W kolejnych wystąpieniach przedstawiono wyniki prac badawczych dotyczących jęczmienia kapturkowego i pszenicy okrągłoziarnowej, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu różnych metod uprawy roli, nawożenia i biostymulacji na jakość gleby oraz rozwój roślin.
Dr hab. inż. Mariusz Piekarczyk z Politechniki Bydgoskiej omówił wpływ sposobów uprawy roli i nawożenia na zawartość makroelementów w glebie, a także zachwaszczenie upraw.
Dr hab. inż. Anetta Siwik-Ziomek, prof. PBŚ, zaprezentowała wyniki dotyczące właściwości biochemicznych gleby w uprawie płużnej i bezpłużnej. Mgr inż. Karolina Błaszczyk przedstawiła analizę wpływu metod nawożenia i bezpłużnej uprawy roli na stan odżywienia zbóż pierwotnych. Z kolei dr inż. Rafał Nowak zaprezentował badania nad parametrami fizjologicznymi roślin w różnych warunkach agrotechnicznych.
Po przerwie kawowej kontynuowano temat ochrony upraw. Dr hab. inż. Robert Lamparski, prof. PBŚ, omówił presję szkodników w warunkach upraw ekologicznych. Dr hab. inż. Grzegorz Lemańczyk, prof. PBŚ, zaprezentował dane na temat chorób atakujących jęczmień i pszenicę okrągłoziarnową. Następnie ponownie głos zabrała prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek, prezentując analizę produkcyjności zbóż w zależności od różnych metod agrotechnicznych. Dr hab. inż. Tomasz Knapowski, prof. PBŚ oraz dr hab. inż. Wojciech Kozera, prof. PBŚ, przedstawili ocenę jakości ziarna z upraw ekologicznych.
Na zakończenie sesji merytorycznej głos ponownie zabrała prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek, która przedstawiła proces otrzymywania mączek funkcjonalnych z młóta jęczmienia kapturkowego i pszenicy okrągłoziarnowej oraz oceniła ich przydatność w dalszym przetwórstwie. Jako przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego podsumowała także przebieg konferencji, wyrażając nadzieję, że efekty projektu oraz wymiana wiedzy między uczestnikami przyczynią się do dalszego rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w praktyce.
tekst: Beata Chełminiak
zdjęcia: Marzena Zwiewka
KPODR w Minikowie
Pierwsza edycja Półmaratonu Karolewo – Pruszcz – Karolewo
26 kwietnia 2025 roku, w Zespole Szkół Agro-Ekonomicznych im. Bronisława Zamojdzina w Karolewie, odbyła się pierwsza edycja Półmaratonu Karolewo – Pruszcz – Karolewo, zorganizowana pod honorowym patronatem Starosty Bydgoskiego Piotra Kozłowskiego.
Dyrektor KPODR w Minikowie – Łukasz Urbański, objął wydarzenie patronatem oraz uczestniczył w wydarzeniu. Pan dyrektor wręczył puchary Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz puchar i nagrodę dyrektora KPODR w Minikowie.
W półmaratonie wystartowało ponad 150 zawodników, natomiast w biegach towarzyszących dla dzieci i młodzieży 160 uczestników. Uroczystość rozpoczęła się minutą ciszy w związku z żałobą narodową po śmierci papieża Franciszka.
Rywalizacja sportowa rozpoczęła się od biegów dzieci i młodzieży. Po zakończeniu zmagań najmłodszych na trasę wyruszyli uczestnicy półmaratonu. Trasa została starannie przygotowana, a nad bezpieczeństwem zawodników czuwali organizatorzy, służby oraz wolontariusze.
Wydarzeniu towarzyszyły stoiska przygotowane m. in. przez Koła Gospodyń Wiejskich oraz Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie z Dyrektorem Łukaszem Urbańskim na czele.
Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie
24 kwietnia 2025 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował warsztaty pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie”. Wydarzenie zostało współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Wydarzenie pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie” składało się z czterech warsztatów: Las w słoiku, Oxymel i herbata na odporność, Przybornik ziołowy, Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka. W warsztatach uczestniczyło 48 osób. Uczestnicy brali udział w wybranym przez siebie warsztacie, podczas którego mieli okazję zapoznać się z wybranymi surowcami roślinnymi, możliwościami ich wykorzystania i wprowadzenia bogactw naturalnych, jakimi są zioła do swojego codziennego życia.
„Oxymel i herbata na odporność”
– uczestnicy poznali kilka gatunków pospolicie występujących ziół, które mają ogromne znaczenie w budowaniu odporności. Dowiedzieli się jak zbierać, suszyć oraz przechowywać surowiec zielarski. Poznali również tajniki uprawy wybranych gatunków zielarskich. Zostały omówione m.in. tymianek, krwawnik, lipa, czarny bez, morwa biała, hibiskus oraz jarząb pospolity. Uczestnicy samodzielnie wykonali herbatkę na odporność z poznanych ziół. Drugim produktem, przygotowanym podczas warsztatów był oxymel. Jest to prosty i niezwykle skuteczny sposób nie tylko na podniesienie odporności, ale również na wyciągnięcie z trwającej infekcji. Oxymel jest napojem, którego bazowymi składnikami jest ocet i miód. Nazwa pochodzi od połączenia greckich słów oxy – tlen (dokładnie utlenione wino, czyli ocet) oraz mel – miód. Właściwości oksymelu zależą od tego jakich składników użyjemy. Na warsztatach został wykorzystany ocet jabłkowy, miód wielokwiatowy, czosnek, cebula, imbir oraz cytryna. Wymienione produkty mają m.in. właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, napotne, przeciwgorączkowe. Zawierają dużo witamin i mikroelementów. Połączenie tych składników daje niesamowitą moc leczniczą oxymelowi. Dzięki temu jest wspaniałym eliksirem na odporność.
„Las w słoiku”
– prowadząca przekazała uczestnikom informacje na temat piętrowości lasu i profilu glebowego. Dzięki temu, uczestnicy dowiedzieli się w jaki sposób komponować odpowiednie warstwy w swoich słojach i tworzyć „mini las”. Zostały również zaprezentowane i omówione wszystkie materiały, które były wykorzystywane podczas warsztatu. Samo komponowanie warstw podłoża pokazało jak twórcze i indywidulane podejście ma każdy z uczestników. Powstały różnorodne kompozycje, które oprócz funkcji użytkowej pełniły także rolę dekoracyjną. Na koniec zostały posadzone rośliny i przy użyciu naturalnych komponentów w postaci mchu i dekoracyjnych kamieni każdy z uczestników ozdobił swój „las”. W trakcie prac, uczestnicy utrwalali zdobytą wiedzę, zadawali pytania i dyskutowali na temat roślin i wykorzystania powstałych z nich surowców. Zajęcia praktyczne dają możliwość lepszego zrozumienia wiedzy teoretycznej i poszerzają umiejętności. Ponadto kontakt z roślinami i naturą ma wiele pozytywnych skutków na nasze życie. Teraz o powstały „las” wystarczy odpowiednio dbać, aby był ozdobą i cieszył długi czas.
„Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka”
– prowadząca przedstawiła uczestnikom surowce wykorzystywane przy komponowaniu wybranej herbaty. Receptura herbaty na odporność składała się z krwawnika, który działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, tymianku który wspomaga odkrztuszanie i usuwanie wydzieliny śluzowej, jeżówki która pobudza układ odpornościowy do pracy, a dodatkowo posiada właściwości bakterio- i grzybobójcze, lukrecji która działa przeciwzapalnie i wspiera układ odpornościowy oraz owoców kopru włoskiego, który wspomaga układ trawienny i działa rozkurczająco na mięśnie gładkie. Herbata na stres składała się z kwiatów lawendy, która wykazuje działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwzapalne, antyseptyczne, szyszek chmielu, które również jak lawenda mają właściwości uspokajające, a dodatkowo rozkurczowe i przeciwbakteryjne. Kolejnym składnikiem herbatki na odstresowanie były suszone liście miłorzębu chińskiego – Ginkgo Biloba, który jest jednym z najbardziej długowiecznych drzew świata, wspomaga pamięć i koncentrację. Aby podbić smak herbat, uczestniczki dodawały suszone owoce czarnej porzeczki, aronii oraz dzikiej róży. Podczas warsztatu zostały również wykonane tabliczki florenckie na bazie wosku sojowego z dodatkiem olejków eterycznych i suszonych ziół oraz kwiatów. W tabliczkach wykorzystywane są naturalne składniki, a stopniowo uwalniany delikatny i przyjemny zapach pomaga odświeżyć powietrze w pomieszczeniach i dodać im przyjemny aromat, jest to niewątpliwie alternatywa dla syntetycznych odświeżaczy powietrza. Kolejnym zastosowaniem tabliczek może być ochrona przed molami. To również uspokojenie i relaks, dzięki olejkom eterycznym, np. lawendzie. Uczestniczki warsztatów wykonały piękne i barwne tabliczki florenckie, które będą ozdobą w ich domach.
„Przybornik ziołowy”
– uczestnicy zostali zapoznani z właściwościami wybranych ziół, sposobie zbioru i przechowywania. Podczas warsztatów dzielili się informacjami o ziołach, które uprawiają w swoich ogrodach przydomowych. W jaki sposób wykorzystują je w kuchni, jako walor smakowy do potraw, ale też ozdobny. Kolejnym etapem było przygotowanie własnego przybornika ziołowego. Każdy z uczestników wykonał skrzynkę w dowodnym kolorze i zdobieniu oraz posadził w niej wybrane zioła. Tak pięknie przygotowane skrzynki z ziołami każdy z uczestników zabrał do domu, by móc je mieć w zasięgu ręki. Każda z nich była inna, wręcz unikatowa, a jeszcze więcej satysfakcji było z tego, iż uczestnicy przygotowali je samodzielnie.
Celem przedsięwzięcia było wprowadzenie pozytywnych praktyk w codziennym życiu, większa świadomość ochrony bioróżnorodności oraz zdobycie praktycznej i teoretycznej wiedzy na temat ziół, które są w naszym otoczeniu.
Opracowanie: Ilona Oleś, Marta Poła, Joanna Szczęsna-Kulewska, Natalia Czyżewska-Suchoń.
Zdjęcia: Damian Oparzela
Ochrona zasobów przyrodniczych na obszarach wiejskich
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie to miejsce spotkań, rozmów merytorycznych, a także wymiany informacji i doświadczeń. 24 kwietnia 2025 roku w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się konferencja pn. „Ochrona zasobów przyrodniczych na obszarach wiejskich”. W wydarzeniu wzięło udział 40 uczestników – mieszkańcy obszarów wiejskich i doradcy rolni.
Różnorodność biologiczna to nasze bogactwo, o które powinniśmy szczególnie dbać i je chronić. Utrata różnorodności biologicznej jest, obok zmian klimatu, najważniejszym zjawiskiem, które musimy powstrzymać. Ważnym zadaniem jest właśnie ochrona bioróżnorodności, którą uznaje się za fundament życia. Jej ochrona niezbędna jest zarówno dla ludzi, jak i dla ochrony środowiska i klimatu. Bioróżnorodność zapewnia ludziom żywność, wodę pitną i czyste powietrze oraz odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu równowagi w przyrodzie. Pomaga przeciwdziałać zmianie klimatu i zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Ponadto utrata różnorodności biologicznej zagraża naszym systemom żywnościowym, narażając nasze bezpieczeństwo żywnościowe i odżywianie na ryzyko. Utrzymanie wysokiej bioróżnorodności jest już nie tylko potrzebą, ale i koniecznością. Pragnąc rozwiązać problemy środowiskowe musimy stosować działania chroniące życie na wszystkich szczeblach jego organizacji. Większość dziedzin światowej gospodarki, takich jak rolnictwo, hodowla, medycyna, przemysł opartych jest na zasobach naturalnych. A więc odbudowa potencjału przyrodniczego to nie tylko działanie potrzebne, ale działanie konieczne dla zachowania bioróżnorodności i ochrony środowiska.
Konferencję rozpoczęło wystąpienie dyrektora KPODR w Minikowie – Łukasza Urbańskiego, podczas którego powitał uczestników i prelegentów, a także w słowach wstępu podkreślił jak ważny jest temat ochrony bioróżnorodności.
Zachowanie i ochrona walorów przyrodniczych obszarów wiejskich
Pierwszy wykład pn. „Zachowanie i ochrona walorów przyrodniczych obszarów wiejskich” poprowadziła dr inż. Ewa Krasicka-Korczyńska. Swoje wystąpienie rozpoczęła od definicji bioróżnorodności według Konwencji o różnorodności biologicznej. Kolejno przedstawiła jakie są zasoby obszarów wiejskich, cele ochrony przyrody oraz jej formy ochrony w Polsce. Omówiła również pozostałe metody ochrony – in situ i ex situ. W dalszej części wystąpienia mówiła o różnorodności obszarów wiejskich podając przykłady elementów krajobrazu przyrodniczego. Nie zabrakło też informacji na temat funkcji alei w krajobrazie i znaczeniu zadrzewień, miedz i śródpolnych zbiorników wodnych. Kolejno podkreślano pożyteczność roślin segetalnych, którzy są towarzyszami upraw rolnych. Na zakończenie, omówiła sposoby ochrony przyrody poprzez m.in.: obejmowanie zasobów, tworów i składników przyrody formami ochrony przyrody, realizację programu ochrony i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej, a także prowadzenie działalności edukacyjnej, informacyjnej, promocyjnej i badań naukowych.
Praktyczne przykłady czynnej ochrony przyrody na obszarach wiejskich
Drugie wystąpienie należało do Krzysztofa Koniecznego, który prezentował temat pn. „Praktyczne przykłady czynnej ochrony przyrody na obszarach wiejskich”. Ochrona czynna z definicji ma na celu utrzymanie określonego stanu ekosystemu wymaganego ze względu na obecność rzadkich gatunków roślin lub zwierząt będących celem ochrony w danym miejscu. Zachowanie wartości przyrodniczych wielu obszarów chronionych nie byłoby możliwe bez wykonywania działań z zakresu właśnie ochrony czynnej. Ukierunkowane zabiegi ochronne przyczyniają się do utrzymania lub przywrócenia właściwego stanu ochrony celów i przedmiotów ochrony tych obszarów. Takie właśnie przykłady i sposoby czynnej ochrony mieliśmy możliwość poznać podczas tego wystąpienia.
Zmiany liczebności ptaków na obszarach wiejskich
Kolejnym prelegentem był Dawid Kilon. Tematem prelekcji były „Zmiany liczebności ptaków na obszarach wiejskich”. Są one niezwykle ważnym wskaźnikiem, który obrazuje jakość naszego środowiska oraz stanu przyrody. Wspomniał o poważnych problemach związanych ze zmniejszającą się populacją niektórych gatunków, które kiedyś były w Polsce powszechne, a teraz jest ich coraz mniej. Sytuacja systematycznie się pogarsza. Podczas wystąpienia podkreślił, że w bliższej lub dalszej perspektywie możemy być świadkami wyginięcia kolejnych gatunków ptaków, a co za tym idzie, powstania ogromnych strat w polskiej faunie.
Znaczenie roślin miododajnych w ekosystemach wiejskich
Ostatnie wystąpienie należało do Katarzyny Rymarz. Przedstawiła temat pn. „Znaczenie roślin miododajnych w ekosystemach wiejskich”. W trakcie swojego wystąpienia omówiła czym są rośliny miododajne, a także podkreśliła jak niezwykle ważną pełnią funkcję w ekosystemie. Dostarczają one nektar i pyłek – składniki kluczowe dla zachowania bioróżnorodności i produkcji miodu. Kolejnym ważnym zagadnieniem były korzyści i przykłady popularnych roślin miododajnych.
Każdy z przedstawionych tematów spotkał się wielkim uznaniem, a podczas wygłoszonych wykładów nie zabrakło pytań ze strony uczestników. W kuluarach trwały również dyskusje merytoryczne i podziękowania za omówione tematy, które każdemu z uczestników były bardzo bliskie.
Na zakończenie konferencji uczestnicy otrzymali materiały promocyjne, którymi były domki dla owadów zapylających, zwane hotelami, których celem jest schronienie dla owadów. Stawiając domek zapraszamy do swojego ogrodu pożyteczne owady zapylające. Korzyści posiadania domku jest wiele, przede wszystkim: wzrost zapylenia kwiatów poprzez zaproszenie do siebie zapylaczy, wspieranie owadów pożytecznych (dając im schronienie i miejsce lęgowe), czy też naturalna eliminacja szkodników roślin bez użycia chemii poprzez wprowadzenie naturalnych owadzich drapieżników oraz wiele innych korzyści. Wybór domków podyktowany był chęcią wspierania bioróżnorodności i ochrona środowiska.
Konferencja była odpowiedzią na zapotrzebowanie edukacyjne wśród mieszkańców obszarów wiejskich. Istnieje potrzeba ciągłego podejmowania działań w kierunku odbudowy zasobów przyrodniczych. Nieodzowny jest przy tym aktywny udział i zaangażowanie społeczeństwa. Trzeba bowiem zaznaczyć, iż zmiany w przepisach prawa, jak i nowe realia klimatyczne konsekwentnie wymuszają byśmy poszerzali swoją wiedzę i zapoznawali się z aktualnymi sposobami na zatrzymanie i odwrócenie procesu utraty bioróżnorodności, wzmacnianie usług ekosystemowych oraz ochrona siedlisk i krajobrazów.
Dziękujemy uczestnikom za obecność i miłe słowa uznania.
Opracowanie: Joanna Szczęsna-Kulewska, KPODR Oddział w Zarzeczewie
Zdjęcia: Damian Oparzela, Joanna Szczęsna-Kulewska