Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

W dniu 25 lutego dokonano lustracji na poletkach demonstracyjnych założonych pod potrzeby Kujawsko Pomorskich Dni Pola w Grubnie , które przypominam odbędą się w dniach 6-7 czerwca 2020 roku. Jak widać na zdjęciach przezimowanie rzepaku i zbóż na razie jest dobre. Na tych poletkach rzepaku i zbóż, które nie ucierpiały od suszy w czasie siewu jest dobra obsada i praktycznie nie ma wypadów. Na rzepaku na razie nie stwierdzono szkodników i nie widać niedoborów pokarmowych a korzenie i pąk na wierzchołku korzenia są w większości nie uszkodzone przez zwierzynę (zające i sarny).

Mimo to kolekcja rzepaku w tym roku będzie niewielka, ponieważ jak wcześniej informowaliśmy nieudany siew na całym bloku IB  spowodowany suszą nie pozwolił uzyskać odpowiedniej obsady roślin. W to miejsce rozszerzymy kolekcją krzyżowych roślin poplonowych i rzepaku jarego.

W przypadku zbóż kolekcja jest zachowana w całości a kondycja roślin nie budzi zastrzeżeń. Nie oznacza to , że stan jest idealny. Na niektórych odmianach pszenicy i pszenżyta oraz na większości odmian jęczmienia ozimego wystąpiło odbarwienie i pożółknięcie liści. Są tu uszkodzenia od przymrozków a na niektórych odmianach widać  infekcje chorób grzybowych. Zainfekowanie nastąpiło już jesienią. To efekt bardzo łagodnej zimy jaką mamy w tym sezonie. Jednak nie powinno to mieć wpływu na plonowanie. Planowane zabiegi grzybobójcze oraz aktualna kondycja roślin (są już 2-4 rozkrzewienia na większości odmian) zapowiadają dobre wyniki plonowania.

Jesienią na zboża zastosowano herbicyd Komplet 560 S.C. w dawce 0,5 l/ha. Na rzepak zastosowano Navigator 360 SL – 0,2 l/ha i Metazachlor 500 S.C. w dawce 1,5 l/ha

Obecnie rzepak został zasilony RSM 32 w ilości 260 kg (83 kgN/ha) oraz zastosowano 80 kg soli potasowej. Natomiast na zboża  zastosowano 200kg /ha saletry amonowej (68kgN). 

O wynikach kolejnych lustracji informować będziemy na bieżąco.

Marek Radzimierski
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego

Fot. Marek Rząsa

Bieżący rok na razie nie sprzyja kolekcji odmian roślin uprawnych w Grubnie. Co prawda zboża przetrwały znakomicie, czyli w 100%, ale część rzepaku została zlikwidowana i to nie z powodu zimy, lecz jesiennej suszy (brak wschodów). Niestety jesienią, zimą i na przedwiośniu nie było zbyt dużo opadów, dlatego spodziewamy się także w tym roku znacznego deficytu wody w okresie wegetacji. Dlatego, choć z pewnym ryzykiem, zdecydowaliśmy się wysiać wcześniej niż zwykle rośliny strączkowe i wszystkie zboża jare łącznie z jęczmieniem jarym. Warunki w dniu siewu, tj. 19 marca br. były bardzo dobre, gleba o odpowiedniej wilgotności. Siewu dokonano siewnikiem pneumatycznym Kverneland Optima. Bobik i łubin ze względów technicznych wysiano siewnikiem jednorzędowym ogrodniczym.

Siewy zbóż prowadzą pracownicy Zakładu Rolnego Grubno i KPODR O/Przysiek, a nadzoruje specjalista KPODR O/Przysiek Marek Radzimierski

Kolekcja odmian roślin uprawnych w Grubnie przygotowywana dla potrzeb Kujawsko-Pomorskich Dni Pola w 2020 roku liczy już 160 obiektów, na których prezentowane są odmiany rzepaku (14 odmian) oraz zbóż ozimych i jarych (146 odmian). Jak każdego roku najwięcej jest zbóż, w tym:  pszenicy ozimej zasiano 44 odmiany formy ozimej i 16 formy jarej, 10 odmian jęczmienia ozimego i 15 odmian jęczmienia jarego, 18 odmian żyta ozimego, 16 odmian pszenżyta ozimego, 7 owsa oraz pszenżyto jare 4 odmiany. Wysiano także 10 odmian grochu, 3 bobiku i 3 łubinu wąskolistnego.

Wysiano, groch, bobik, łubin wąskolistny, i zboża jare – pszenicę jęczmień , owies i pszenżyto.

W tym roku prezentowane będą także mieszanki pszenic jarych jako przesiew po zaoranym rzepaku. (na Bloku 1 B).  Po ustaleniu z gospodarstwem uznano, że tego typu mieszanka będzie najlepsza po zaoraniu rzepaku chronionego wcześniej herbicydami. Zastosowano mieszanki odmianowe poprzez zmieszanie odmian HR Smolice – 1 wariant, HR Strzelce – 2 wariant i HR Danko – 3 wariant. Założono także ciekawą demonstrację polegającą na zastosowaniu na części bloku specjalnego hydrożelu, którego zadaniem jest wspomóc utrzymanie wilgoci w glebie w okresie suszy (na części Bloku VB) Poletko to na życzenie gospodarstwa obsiano pszenicą jarą (odmiana Rusałka).

Planujemy jeszcze wysiać od połowy kwietnia do 1. dekady maja soję, 6 poletek z roślinami poplonowymi (facelia, gorczyca, rzodkiew płużna i ich mieszanki) oraz kukurydzę i ziemniaki.

 19.03.2020 pogoda sprzyjała siewom

Nie wszystkie gatunki wysiano siewnikiem pneumatycznym. Bobik i łubin z przyczyn technicznych zasiano siewnikiem jednorzędowym.

Na koniec podsumowano wynik, podziękowano ekipie i zaplanowano kolejne siewy, tym razem roślin wymagających cieplejszej pogody.

W dalszym ciągu warunki pogodowe nie sprzyjają dobremu rozwojowi roślin. Zima jak wiemy była bardzo lekka z mała ilością opadów, a teraz mamy bardzo silne przymrozki nocami od –5^oC, nawet do –9^oC przy silnym nasłonecznieniu w ciągu dnia. Dodatkowo warunki sprzyjały chwastom, a na wielu roślinach od jesieni mamy już infekcje grzybowe. Ze względu na silne przymrozki wykonywanie zabiegów herbicydowych i grzybobójczych jest niemożliwe lub bardzo ograniczone. Dotyczy to nie tylko kolekcji, na której wiele widać. Ta niekorzystna sytuacja dotyczy praktycznie wszystkich pól w naszym regionie.

Na koniec dwa słowa o Dniach Pola planowanych na 6–7 czerwca w Grubnie. Na razie nie wiemy jak rozwinie się sytuacja z koronawirusem i jakie będą wtedy ograniczenia w zakresie imprez masowych oraz konferencji i szkoleń. Dlatego zakładamy kolekcję i będziemy ją utrzymywać aż do zbiorów. Oznakowanie poletek ustawimy w połowie maja i będziemy je więcej fotografować i opisywać co na nich się dzieje na naszej stronie internetowej www.kpodr.pl w zakładce Dni Pola Grubno. Kolekcja będzie też cały czas dostępna dla indywidualnych odwiedzin. Zapraszamy do indywidualnych lustracji, zwłaszcza w czerwcu i lipcu. Po wysianiu wszystkich roślin zamieścimy na stronie www także schemat zasiewów i rozkład poletek dla lepszej i szybszej identyfikacji odmian.
 

Marek Radzimierski
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego

Fot. Marek Rząsa 

Już dziś widać, że nie będzie łatwo w tym roku z uprawą roślin. Jesienią  wielu rolników miało kłopoty z siewami rzepaku, ale w końcu nie wyszło źle. W końcu pojawiły się długo oczekiwane opady i zasiewy zbóż poszły gładko, a wschody okazały się bardzo dobre. Ale to już koniec dobrych wiadomości. No może niekoniecznie, bo zima okazała się bardzo lekka i nie było mrozu, a więc nic nie wymarzło. Niestety zabrakło śniegu i deszczu, i to pierwsza zła wiadomość. Stosunkowo ciepła i bardzo długa jesień, a następnie bardzo lekka zima przyniosły sporo problemów.

Także na kolekcji w Grubnie widać nierówny rzepak. Widać także chwasty zimujące oraz fragment pola rzepaku, który został zaorany.

Rzepak, choć powschodził wydawało się dobrze, to okazało się, że na bardzo wielu plantacjach susza w głębszych warstwach zrobiła swoje. Na wielu polach nie udało się zgromadzić na tyle wilgoci w warstwie wierzchniej gleb, aby wszystkie nasiona skiełkowały jednocześnie i okazało się, że są puste place w zasiewach, a co gorsze, na dużej części plantacji wschody rzepaku pojawiały się aż do połowy listopada. Dziś widać jak nierówne są plantacje rzepaku. Do tego stopnia, że są rolnicy, którzy zdecydowali się zaorać rzepak. Dla przykładu na polu w Starym Toruniu, na którym KPODR prowadzi sygnalizację, stwierdza się rzepak w 5–6 różnych fazach rozwojowych (20 marca – od 5–6 liści do fazy 1 rozgałęzienia). Co prawda im bliżej zbiorów rośliny będą przyspieszać i wyrównywać rozwój, ale i tak wpłynie to bardzo silnie na wydłużenie rozwoju łuszczyn i wydłuży dojrzewanie. To oznacza, że będą problemy przy dojrzewaniu i zbiorze.

Chowacz brukwiaczek

Dla rzepaku kolejnym problemem są i będą szkodniki. Bardzo ciepło w dzień i chłodne noce oraz duże nasłonecznienie powodują, że szkodniki takie jak chowacz brukwiaczek czy pchełki wychodzą „na raty” i trudno było i jest uchwycić moment najlepszy do ochrony. Żółte naczynia wystawione już w połowie lutego to bardzo dobry sposób do obserwacji nalotów. Początkowo brak było lub stwierdzano pojedyncze chrząszcze po 3 dniach, ale wystarczyły 2 noce bez przymrozków z temperaturą powyżej 10oC w dzień, by stwierdzić w naczyniu 20 chrząszczy chowacza po 3 dobach. To był intensywny nalot, ale następne 2 noce były z przymrozkami, po czym 1 noc bez przymrozku i znów – tym razem 10 chrząszczy. I znowu w nocy mróz. Miejmy nadzieję, że dzięki niskim nocnym temperaturom uszkodzenia przez chowacza nie będą zbyt duże choć wydaje się, że na niektórych plantacjach takich jak ta w Starym Toruniu wykonanie zabiegu jest niezbędne gdy tylko ociepli się, zwłaszcza w nocy. Nie wszędzie jest duże nasilenie tego szkodnika.   

Pożółkłe liście to oznaka chorób na zbożach ozimych. Szczególnie dużo jest mącznika w jęczmieniu ozimym i niektórych odmianach pszenic, zwłaszcza sianych wcześnie.

W dalszym ciągu warunki pogodowe nie sprzyjają dobremu rozwojowi także roślin zbożowych, choć wydawało się, że jest inaczej. Widać jednak wyraźnie żółknące liście na wielu plantacjach i nie jest to objaw braku azotu. Teraz, mamy bardzo silne przymrozki nocami od –5^oC, nawet do –9^oC przy silnym nasłonecznieniu w ciągu dnia. Dodatkowo warunki sprzyjały chwastom i dużo trudniej będzie ja zwalczać, a na wielu roślinach od jesieni mamy już infekcje grzybowe i to one odpowiedzialne są za wygląd roślin – dominuje mączniak, który był już jesienią, a także septorioza i grzyby fuzaryjne. Te liście szybko odbarwiają się i usychają. Ze względu na silne przymrozki wykonywanie zabiegów herbicydowych i grzybobójczych jest niemożliwe lub bardzo ograniczone. Ta niekorzystna sytuacja dotyczy praktycznie wszystkich pól w naszym regionie. Najsilniej zainfekowany jest jęczmień ozimy i to na ten gatunek musimy szybko zwrócić uwagę i możliwie jak najszybciej wykonać zabieg fungicydowy T0 jak tylko ociepli się. To bardzo ważne. Generalnie podczas lustracji stwierdza się na niektórych odmianach pszenic nawet 70–90% roślin porażonych mącznikiem. W tym roku szybka ochrona przed chorobami od końca krzewienia – do fazy 2. kolanka, strzelania w źdźbło będzie konieczna praktycznie na wszystkich plantacjach zbóż ozimych. Tylko nieliczne plantacje zasiane w późniejszych terminach są zdrowsze i lepiej wyglądają niż zwykle – to nie jest normalne zjawisko, ale kto wie, czy nie będziemy się do tego musieli przyzwyczajać. Zmiany klimatu są dziś bardzo widoczne.

Marek Radzimierski
Kujawsko-Pomorski Ośrodek
Doradztwa Rolniczego
Fot. M. Rząsa