Warsztaty ziołowe
Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie
24 kwietnia 2025 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował warsztaty pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie”. Wydarzenie zostało współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Wydarzenie pn. „Rośliny i surowce roślinne – jakość i wykorzystanie” składało się z czterech warsztatów: Las w słoiku, Oxymel i herbata na odporność, Przybornik ziołowy, Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka. W warsztatach uczestniczyło 48 osób. Uczestnicy brali udział w wybranym przez siebie warsztacie, podczas którego mieli okazję zapoznać się z wybranymi surowcami roślinnymi, możliwościami ich wykorzystania i wprowadzenia bogactw naturalnych, jakimi są zioła do swojego codziennego życia.
„Oxymel i herbata na odporność”
– uczestnicy poznali kilka gatunków pospolicie występujących ziół, które mają ogromne znaczenie w budowaniu odporności. Dowiedzieli się jak zbierać, suszyć oraz przechowywać surowiec zielarski. Poznali również tajniki uprawy wybranych gatunków zielarskich. Zostały omówione m.in. tymianek, krwawnik, lipa, czarny bez, morwa biała, hibiskus oraz jarząb pospolity. Uczestnicy samodzielnie wykonali herbatkę na odporność z poznanych ziół. Drugim produktem, przygotowanym podczas warsztatów był oxymel. Jest to prosty i niezwykle skuteczny sposób nie tylko na podniesienie odporności, ale również na wyciągnięcie z trwającej infekcji. Oxymel jest napojem, którego bazowymi składnikami jest ocet i miód. Nazwa pochodzi od połączenia greckich słów oxy – tlen (dokładnie utlenione wino, czyli ocet) oraz mel – miód. Właściwości oksymelu zależą od tego jakich składników użyjemy. Na warsztatach został wykorzystany ocet jabłkowy, miód wielokwiatowy, czosnek, cebula, imbir oraz cytryna. Wymienione produkty mają m.in. właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, napotne, przeciwgorączkowe. Zawierają dużo witamin i mikroelementów. Połączenie tych składników daje niesamowitą moc leczniczą oxymelowi. Dzięki temu jest wspaniałym eliksirem na odporność.
„Las w słoiku”
– prowadząca przekazała uczestnikom informacje na temat piętrowości lasu i profilu glebowego. Dzięki temu, uczestnicy dowiedzieli się w jaki sposób komponować odpowiednie warstwy w swoich słojach i tworzyć „mini las”. Zostały również zaprezentowane i omówione wszystkie materiały, które były wykorzystywane podczas warsztatu. Samo komponowanie warstw podłoża pokazało jak twórcze i indywidulane podejście ma każdy z uczestników. Powstały różnorodne kompozycje, które oprócz funkcji użytkowej pełniły także rolę dekoracyjną. Na koniec zostały posadzone rośliny i przy użyciu naturalnych komponentów w postaci mchu i dekoracyjnych kamieni każdy z uczestników ozdobił swój „las”. W trakcie prac, uczestnicy utrwalali zdobytą wiedzę, zadawali pytania i dyskutowali na temat roślin i wykorzystania powstałych z nich surowców. Zajęcia praktyczne dają możliwość lepszego zrozumienia wiedzy teoretycznej i poszerzają umiejętności. Ponadto kontakt z roślinami i naturą ma wiele pozytywnych skutków na nasze życie. Teraz o powstały „las” wystarczy odpowiednio dbać, aby był ozdobą i cieszył długi czas.
„Herbata na odporność/ stres, tabliczka florencka”
– prowadząca przedstawiła uczestnikom surowce wykorzystywane przy komponowaniu wybranej herbaty. Receptura herbaty na odporność składała się z krwawnika, który działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo, tymianku który wspomaga odkrztuszanie i usuwanie wydzieliny śluzowej, jeżówki która pobudza układ odpornościowy do pracy, a dodatkowo posiada właściwości bakterio- i grzybobójcze, lukrecji która działa przeciwzapalnie i wspiera układ odpornościowy oraz owoców kopru włoskiego, który wspomaga układ trawienny i działa rozkurczająco na mięśnie gładkie. Herbata na stres składała się z kwiatów lawendy, która wykazuje działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwzapalne, antyseptyczne, szyszek chmielu, które również jak lawenda mają właściwości uspokajające, a dodatkowo rozkurczowe i przeciwbakteryjne. Kolejnym składnikiem herbatki na odstresowanie były suszone liście miłorzębu chińskiego – Ginkgo Biloba, który jest jednym z najbardziej długowiecznych drzew świata, wspomaga pamięć i koncentrację. Aby podbić smak herbat, uczestniczki dodawały suszone owoce czarnej porzeczki, aronii oraz dzikiej róży. Podczas warsztatu zostały również wykonane tabliczki florenckie na bazie wosku sojowego z dodatkiem olejków eterycznych i suszonych ziół oraz kwiatów. W tabliczkach wykorzystywane są naturalne składniki, a stopniowo uwalniany delikatny i przyjemny zapach pomaga odświeżyć powietrze w pomieszczeniach i dodać im przyjemny aromat, jest to niewątpliwie alternatywa dla syntetycznych odświeżaczy powietrza. Kolejnym zastosowaniem tabliczek może być ochrona przed molami. To również uspokojenie i relaks, dzięki olejkom eterycznym, np. lawendzie. Uczestniczki warsztatów wykonały piękne i barwne tabliczki florenckie, które będą ozdobą w ich domach.
„Przybornik ziołowy”
– uczestnicy zostali zapoznani z właściwościami wybranych ziół, sposobie zbioru i przechowywania. Podczas warsztatów dzielili się informacjami o ziołach, które uprawiają w swoich ogrodach przydomowych. W jaki sposób wykorzystują je w kuchni, jako walor smakowy do potraw, ale też ozdobny. Kolejnym etapem było przygotowanie własnego przybornika ziołowego. Każdy z uczestników wykonał skrzynkę w dowodnym kolorze i zdobieniu oraz posadził w niej wybrane zioła. Tak pięknie przygotowane skrzynki z ziołami każdy z uczestników zabrał do domu, by móc je mieć w zasięgu ręki. Każda z nich była inna, wręcz unikatowa, a jeszcze więcej satysfakcji było z tego, iż uczestnicy przygotowali je samodzielnie.
Celem przedsięwzięcia było wprowadzenie pozytywnych praktyk w codziennym życiu, większa świadomość ochrony bioróżnorodności oraz zdobycie praktycznej i teoretycznej wiedzy na temat ziół, które są w naszym otoczeniu.
Opracowanie: Ilona Oleś, Marta Poła, Joanna Szczęsna-Kulewska, Natalia Czyżewska-Suchoń.
Zdjęcia: Damian Oparzela
Warsztaty ziołowe w Minikowie pn. „ZIOŁA DOBRE NA WSZYSTKO – WYKORZYSTANIE BOGACTW NATURY W ŻYCIU CZŁOWIEKA”
W dniach 11, 12, 13 oraz 14 czerwca w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbyły się warsztaty ziołowe, które są częścią projektu realizowanego dzięki środkom pochodzącym z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu pn. „Kształtujemy świadomość ekologiczną – kampania edukacyjno-informacyjna dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.
Warsztaty ziołowe zostały przygotowane i przeprowadzone przez Justynę Pargieła – DziczeJemy, która jest zielarzem-fitoterapeutą oraz naturopatą. Pani Justyna prowadzi i organizuje szereg warsztatów o tematyce roślinnej, jest wykładowcą w Instytucie Zielarstwa Polskiego i Terapii Naturalnych, autorką książki pt. „DziczeJemy w kuchni” oraz ekspertem programu telewizyjnego pn. „Pytanie na Śniadanie”, w zakresie zielarstwa i "dzikiej kuchni".
Uczestniczkami warsztatów były kobiety wiejskie, rolniczki oraz osoby, które interesują się tematyką ziołową. Łącznie udział wzięło 60 osób. Podczas zajęć można było dopytać się o szczegóły, źródła i otrzymać bezcenną wiedzę od prowadzącej, która ma wieloletnie doświadczenie związane z surowcami roślinnymi.
Prowadząca przekazała wiele cennych informacji. Podkreślała fakt, iż rośliny towarzyszą człowiekowi od zawsze. Były i są naszym pożywieniem, lekarstwem i nieodłącznym elementem życia. Wykorzystywano je w budownictwie, kulturze, obrzędowości, religii czy sztuce. Podczas krótkiego spaceru botanicznego pani Justyna pokazała jak wiele cennych roślin jest w naszym najbliższym otoczeniu. Z babki zwyczajnej, którą zebrały uczestniczki powstał syrop na kaszel, a z bluszczyka kurdybanka, bylicy zwyczajnej, pokrzywy i krwawnika – aromatyczna sól ziołowa do wykorzystania w kuchni. Podczas wykładów prowadząca opowiadała o tym że, otaczające nas rośliny mogą być naszym pożywieniem. I tak np. liście mniszka, które po ugotowaniu możemy spożywać na obiad, ale również mniszek to lek w postaci syropu. Podczas stosowania ziół ważne jest to aby znać rośliny, które chcemy użyć. Zbieramy tylko te, które znamy i jesteśmy ich pewni. Zioła suszymy i przechowujemy w szklanych słojach w ciemnym i chłodnym miejscu. Wykładowczyni omówiła wybrane gatunki, które są dla ludzi niebezpieczne oraz gatunki ziół, które można stosować i wykorzystywać ich potencjał. Przekazała uczestnikom wiele ciekawych przepisów z użyciem ziół, które są ogólnodostępne i występują w naszym najbliższym otoczeniu. Uczestniczki samodzielnie przygotowały maść majerankową na katar i syrop z dziurawca. Na koniec spotkania, każda pani otrzymała zestaw roślin, które wzbogacą bioróżnorodność ogrodów i będą przypominać o dniu spędzonym w Minikowie.
Uczestnicy warsztatów byli bardzo zainteresowani tematami omawianymi przez panią Justynę. Zadawali sporo pytań, na które prowadząca odpowiadała, wywiązywała się dyskusja miedzy uczestniczkami, dzielono się własnymi doświadczeniami związanymi z uprawą ziół, wykorzystywaniem i zastosowaniem.
Dziękujemy uczestniczkom za obecność i zaangażowanie, prowadzącej za ogromną porcję wiedzy, którą przekazała wszystkim obecnym w Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego podczas warsztatów ziołowych.
Tekst, foto: Natalia Czyżewska-Suchoń,
KPODR w Minikowie
Warsztaty ziołowe w Minikowie
Warsztaty ziołowe w Minikowie pn. „Zioła dobre na wszystko – wykorzystanie bogactw natury w życiu człowieka” – Rośliny lecznicze i aromatyczne w ogrodzie przydomowym i domu.
Lipiec to czas, kiedy przyroda tętni życiem. W Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie 7 i 8 lipca odbyły się warsztaty ziołowe, które są częścią projektu realizowanego dzięki środkom pochodzącym z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu pn. „Ochrona środowiska – edukacja, informacja i promocja dobrych praktyk dla mieszkańców województwa kujawsko – pomorskiego”. Zastępca Dyrektora KPODR Pan Ryszard Zarudzki otworzył tegoroczne warsztaty oraz podkreślił jak ważne dla nas są zioła i ich właściwości, z których należy korzystać w życiu codziennym.
Warsztaty ziołowe cieszą się dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców naszego województwa. Także w tym roku chętnych nie brakowało. Każdego dnia 15 osobowa grupa uczestników uważnie słuchała wykładu przedstawicieli Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – Pani dr hab. Olgi Kosakowskiej oraz doktorantki Pani Sylwii Koczkodaj. Prelegentki ciekawie przestawiały temat pn. „Rośliny lecznicze i aromatyczne w ogrodzie przydomowym i domu”. Rośliny lecznicze to najliczniejsza grupa roślin na świecie. Gama produktów, które można z nich otrzymać jest ogromna, od hydrolatów czyli lekkich naparów, poprzez wyciągi, maceraty wodne lub olejowe i odwary, które otrzymuje się dzięki gotowaniu surowca w wodzie. Zostały omówione zagadnienia dotyczące właściwości podstawowych i znanych roślin zielnych, które są źródłem surowców leczniczych, kosmetycznych, przyprawowych, dekoracyjnych, a także naturalnych pestycydów wykorzystywanych w rolnictwie ekologicznym. Prowadzące zachęcały do zakładania własnych ogródków ziołowych przestawiając reguły ich tworzenia, dobór odpowiednich roślin z uwzględnieniem stanowiska oraz zasady odpowiedniej pielęgnacji. Zioła z przydomowej plantacji są nieocenionym skarbem. Mogą pomagać nam podczas różnych dolegliwości np. ze strony układu pokarmowego – mięta, oregano, oddechowego – tymianek, majeranek, moczowego – nawłoć, przy chorobach skóry – szałwia, czy nadmiernym stresie i bezsenności – melisa, lawenda, rumianek pospolity. To także rośliny przyprawowe, bez których nasze potrawy nie byłyby tak smaczne i zdrowe. Dzięki swoim właściwościom zioła poprawiają smak i zapach jedzenia które przyrządzamy. Pobudzają nasz apetyt i trawienie. Zioła to nie tylko zdrowie, ale również piękno, ponieważ rośliny te zachwycają swoim wyglądem, kolorami i zapachem. Są wspaniałymi elementami dekoracyjnymi wykorzystywanymi np. w bukietach, pot – pourri, biżuterii czy zielnikach oraz wnoszą kojący zapach do naszego otoczenia. Pamiętajmy, iż rośliny należy zbierać, a następnie suszyć wtedy kiedy są w najlepszej kondycji. Przedstawicielki SGGW omawiały również zioła, które są wykorzystywane w kosmetyce. Samodzielnie przygotowany krem czy maść z dodatkiem ziół z własnego ogrodu ma ogromną wartość nie tylko dzięki swoim właściwościom, ale również dlatego, iż jest własnoręcznie wykonany i może być kreatywnym prezentem dla najbliższych. To także kosmetyk, który jest lepszej jakości i nieporównywalnie tańszy niż ten ze sklepowej półki.
Uczestniczki podczas warsztatów pod okiem Pani dr hab. Olgi Kosakowskiej i doktorantki Pani Sylwii Koczkodaj wykonywały samodzielnie maść nagietkową na bazie wyciągu olejowego, pelling cukrowy na bazie masła shea z dodatkiem olejku lawendowego oraz zmielonych pestek malin i porzeczki oraz świecę zapachową na bazie wosku sojowego z wybranymi olejkami eterycznymi. Wszystkim bardzo podobały się także ćwiczenia, które polegały na rozpoznawaniu zapachu olejku eterycznego i dopasowaniu go do danego surowca.
Celem tego typu warsztatów jest upowszechnianie wiedzy na temat roślin ziołowych oraz zachęcenie uczestników do wprowadzenia pozytywnych praktyk w codziennym życiu, świadomość ochrony bioróżnorodności oraz korzystania z tego co nas otacza. To także zdobycie praktycznej i teoretycznej wiedzy na temat ziół, które powinny być ozdobą każdego ogrodu.
Dzięki zaangażowaniu prowadzących oraz uczestników wykłady i warsztaty były nie tylko miejscem zdobycia cennej wiedzy, ale także możliwością spędzenia czasu i wymianą swoich doświadczeń w temacie uprawy i wykorzystania ziół.
A oto jedno z podziękowań, które otrzymaliśmy od jednej z uczestniczek: „Jeszcze raz bardzo dziękujemy za tyle energii i atrakcji, wykładowcy cudowni! Ale u Was to norma”.
Tekst i zdjęcia:
Natalia Czyżewska-Suchoń