Relacje
Sztuka poznania ptaków
Kujawsko-Pomorskim Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował warsztaty przyrodnicze pn. „Sztuka poznania ptaków”. Oodbyły się one w ramach projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”, którego fundatorem był Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
14 listopada zajęcia przeprowadzono w siedzibie Kujawsko-Pomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Minikowie i wzięły w nich udział osoby dorosłe. Z kolei 17 listopada i 7 grudnia w warsztatach uczestniczyli uczniowie szkół podstawowych powiatu nakielskiego, zajęcia odbywały się w Szkole Podstawowej nr 3 w Nakle nad Notecią i Szkole Podstawowej w Sadkach.
Warsztaty poprowadził Dawid Kilon – ornitolog, rysownik i autor publikacji na temat ptaków, który w trakcie zajęć przekazał uczestnikom wiedzę na temat ptaków żyjących w naszym bezpośrednim sąsiedztwie. Omówił temat migracji ptaków w okresie zimowym i zwrócił uwagę na problematykę związaną z dokarmianiem dziko żyjących gatunków. W trakcie zajęć uczestnicy mieli okazję wysłuchać wielu ciekawych opowieści i zapoznali się z charakterystyką pracy przyrodników. Ornitolog opowiedział o specyficznych zwyczajach rodzimych gatunków ptaków. Podkreślił też, że ptaki są nieodzownym elementem otaczającego nas krajobrazu. W trakcie zajęć zaprezentował uczestnikom karmniki, modele ptaków, wyposażenie potrzebne do pracy w terenie, a także przedstawił liczne rysunki ptaków. Co ważne, zaznaczył jakich zagrożeń ze strony człowieka skrzydlaci sąsiedzi mogą się obawiać i jednocześnie podpowiedział jakimi działaniami możemy wspierać dziką przyrodę.
Po dyskusji, w drugiej części każdych zajęć, przystąpiono do wykonania prac plastycznych techniką pasteli. Rysunki powstawały, krok po kroku, na podstawie szczegółowych wskazówek Dawida. Prace przedstawiały pióra sowy płomykówki i portrety nurogęsi. Rysunki wykonywane były z ogromnym entuzjazmem, a uczestnicy bez względu na wiek, bardzo angażowali się w ich wykonanie. Efekty były znakomite.
W trakcie trwania szkoleń, zadawano pytania, omawiano osobiste doświadczenia związane z ptakami. Ornitolog przedstawił też swoją najnowszą publikację pt. „Ptaki Kilona”, składającą się z jego autorskich rysunków, wykonanych przy użyciu pasteli.
Warsztaty były bardzo wartościowe. Wykorzystano na nich wiele różnorodnych elementów i form pracy. Uczestnicy otrzymali również upominki w postaci książek o tematyce przyrodniczej.
Tekst i zdjęcia: Lidia Saganowska KPODR Minikowo
WARSZTATY PRZYRODNICZE – Z PRZYRODĄ ZA PAN BRAT – OCHRONA PRZYRODY NA OBSZARACH WIEJSKICH
5, 6, 7 i 8 grudnia 2023r. odbyło się sześć warsztatów przyrodniczych w KPODR w Minikowie w Oddziale w Przysieku, w ZS CKU w Gronowie oraz w ZS CKZ w Grubnie. Organizatorem był Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu. Zajęcia odbyły się w ramach realizacji projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.
Warsztaty prowadził Krzysztof Konieczny, przyrodnik, ornitolog, podróżnik na co dzień związany z Fundacją Przyrodniczą „pro Natura”. Autor i współautor wielu projektów z zakresu ochrony gatunków i siedlisk, który realizuje projekty z obszaru czynnej ochrony przyrody. Zarządza społecznymi rezerwatami przyrody w Dolinie Łachy. Jest autorem blogów przyrodniczych pn. panodprzyrody.pl i dbajobociany.pl.
Był to szczególny czas obcowania z przyrodą, poznawania różnorodności gatunków fauny i flory obszarów wiejskich, budowania bliskich relacji z przyrodą. Wspólne wykonywanie określonych zadań polegających na składaniu budek lęgowych dla ptaków oraz budowie domków dla owadów to dobry sposób na poznawanie przyrody. Uczestnicy warsztatów mogli własnoręcznie wykonać budki dla owadów, które należy wieszać najlepiej w miejscach nasłonecznionych i osłoniętych od deszczu. Bliskość kwitnących roślin użytkowych będzie tu dodatkowym atutem, zarówno dla owadów (pokarm) jak i dla właściciela kwitnącej plantacji (zapylenie roślin i większy plon). Przed laty, kiedy wiele domów budowanych było z gliny, a rolnictwo nie znało jeszcze chemizacji, populacja owadów pożytecznych była bardzo liczna i nie wymagała czynnej ochrony ze strony człowieka. Natomiast teraz musimy je aktywnie wspierać, żeby nie zniknęły z naszych ogrodów i pól, w choćby tak prosty sposób jak wywieszanie specjalnych budek dla tych owadów.
Pan Krzysztof w niezwykle barwny i ciekawy sposób opowiadał o przyrodzie, o tym jak możemy wspomagać i chronić ginące na naszych oczach gatunki. Na przykład występujące do niedawna bardzo licznie na obszarze naszego kraju czajki zwyczajne obecnie objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Głównym problemem jaki dotyka ten gatunek ptaków jest zmniejszanie się siedlisk, w którym mogą bez przeszkód wyprowadzić lęg. W wyniku melioracji i osuszania zmniejszają się naturalnie podmokłe tereny, a intensywnego koszenia łąk bardzo często giną młode ptaki. Żeby je uchronić przed znaczącym spadkiem liczebności wystarczy opóźnić pierwsze koszenie na łąkach do pierwszego lipca, rozpoczynać pokos od wnętrza pola, tak żeby ptaki miały szansę ucieczki a także pozostawić niewielki nieskoszony fragment działki. Przyrodnik porównywał naturalne środowiska przyrodnicze i te przekształcone w wyniku ingerencji człowieka. Wskazywał na przeobrażenia krajobrazu Polski w ciągu ostatnich lat, wywołane głównie zmianami w rolnictwie. Obecnie nie mamy takiej mozaiki pól jak dawniej. Dziś dominują duże monokulturowe uprawy, przez to zwierzęta mają mniej przestrzeni, w której mogą zdobywać pożywienie i wydawać na świat potomstwo. Powinniśmy zachować znajdujące się w naszym sąsiedztwie niewielkie oczka wodne, czy też podmokłe łąki. Na ich przykładzie możemy ukazać zagrożenia jakie niesie zanieczyszczanie środowiska. Jednocześnie warto mówić o proekologicznych działaniach, do których warto zachęcać rolników np. poprzez tworzenie niewielkich stref buforowych wokół polnych oczek wodnych, które nie poddawane zabiegom rolnym będą doskonałym miejscem do rozwoju fauny i flory, czy żerowania bociana białego. Przyrodnik udowadniał, że nawet małe cieki wodne mogą stanowić skupiska bioróżnorodności, bo w takich miejscach także dzieje się wiele fascynujących przyrodniczo zjawisk. Zachęcał również do budowania i umieszczania na drzewach i nad jeziorami budek dla ptaków, adaptowania nieużywanych piwniczek i ziemianek dla nietoperzy czy traszek oraz robienia prostych karmników i poidełek dla ptaków przylatujących w okolice naszego domu czy szkoły. Kształtowanie wartości, motywacji, postaw proekologicznych, kultury ekologicznej i szacunku do przyrody stanowi ogromne wyzwanie. Ochronę przyrody należy rozpocząć od najbliższego otoczenia, poznania swego regionu, jego środowiska przyrodniczego i kulturowego.
W trakcie trwania warsztatów uczestnicy zapoznali się z różnymi formami czynnej ochrony przyrody na obszarach wiejskich. Poznawali bogactwo gatunków fauny i flory występujące w otaczającym środowisku, na polach i w zagrodzie wiejskiej. Pogłębili wiedzę dotyczącą życia, zachowania i zwyczajów ptaków oraz roli siedlisk przyrodniczych dla zachowania bioróżnorodności. Ponadto, uczestnicy w ramach zajęć praktycznych wykonali domki dla owadów i budki lęgowe, które znajdą swoje miejsce w przyzagrodowych zadrzewieniach i na terenie szkolnych parków.
KPODR Oddział w Przysieku 5.12.2023
ZS CKU w Gronowie 6.12.2023
ZS CKZ w Grubnie 7.12.2023
KPODR Oddział w Przysieku 8.12.2023
Karina Wroniecka
KPODR w Minikowie Oddział w Przysieku
Fot. Marek Rząsa, Karina Wroniecka
Gala Agrobiznesu 2023 na SGGW
29 listopada br. w Auli Kryształowej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie odbyła się tradycyjna GALA AGROBIZNESU. Jej głównym punktem programu było uroczyste podsumowanie XXXIII edycji ogólnopolskiego konkursu Agroprzedsiębiorca RP.
Organizatorami Gali była Redakcja Magazynu Ludzi Przedsiębiorczych AGRO oraz Stowarzyszenie AgroBiznesKlub, we współpracy z władzami SGGW.
Tegoroczna Gala zgromadziła blisko 250 uczestników z całego kraju, w tym czołowych polskich rolników oraz przedstawicieli polskiego agrobiznesu – laureatów ogólnopolskich konkursów Agroprzedsiębiorca RP i AgroLiga, reprezentantów instytucji centralnych i regionalnych związanych z sektorem gospodarki żywnościowej, przedstawicieli Kancelarii Prezydenta RP, Parlamentu, doradztwa rolniczego i organizacji rolniczych oraz dyplomaci z kilku krajów UE, przedstawiciele mediów ogólnopolskich i regionalnych.
Podczas Gali uroczyście podsumowany został Ranking Redakcji Magazynu Ludzi Przedsiębiorczych AGRO „AgroKlasa ODR 2023”, obejmujący wszystkie 16 wydawnictw periodycznych Ośrodków Doradztwa Rolniczego w kraju.
Miesięcznik „Wieś Kujawsko-Pomorska” wydawany od 2001 roku przez Kujawsko-Pomorskie Ośrodek Doradztwa Rolniczego i Kujawsko-Pomorską Izbę Rolniczą zajął ex aequo I miejsce.
AgroKlasa ODR 2023
7 równorzędnych I miejsc zdobyły:
„Aktualności Rolnicze”, ŚODR w Modliszewicach
„Lubelskie Aktualności Rolnicze”, LODR w Końskowoli
„Podkarpackie Wiadomości Rolnicze”, PODR w Boguchwałe
„Pomorskie Wieści Rolnicze”, PODR w Lubaniu
„Wiadomości Rolnicze”, PODR w Szepietowie
„Wieś Mazowiecka”, MODR w Warszawie
„Wieś Kujawsko-Pomorska”, KPODR w Minikowie
3 równorzędne II miejsca uzyskały:
„Kurier Rolniczy”, OODR w Łosiowie
„Lubuskie Aktualności Rolnicze”, LODR w Kalsku
„Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy”, ZODR w Barzkowicach
6 równorzędnych III miejsc uzyskały:
„Bieżące Informacje”, WMODR w Olsztynie
„Doradca”, MODR w Karniowicach
„Poradnik Gospodarski”, WODR w Poznaniu
„Rada”, ŁODR w Bratoszewicach
„Śląskie Aktualności Rolnicze”, ŚODR w Częstochowie
„Twój Doradca – Rolniczy Rynek”, DODR we Wrocławiu.
A to link do filmowej relacji z Gali Agrobiznesu 2023, w internecie: realizowanej na "na żywo" przez służby informacyjne SGGW, a możliwej do obejrzenia obecnie.
https://youtube.com/live/C21irO8G_pg?si=dR5BImFN7axziHZq
patrz czas 1:06:35
Zebrał M.J. Nowacki
„Rolnictwo ekologiczne – nowe perspektywy i wyzwania”- konferencja 30.11.2023 r.
Rolnictwo ekologiczne zapewnia kompleksowe usługi w zakresie ochrony wód, żyzności gleby, różnorodności biologicznej, efektywnego gospodarowania zasobami oraz ochrony klimatu i adaptacji. Powyższe argumenty przemawiają za tym, by podejmować wszelkie działania, aby rolnictwo ekologiczne rozwijało się wykorzystując do tego badania naukowe, innowacyjne rozwiązania dedykowane dla rolnictwa.
W tym celu 30 listopada br. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie wraz z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska w Toruniu zorganizował konferencję on-line pn. „Rolnictwo ekologiczne – nowe perspektywy i wyzwania”.
Wszystkie tematy konferencji cieszyły się dużym zainteresowaniem, a w wśród nich wykład pn. „Rośliny białkowe i rolnictwo ekologiczne – zgrany duet”, który pozwolił nam wyszukać odpowiedzi na pytanie: jak budować naturalną żyzność gleby w gospodarstwie ekologicznym?, szczególnie w przypadku gdzie nie ma produkcji zwierzęcej. Czy rośliny białkowe nam w tym pomogą? Temat ten przedstawił Pan prof. dr hab. Tomasz Piechota z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Nie zabrakło również przepisów, które regulują produkcję w systemie rolnictwo ekologiczne. Tym razem poruszony został temat odstępstw od warunków produkcji ekologicznej. Wykład PN. „Przegląd odstępstw w rolnictwie ekologicznych” poprowadziła Pani Renata Przegalińska z jednostki certyfikującej Agro Bio Test .
Nie zabrakło tematu, który miał pokazać, że innowacyjne technologie są również istotne dla rozwoju rolnictwa ekologicznego. W tej części w ramach wykładu pn. „Na tropie innowacyjnych rozwiązań technologicznych dla rolnictwa ekologicznego” swoimi doświadczeniami podzielił się Pan Bartłomiej Piskorski, rolnik ekologiczny z województwa kujawsko-pomorskiego.
Ostatnim, ale niezwyle ważnym punktem konferencji był temat Warunkowość a wdrażanie działania „Rolnictwo ekologiczne” w nowej perspektywie finansowej PROW 2023-2027- przegląd wymogów i obowiązków”, który przedstawiła Pani Grażyna Biesiadowska -Salamon z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Zapraszamy do obejrzenia zapisu video konferencji:
Zachęcamy Państwa do zapoznania się z prezentacjami z konferencji.
Piechota strączkowe i rolnictwo ekologiczne 2
Przegląd odstępstw w rolnictwie ekologicznym_Minikowo 30.11.2023
Rolnictwo ekologiczne i warunkowość_30.11.2023
Opracowała
Agnieszka Dobosz-Idzik
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie
Konferencja pn. Promocja i upowszechnianie wiedzy o inicjatywach w obszarze badań i innowacji w rolnictwie
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniach 4 i 5 grudnia br. zorganizowało w Warszawie spotkanie z przedstawicielami instytutów badawczych i jednostek doradztwa rolniczego. W spotkaniu wzięły udział wszystkie 11 Państwowych Instytutów Badawczych podległych MRiRW oraz Instytut Rybołówstwa Śródlądowego z Olsztyna.
Celem spotkania było nawiązanie kontaktów między nauką a doradztwem oraz przedstawienie przez instytuty swojej oferty badawczej oraz potencjału do realizacji projektów badawczo-wdrożeniowych. W trakcie spotkania przedstawiono inicjatywy badawcze w następujących obszarach:
– transformacja cyfrowa,
– transformacja zielona,
– transformacja systemów żywnościowych,
– przykłady realizowanych przedsięwzięć w ramach działania Współpraca Grup Operacyjnych EPI,
– dobre praktyki współpracy w ramach zadania AKIS
Przedstawiono także doświadczenie w zakresie funkcjonowanie punktów konsultacyjnych w instytutach badawczych w roku 2023 oraz wnioski na następny rok.
Podsumowanie spotkania zrealizowano w formie warsztatów, w czasie których wypracowano następujące zagadnienia dotyczące poszczególnych instytutów i jednostek doradztwa rolniczego:
– propozycje współpracy w ramach zadania AKIS na 2024 rok,
– współpracy instytutów badawczych w ramach dotacji celowej dla IB na 2024 r. ,
– najważniejsze wyzwania związane z funkcjonowaniem instytutów badawczych w kontekście wdrażania wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
W ramach podsumowania przedstawiciele MRiRW podkreślili wagę współpracy pomiędzy nauką a doradztwem dla rozwoju konkurencyjności polskiego rolnictwa. Oczywiście tego typu spotkania będą kontynuowane w kolejnych latach.
Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego był reprezentowany przez zastępcę dyrektora Lidię Lewandowską, kierownika Działu Technologii Dawida Skotnickiego oraz koordynatora Sieci na rzecz Innowacji w Rolnictwie i na obszarach wiejskich Marka Nowackiego.
Opracował Marek J. Nowacki
KPODR
Fot. Panel Dobre praktyki współpracy w ramach zadania AKIS (wśród panelistów Dawid Skotnicki reprezentujący KPODR – trzeci do lewej).
Coroczne uroczyste spotkanie hodowców bydła mlecznego w Złotnikach Kujawskich
30 listopada 2023 roku w Złotnikach Kujawskich w Restauracji Austeria odbyło się coroczne uroczyste spotkanie hodowców bydła mlecznego współpracujących w ramach Między-Gminnego Koła Hodowców Bydła z siedzibą w Złotnikach Kujawskich.
Spotkanie to odbyło się w celu podsumowania wyników oceny wartości użytkowej bydła mlecznego za rok 2022 i połączone było z częścią szkoleniową. Organizatorami spotkania były Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka oraz Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie.
Z ramienia PFHBiPM piecze nad organizacją spotkania trzymał jak zwykle pan Roman Czechowicz- zootechnik oceny bydła mlecznego.
Szkolenie otworzyła i prowadziła Magdalena Balcerek -doradca z Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Inowrocławiu autorka relacji, która uroczyście przywitała wszystkich hodowców i zaproszonych gości. Jako pierwszy swój wykład poprowadził przedstawiciel firmy MAISADOUR pan Tomasz Marciniak który przedstawił wyniki oceny plonowania kukurydzy w sezonie 2023 przy uwzględnieniu trudnych warunków pogodowych panujących w tym sezonie agrotechnicznym.
Następnie głos zabrał pan Janusz Nalewalski – Dyrektor PFHBiPM Region Oceny Północ zs. Minikowie który mimo innych obowiązków służbowych znalazł chwile czasu i w ramach wystąpienia przekazał bieżące informacje dotyczące działań podejmowanych przez PFHBiPM oraz złożył gratulacje i podziękowania na ręce rolników za ich codzienną trudną prace.
Kolejnym prelegentem była dr inż. Sylwia Grochowska- Ostrowska, która przedstawiła temat dotyczący prawidłowego odchowu cieląt jako warunku niezbędnego do osiągnięcia przyszłych wysokich wydajności.
Następnie uczestnicy wysłuchali wystąpienia pana Gracjana Spryszyńskiego reprezentującego Małopolskie Centrum Biotechniki który przedstawił zasady poprawnego doboru buhajów z uwzględnieniem indywidualnych cech wymagających poprawy dla konkretnego stada.
Jako ostatni wystąpił przedstawiciel firmy STOPVET pan Rafał Fuhrmann omawiając wpływ prawidłowej higieny przed i poudojowej na opłacalność produkcji mleka.
Następnym punktem spotkania było wręczenie dyplomów ufundowanych przez Między-Gminne Koło Hodowców z siedzibą w Złotnikach Kujawskich dla hodowców którzy osiągnęli największą wydajność mleka z obory za rok 2022. Pierwsze miejsce zajął pan Tadeusz Czech z Dąbrówki Kujawskiej gm. Złotniki Kujawskie z wydajnością z obory 10895 kg mleka, na drugim miejscu uplasował się pan Karol Piątkowski z miejscowości Krężoły gm. Złotniki Kujawskie z wydajnością 10605 kg mleka, a trzecie miejsce zajął pan Roman Michalski z Gniewkówca gm. Złotniki Kujawskie z wydajnością z obory 9003 kg mleka.
Następnie głos zabrał Wójt Gminy Złotniki Kujawskie, pan Witold Cybulski, którzy pogratulował wyróżnionym rolnikom osiągniętych wyników wręczył także pamiątkowy Dyplom na ręce pana Romana Michalskiego – przewodniczącego Koła Hodowców, pogratulował wyróżnionym rolnikom osiągniętych wyników i podziękował wszystkim za trud wkładany w codzienną pracę, a z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku życzył wszystkiego najlepszego.
Po wspólnym obiedzie, na zakończenie spotkania odbyło się losowanie, podczas którego rolnicy mieli możliwość wygrania upominków ufundowanych przez firmy współorganizujące szkolenie.
i od lewej Wót gminy Złotniki Kujawskie – Tadeusz Czech , Karol Piątkowski , Roman Michalski, zootechnik PFHBiPM Roman Czechowicz
Tekst: Magdalena Balcerek
KPODR w Minikowie
PZDR w Inowrocławiu
Foto. M. Balcerek
Świadome i bezpieczne przetwórstwo żywności pochodzenia zwierzęcego
W listopadzie br. odbył się cykl warsztatów realizowanych w ramach operacji pn. „Świadome i bezpieczne przetwórstwo żywności pochodzenia zwierzęcego”.
Prowadzącym warsztaty pradziada Pan Krystian Dreszler, znany szkoleniowiec, oraz aktywny producent prowadzący działalność MLO, z Nowego Miasta Lubawskiego masarz z dziada pradziada.
Uczestnikami warsztatów byli przedstawiciele lokalnych zakładów rzemieślniczych oraz głównie rolnicy, którzy dopiero chcą rozpocząć działalność z zakresu przetwórstwa mięsnego.
20 oraz 30 listopada odbyły się warsztaty rozbioru półtusz wieprzowych. Miejscem szkolenia było Centrum Dziedzictwa Kulinarnego i Turystyki Wiejskiej w Minikowie w specjalnie zaprojektowanym do tego celu pomieszczeniu. Uczestnicy mieli do dyspozycji specjalistyczny sprzęt w postaci metalowych rękawic, różnego rodzaju i sprzętu do cięcia. Na każdym z warsztatów rozbierano dwie półtusze wieprzowe. Pod okiem mistrza uczestnicy uczyli się trybowania i konfekcjonowanie elementów tuszy wieprzowej zwracając uwagę na przydatność przetwórcza poszczególnych wyrębów. Prowadzący zwracał uwagę na maksymalne wykorzystanie wszystkich elementów półtuszy tak aby uniknąć strat. Podroby, skóry czy głowizna są wykorzystywane w kuchni tradycyjnej co wynikało z poszanowania do każdego elementu
23 listopada odbyły się warsztaty masarskie, na których uczestnicy uczyli się wyrobu kiełbasy białej i polskiej. Ważnym elementem procesu technologicznego jest przygotowanie surowca, jego podział na kategorie oraz zastosowanie odpowiednich proporcji. Przygotowując dwa gatunki kiełbasy jednocześnie można było dostrzec istotne różnice w ich produkcji np. sposobie wrabiania. Kiełbasa polska została ostatecznie uwędzona w tradycyjnej wędzarni, która jest ważnym elementem wyposażenia Centrum Dziedzictwa Kulinarnego i Turystyki Wiejskiej w Minikowie.
fot.: Magdalena Kulus, Damian Oparzela
Żabi skok w przyrodę
13 i 20 listopada odbyły się warsztaty przyrodnicze pn. „Żabi skok w przyrodę”. Zorganizowane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zajęcia, były częścią projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”. Fundatorem wydarzeń był Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
Szkolenia były skierowane do uczniów szkół podstawowych oraz dzieci w wieku przedszkolnym – zerówki. Łącznie odbyły się 4 warsztaty, w których udział wzięli uczniowie z trzech placówek były to: Przedszkole „Wesoła Piątka” i Przedszkole Niepubliczne „Donald” w Nakle nad Notecią oraz Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Józefa Blechacza w Olszewce – dwa warsztaty.
Zajęcia przeprowadziła edukatorka i przyrodniczka, Pani Monika Bykowska z Cudosfery. Tematem zajęć były płazy i gady Polski. W ciekawy sposób przedstawiono przekrój rodzimej herpetofauny. Omówiono specyficzne zachowania i zwyczaje żab, ropuch oraz traszek. W trakcie warsztatów wykorzystano plansze, modele oraz nagrania głosów poszczególnych gatunków. Uczniowie aktywnie uczestniczyli na każdym etapie zajęć, zadając liczne pytania i udzielając odpowiedzi na zagadki. Dodatkowo, Pani Monika wdrożyła uczestników w zasady pracy przyrodników zajmujących się ochroną płazów. Przedstawiono szereg zależności panujących w przyrodzie i omówiono relację między człowiekiem i środowiskiem naturalnym.
W czasie każdych zajęć uczniowie naśladowali omówione gatunki wykorzystując zdobytą w trakcie szkolenia wiedzę. Wykonywano „tańce traszek”, skakano jak żaba trawna i pływano jak żaba moczarowa, naśladowano głosy ropuchy czy kumaka. Wszystko odbywało się w atmosferze nauki poprzez zabawę i dyskusję.
Na zakończenie warsztatów dzieci otrzymały upominki w postaci książek o tematyce przyrodniczej i zestawy ekologiczne do samodzielnego wykonania karmnika z szyszek.
Tekst i zdjęcia: Lidia Saganowska, KPODR w Minikowie
Wyzwania współczesnej hodowli kóz
Konferencja organizowana w ramach operacji ,,Wyzwania współczesnej hodowli kóz” realizowanej przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W sobotę 16 września odbyła się w Minikowie konferencja pn. ,,Wyzwania współczesnej hodowli kóz”. Przybyłych gości powitała Lidia Lewandowska, Zastępca Dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie. Była to pierwsza konferencja o tematyce związanej tylko i wyłącznie z tematyką kozią. Poruszane były zagadnienia dotyczące profilaktyki zdrowotnej, żywienia, ras zachowawczych. Przed rozpoczęciem spotkania głos zabrał Dyrektor Regionalnego Związku Hodowców Owiec i Kóz – Józef Baran, który prowadzi ocenę hodowlaną i użytkowości na terenie kujawsko-pomorskim owiec i kóz. Prezes Zarządu Ewelina Lipka zaprezentowała działalność Krajowego Stowarzyszenia Hodowców Kóz Anglonubijskich, które działa od 2017 r. Zajmuje się m.in. organizacją tematycznych wystaw kóz Anglonubijskich.
Jolanta Lunitz wystąpiła jako przedstawiciel Stowarzyszenia Serowarów Farmerskich i Zagrodowych liczącej 140 członków zrzeszonych z całej Polski. Do stowarzyszenia należą serowarzy, hodowcy i ekolodzy. Oprócz promowania polskiego serowarstwa organizują szkolenia i dzielą się wiedzą dotyczącą produkcji serów i produktów pochodzących z mleka krowiego, owczego i koziego. Specjalizacją Jolanty Lunitz jest przetwórstwo serów i wszystko co jest z tym związane. Podzieliła się swoim doświadczeniem związanym z tą dziedziną i pokazała dobre przykłady jak można w skuteczny sposób zareklamować swój produkt i nie wypalić się zawodowo. Zaprezentowała szeroki zakres możliwości jakie daje mleko kozie i wachlarz serów, w których można się wyspecjalizować. Ciekawostką były nazwy serów takie jak: kozi tomme z dziką skórką i wyraźnymi aromatami, rouelle du tarn (w kształcie obwarzanka, oprószony węglem, kremowy pod skórką) czy crottin z lekko białą pleśnią, kruchy i kremowy w smaku.
Dr hab. Aldona Kawęcka prof. IZ Instytutu Zootechniki Państwowego Instytutu Badawczego z Zakładu Hodowli Owiec i Kóz przedstawiła działalność zakładu i zasady przystąpienia do programu ochrony zasobów genetycznych. W przypadku kóz objęte programem są koza Karpacka, Kazimierzowska i Sandomierska. Omówione zostały nowe zasady przystąpienia do programu ochrony zasobów genetycznych – Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Podane zostały przykłady na alternatywne zastosowanie małych przeżuwaczy wpływające na rozwój lokalnych przedsiębiorczości.
Prezentacja Macieja Murawskiego z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie dotyczyła wartości hodowlanej i użytkowej, kontroli użytkowości prac hodowlanych i celi hodowlanych w Europie i na świecie. Zaprezentowany został program hodowlany na przykładzie Francji, Hiszpanii, Norwegii i Stanów Zjednoczonych. Według statystyk Polski Związek Hodowców Owiec i Kóz (2022 r.) ma wpisane 175 kóz do ksiąg zwierząt zarodowych, 159% wynosi plenność ocenianych stad a 499 kóz objętych jest oceną wartości użytkowej.
Specjalista ds. żywienia Mariusz Dobies scharakteryzował przyczyny, objawy i skutki choroby, która jest powszechnie występująca u kóz na całym świecie czyli enterotoksemii. Jest to choroba wywołana przez beztlenowe laseczki Clostridium perfingens. Standardowym objawem jest wodnista biegunka, nagłe upadki zwierząt, utrata apetytu, wygięcie kręgosłupa, kopanie kończynami w okolicę brzucha. Istotne jest aby nie przekarmiać zwierząt i zastosować właściwe żywienie, dodatkowo stosowane są również szczepienia profilaktyczne.
Profesor Roman Łyszczarz rozpoczął swoje wystąpienie od cytatów i powiedzeń: ,,Kozy kochają ludzi szczęśliwych, a może to ludzie szczęśliwi kochają kozy?”, ,,Sama wiedza nie jest wiedzą ale wiedza jak jej użyć dopiero się nią staje”. Jak na specjalistę do spraw łąkarstwa przystało zaprezentował wiele zagadnień z nimi związanych i zaprezentował efekty swoich autorskich mieszanek. Ruń pastwiskowa jest najlepszą paszą dla kóz. Jest łatwostrawna, mlekopędna i bogata w składniki pokarmowe. Powinna być podstawą żywienia koźląt, kóz mlecznych i rozpłodników. Pastwiska dla kóz mogą mieć różne ukształtowanie terenu, ale ważne jest, aby było suche. W kwaterowym chowie kóz okres przebywania na kwaterze jak najkrótszy (około 2 dni). Wypas powinien trwać 150-160 dni, po 6-8 godzin dziennie. W pierwszej kolejności wybierają lucernę i koniczynę, a następnie trawy: życice, kupkówkę i kostrzewy.
Kolejnym praktycznym wykładem dla hodowców była Profilaktyka weterynaryjna w zarządzaniu stadem przeprowadzona przez lek. wet. Katarzynę Barłowską z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Zwierząt PAN. Ważnymi zabiegami zoohigienicznymi w profilaktyce kóz jest czyszczenie i odkażanie pomieszczeń przed wprowadzeniem kóz do budynku. Pomieszczenia te powinny być suche i bez przeciągów, unikamy nadmiernego zagęszczenia zwierząt, regularnie dokonujemy korekcji racic. Pamiętajmy o 2-4 tygodniowej kwarantannie dla nowoprzybyłych zwierząt do stada. Przed sezonem rujowym wskazane jest podanie kozom selenu z wit. E, ponieważ nasze gleby są ubogie w ten składnik. Zwrócono uwagę na choroby pasożytnicze jakie występują u kóz zarówno te wewnętrzne (kokcydia, nicienie, tasiemce, przywry) jak i zewnętrzne (roztocza, kleszcze, wszy, wszoły). Podano szczegółowe dawkowanie substancji czynnej i najskuteczniejsze drogi podania. Przykładowo skutecznym lekiem są sulfonamidy działające na kokcydia a albendazol, fenbendazol, oksfendazol działa zarówno na przywry, tasiemce jak i nicienie.
Oprócz wykładów teoretycznych uczestnicy mieli okazję zobaczyć na żywo jak wygląda korekcja racic wykonana przez zawodowca w tej dziedzinie tj. certyfikowanego korektora racic – Agnieszkę Ceranowską. Była to okazja do obserwacji prawidłowo wykonanej korekcji racic, specjalistka podzieliła się swoim doświadczeniem związanym z użyciem specyfików i narzędzi, które używa.
Podczas konferencji można było odwiedzić stoiska firmy Bivet, jest to firma z bogatą ofertą specjalizującą się w sprzedaży urządzeń i akcesoriów udojowych, pasz, lizawek dodatków, ogrodzeń elektrycznych i innych wyspecjalizowanych rozwiązań w hodowli małych przeżuwaczy. Przedstawicielem firmy FeedExpert był dr inż. Krzysztof Białoń, który wraz ze swoją prezentacją dotyczącą zastosowania ziół w żywieniu przedstawił ofertę dodatków ziołowych, od lat prowadzi współpracę z czołowymi Ośrodkami Hodowli Zarodowych na terenie Polski.
Dzięki konferencji uczestnicy mieli okazję do wymiany doświadczeń ze specjalistami w swoich dziedzinach. Stworzyło to odpowiednie warunki do konsolidacji środowiska oraz promocji nowoczesnych rozwiązań i omówienia wyzwań z jakimi borykają się hodowcy kóz. Była to też okazja aby zachęcić potencjalnych hodowców do rozpoczęcia chowu kóz czy też produkcji serów kozich.
Anna Mońko-Łanucha, KPODR w Minikowie
Domowa pielęgnacja – kosmetyki z wykorzystaniem naturalnych składników
23 listopada w Oddziale Zarzeczewo Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie odbyło się szkolenie pt.: Domowa pielęgnacja – kosmetyki z wykorzystaniem naturalnych składników. Szkolenie poprowadziły specjalistki Anna Dykczyńska oraz Milena Gawrońska. Wśród uczestników znaleźli się pszczelarze, osoby zainteresowane zdrowym stylem życia oraz doradcy rolniczy. Poniżej zamieszczamy prezentację ze szkolenia do pobrania.
Prezentacja do pobrania:
Domowa pielęgnacja-kosmetyki
