18 września 2022 roku w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego odbyło się podsumowanie etapu wojewódzkiego konkursu na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne. Konkurs na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne stał się już tradycją, gdyż organizowany jest od wielu lat zarówno na szczeblu wojewódzkim jak i  krajowym. Na szczeblu krajowym organizatorem konkursu jest Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu,  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego. Tegoroczny etap wojewódzki konkursu nasz Ośrodek przeprowadził we współpracy z Kujawsko – Pomorskim Urzędem Marszałkowskim, Kujawsko-Pomorską Izbą Rolniczą oraz Terenowym Oddziałem Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Bydgoszczy.

Celem Konkurs na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne jest prezentacja dobrych praktyk stosowanych w rolnictwie ekologicznym, zarówno w produkcji roślinnej jak i zwierzęcej oraz  upowszechnienie innowacyjnych metod produkcji rolniczej. Zadaniem konkursu jest inspirowanie rolników do podejmowania wyzwań i działań w zakresie rolnictwa ekologicznego.

 W tegorocznej edycji wojewódzkiego etapu konkursu udział wzięło 5 gospodarstw ekologicznych o różnym profilu produkcji. Zwycięzcą został pan Robert Michałkiewicz właściciel gospodarstwa ekologicznego z miejscowości Zgniłobłoty, w gminie Bobrowo, w powiecie brodnickim. Zwycięskie gospodarstwo posiada długą tradycję, gdyż ekologiczne metody produkcji wprowadził pan Andrzej, ojciec pana Roberta, certyfikat uzyskało już w 1990 roku.  Oznacza to, że znalazło się w grupie pierwszych gospodarstw, które otrzymały certyfikat rolnictwa ekologicznego w Polsce. Pan Robert gospodaruje na powierzchni 42 ha. W gospodarstwie utrzymywane jest bydło mięsne, które w całości jest żywione paszami ekologicznymi wyprodukowanymi w gospodarstwie. Płodozmian jest poprawny pod względem przyrodniczym jak i produkcyjnym. Udział zbóż stanowi około 50 procent, uprawiane są stare odmiany takie jak pszenica orkisz, samopsza, ale także zwyczajna,  owies, jęczmień, żyto. Rośliny bobowate drobnonasienne jak i grubonasienne z uwagi na działanie strukturotwórcze oraz znaczną wartość nawozową zajmują stałe miejsce w strukturze upraw. Corocznie po zbożach wysiewane są poplony, praktykowany jest wysiew koniczyny w owies. Rolnik części  płodów rolnych, głównie zbóż sprzedaje do  przetwórni ekologicznej. Natomiast warzywa sprzedawane są klientom bezpośrednio z gospodarstwa.

Drugie miejsce w konkursie na Najlepsze Gospodarstwo Ekologiczne zajęło gospodarstwo ekologiczne Folwark Warzyn, państwa Sędłak z miejscowości Warzyn, w gminie Gniewkowo, w powiecie inowrocławskim. Pani Maja i pan Michał prowadzą certyfikowaną produkcję sadowniczą od 2018 roku. Obecnie powierzchnia objęta zobowiązaniem ekologicznym wynosi 2,27 ha. Co roku rolnicy powiększają powierzchnię ekologicznych sadów. Uprawiają wiele gatunków, takich jak grusze, jabłonie, wiśnie, śliwy, brzoskwinie, maliny, borówki. Ciągle podnoszą bioróżnorodność w gospodarstwie wprowadzając nowe gatunki uprawne, ale także bardzo dbają o nieprodukcyjne elementy takie jak, miedze, łąki kwietne, zadrzewienia, wysiew wielogatunkowych poplonów. Dużym atutem gospodarstwa jest niewątpliwie prowadzenie przetwórstwa oraz wielokierunkowa sprzedaż m.in. poprzez udział w konsorcjum rolniczym wiejska e-skrzynka, w projekcie Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu Nasze Lokalne, platformę internetową, udział w festynach, jarmarkach oraz bezpośrednio z gospodarstwa.

            Trzecim laureatem Konkursu zostali Państwo Dominika i Maciej Mączyńscy z miejscowości Kretki Małe, w gminie Osiek, w powiecie brodnickim. Gospodarstwo o powierzchni 17 ha, które posiadają zakupili w 2007 roku i od razu postanowili uprawiać ziemię zgodnie z wytycznymi systemu rolnictwa ekologicznego. Certyfikat uzyskali w 2009 roku. Państwo Mączyńscy od początku specjalizują się w produkcji warzywniczej. Na przestrzeni lat były to różne warzywa, w tym roku uprawiali 1 ha ogórka i prawie 6 ha cukinii. Rolnicy produkują rozsadę we własnym zakresie, rośliny uprawiane są na foli, stosowane jest nawadnianie kropelkowe. Na glebach słabszych uprawiane są stare odmiany zbóż, takie jak płaskurka, samopsza, owies bezłuskowy.   Państwo Mączyńscy w ostatnim czasie dokupili 3 ha ziemi na których chcą dalej rozwijać produkcję warzywniczą, gdyż uprawa warzyw pomimo ogromnego trudu jest ich pasją.

Ponadto w konkursie wyróżniono dwa bardzo ciekawe i rozwijające się gospodarstwa. Pierwsze –  Gospodarstwo Państwa Katafiaszów znajduje się w miejscowości Królikowo, w gminie Szubin, w powiecie nakielskim. Państwo Katafiasz uzyskali certyfikat w 2008 roku. Rolnicy na powierzchni prawie 30 ha uprawiają m.in. stare odmiany zbóż, facelię,  grykę, saradelę. Ponadto utrzymują kury i gęsi, oraz prowadzą pasiekę. Dzięki uprawie roślin miododajnych, takich jak facelia, czy gryka zbiory miodu są obfite, natomiast obecności pasieki zapewnia wyższe plony roślin uprawnych.

Gospodarstwo ekologiczne pani Moniki Wika, które otrzymało drugie wyróżnienie znajduje się we wsi Gromadno, w gminie Kcynia w powiecie nakielskim. Posiada powierzchnię prawie 70 ha, zgłoszone do systemu  certyfikacji zostało w 2015 roku. Rolnicy zajmują się głównie uprawą roślin zbożowych oraz utrzymują bydło oraz drób. Bydło stanowią mieszańce różnych ras mięsnych. Państwo Wika w najbliższej przyszłości zamierzają rozwijać potencjał swojego gospodarstwa poprzez wprowadzanie nowych gatunków w płodozmianie oraz powiększanie produkcji zwierzęcej.

Promocja rolnictwa ekologicznego jest niezwykle ważna m.in. ze względu na zwiększanie świadomości konsumentów na temat jakości produktów ekologicznych. Istotna jest również dostępność produktów ekologicznych dla klientów, szczególnie na rynku lokalnym. Prowadzenie produkcji ekologicznej jest również wyrazem troski o środowisko naturalne.

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie życzy laureatom Konkursu dalszego rozwoju gospodarstw, satysfakcji z wykonywanej pracy oraz wszelkiej pomyślności.

Tekst: Ilona Oleś

Foto: Marzena Zwiewka, Jarosław Domiński