17 maja 2023 w Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w Minikowie odbyła się konferencja pn. „Zarządzanie Gospodarką Odpadami”, którą zorganizowano w ramach tegorocznego Forum Ochrony Środowiska.

Wydarzenie sfinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu i było ono częścią projektu pn. „Ekologia i środowisko – dobre praktyki i dalsze wyzwania – edukacja i informacja dla mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego”.

Konferencja odbyła się w formie hybrydowej, zarówno stacjonarnie jak i online i wzięło w niej udział łącznie 91 uczestników. Głównymi odbiorcami były urzędy miast i gmin, pod kątem których omówiono problematykę związaną z gminnym systemem gospodarki odpadami.

Pierwszą prelegentką była Pani Anna Nowak, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska w Urzędzie Miasta i Gminy Nakło nad Notecią. Wykład podzielony był na dwie części.
W pierwszej z nich przedstawiono słuchaczom wdrożony w Nakle projekt Human Smart City pn. „Zintegrowane działania partycypacyjne realizowane przy użyciu nowych technologii na rzecz redukcji emisji komunikacyjnej w Nakle nad Notecią”. Można uznać, że projekt ten jest doskonałym przykładem współudziału społeczności lokalnej w tworzeniu i wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań pro środowiskowych. Pani Anna jako koordynatorka projektu opowiedziała na temat założeń i celów projektu, a także pokazała, jak ważna i owocna może się okazać współpraca samorządu lokalnego z mieszkańcami, którzy mieli swój realny wpływ na kształt wprowadzonych przedsięwzięć.

W drugiej części wystąpienia przedstawiono jak Nakło nad Notecią zorganizowało swój system gospodarki odpadami komunalnymi. Na szczególną uwagę zasługują tu tzw. „miniPSZOKi”. Jest ich obecnie 9. Za ich pomocą miasto w bardzo ciekawy sposób poradziło sobie z selektywną zbiórką odpadów z nieruchomości wielolokalowej. Przynoszone odpady podlegające w miniPSZOKach dalszej, kontrolowanej segregacji. W rezultacie stworzono nowe miejsca pracy, zwiększono poziom odzysku odpadów i zaangażowano mieszkańców, a to wszystko bez uszczerbku dla terenów zielonych czy parkingów, miniPSZOKi zastępują bowiem tradycyjne wiaty na pojemniki do segregacji, które musiałyby stanąć na osiedlach.

Drugi wykład poprowadziła Pani Klaudia Subutkiewicz, dyrektor Biura Zarządzania Gospodarką Odpadami Komunalnymi w Urzędzie Miasta Bydgoszczy. Głównym tematem wystąpienia były nielegalne wysypiska odpadów. Pani Klaudia omówiła jakie założenia przyjęto w Bydgoszczy i jak miasto radzi sobie z problemem. Przyjęty projekt pn. „Zero tolerancji dla śmiecenia” obejmuje przede wszystkim 52 foto pułapki rozmieszczone w rozmaitych miejscach, szczególnie tych najczęściej zaśmiecanych. Ponadto, miasto nieustannie współpracuje z mieszkańcami, organizowane są akcje sprzątania terenów zielonych, a także liczne kampanie edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Bydgoszcz wspierana jest również w swoich działaniach przez wielu partnerów lokalnych, a to pokazuje, że problematyka odpadów jest bliska wielu środowiskom. Pani Klaudia w swoim wystąpieniu poruszyła również problematykę poziomów recyklingu w gminie i świadomości społecznej co do segregacji odpadów. Bydgoszcz nieustannie wdraża nowe rozwiązania na polu gospodarki odpadami, a jednocześnie rozwija się w kierunku dużych inwestycji takich jak hale sortownicze a przede wszystkim budowa biogazowni.

Kolejny wykład wygłosiła adwokat Katarzyna Wolny-Tomczyk z Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Wykład skupiał się przede wszystkim na problematyce osiągania poziomów recyklingu w gminach i odpowiedzialności za ten parametr. Omówiono problematykę kar finansowych wynikających z niedotrzymywania umów między gminą a odbiorcą odpadów. Głównym zagadnieniem były tu zamówienia publiczne w oparciu, o które gminy realizują odbiór i wywóz odpadów. Pani mecenas podała wiele przykładów, jak odbiorcy odpadów argumentują brak możliwości wywiązania się z zakontraktowanych poziomów recyklingu. Zwrócono uwagę na organizację całego systemu, jego słabe strony z punktu widzenia przedsiębiorcy – odbiorcy odpadów jak i z punku widzenia gminy. Pokazano jakie stanowiska przyjmują w konkretnych przypadkach sądy i jak mogą bronić się przedsiębiorcy. Tym samym trzeba przyznać, że temat poziomów recyklingu jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, a swój wkład mają tu wszystkie organy.

Ostatni wykład poprowadzony był przez Dominikę Majchrzak, radcę prawnego z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych EcoLegal z Wrocławia. Głównym zagadnieniem była BDO – baza danych o odpadach w odniesieniu do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Mówiono o sprawozdawczości, błędach i karach, a także o dokonywaniu korekt. Pani mecenas szczegółowo omówiła najczęstsze problemy ze sprawozdawczością komunalną z punktu widzenia przedsiębiorcy, pokazała jak zmierzyć się z obliczanie poziomów recyklingu przez przedsiębiorców, ukazała wiele ważnych kwestii praktycznych. Wskazano też jaką odpowiedzialność w tym całym procesie ponoszą gminy. Wykład był pełen przykładów i zaprezentowano na nim rzeczywiste sytuacje, z którymi na co dzień musi zmierzać się gmina i przedsiębiorca. Ważnym uwzględnionym aspektem gospodarki odpadami w gminach były też odpady biodegradowalne.

Konferencja poruszyła wiele istotnych zagadnień z obszaru gospodarki odpadami. Każda z prelegentek omówiła odmienne zagadnienia, które z pewnością bylibyśmy w stanie jeszcze rozszerzyć. Jestem przekonana, że problem odpadów to jeden z istotniejszych aspektów ochrony środowiska, a jednocześnie duży obszar do zaopiekowania w biurach samorządów.

W niedalekiej przyszłości będziemy z pewnością wracać do systemu kaucyjnego, gospodarki obiegu zamkniętego czy zwiększenia odpowiedzialności producentów. Odpady znalazły się również w centrum uwagi sektora energetycznego co stwarza wiele nowych możliwości ich zagospodarowania. Temat jest zatem cały czas otwarty.

Zapis video:

Prezentacje do pobrania:

prezentacja – A. Nowak – 17.05.2023r.

prezentacja- D. Majchrzak – 17.05.2023r.

prezentacja – K. Subutkiewicz – 17.05.2023r.

prezentacja – K. Wolny-Tomczyk – 17.05.2023r.

Tekst: Lidia Saganowska

Już po raz piąty w Minikowie odbył się Międzynarodowy Dzień Rzepaku, w którym uczestniczył Sekretarz Stanu Janusz Kowalski. Podczas wydarzenia rozmawiano na temat wyzwań stojących przed producentami rzepaku w związku z aktualnymi regulacjami prawnymi oraz sytuacją na rynkach światowych.

Międzynarodowy Dzień Rzepaku organizują wspólnie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych oraz Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju. Wspólnie z organizatorami wydarzenie otworzył Janusz Kowalski Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W pierwszej części głos zabrał również  Poseł Jan Krzysztof Ardanowski przewodniczący Rady ds. i Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP.

Podczas otwarcia Janusz Kowalski, Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreślił istotną rolę polskiego rolnictwa na rynkach europejskich. Ministers Kowalski stwierdził, ze rewolucja, którą zapoczątkowali rolnicy i producenci rzepaku, przyczyni się do zwiększenia udziału polskich producentów rzepaku przede wszystkim w produkcji biodiesela, ale również wpłynie na zwiększenie liczby biogazowni i spółdzielni energetycznych w Polsce. Sekretarz Stanu skierował szczególne słowa uznania, za zasługi w tworzeniu stabilnych ram prawnych dotyczących wykorzystania biopaliw w Polsce, do Adama Stępnia, dyrektora generalnego Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju. Zapewniono o otwartości na współpracę, szczególnie w kwestii tworzenia nowych regulacji prawnych dotyczących biogazowni i wykorzystania biopaliw.

Następnie odbyły się wykłady wprowadzające do tematyki spotkania. Pierwszy: „Szanse i wyzwania dla sektora roślin oleistych. Zielony Ład i Plan Strategiczny WPR” wygłosił dr Jerzy Plewa, były Dyrektor Generalny Komisji Europejskiej ds. Rolnictwa. Z kolei w zagadnienia agrotechnicznie uczestników wprowadziła prof. dr hab. inż. Małgorzata Szczepanek z Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich prezentując wykład pt. „Wyzwania i perspektywy w produkcji rzepaku”.

Nieodzownym punktem Międzynarodowego Dnia Rzepaku jest debata ekspercka, podczas której przedstawiciele organizacji producentów roślin oleistych zrzeszonych w Copa-Cogeca oraz European Oilseed Alliance z Polski Niemiec, Francji, Szwecji i Finlandii rozmawiali na temat perspektyw uprawy rzepaku w Europie. Zwracano uwagę na szanse ale także wyzwania jakie pojawiają się w tym kontekście w związku z realizacją unijnych celów środowiskowo-klimatycznych. Podkreślano wpływ nowej WPR, w tym Europejskiego Zielonego Ładu, Strategii: “Od pola do stołu” i „Bioróżnorodności” oraz zagadnienia niskiej emisji dwutlenku węgla na przyszłość uprawy rzepaku w Europie. Na początku debaty każdy z prelegentów przedstawił aktualną sytuację na rynku i w uprawach rzepaku. Prezentowany był obszar upraw, problemy napotkane w obecnym sezonie wegetacyjnym jak i perspektywy dla tegorocznych zbiorów.  W spotkaniu EURORZEPAK 2023 uczestniczył  również przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa Serbii.

W wyniku międzynarodowej debaty sformułowano następujące wnioski i rekomendacje:

1. Rzepak ozimy jest bardzo ważną rośliną w płodozmianie zapewniającą bioróżnorodność wpisującą się w założenia europejskiej strategii od pola do stołu.
2. Z przerobu nasion rzepaku uzyskiwana jest śruta rzepakowa, która stanowi niezbędny krajowy komponent białkowy dla realizacji plonu białkowego, zakładającego zmniejszenie uzależnienia Europy od importu śruty sojowej.
3. Skala produkcji biopaliw stanowi kluczowy element stabilizujący popyt na nasiona rzepaku i zwiększający produkcję rodzimego białka roślinnego w postaci makuchu lub śruty rzepakowej.
4. Rzepak ozimy ma ogromne znaczenie prośrodowiskowe jako najważniejsza roślina miododajna i niezastąpiony elementy krajobrazu.
5. Doświadczenia związane z otwarciem europejskiego rynku dla produktów rolnych z Ukrainy, w tym rzepaku, powinny stanowić podstawowy element strategii państw UE dla przyszłej integracji Ukrainy z Unią Europejską. Niezbędna jest tu solidarność wszystkich krajów UE.

EURORZEPAK rozpoczął cykl imprez realizowanych w ramach Kujawsko-Pomorskich Dni Pola Minikowo 2023, które są wydarzeniem towarzyszącym Krajowym Dniom Pola w Sielinku. Rolnicy mogli zobaczyć i ocenić odmiany rzepaku ozimego prezentowane przez hodowców na kolekcji w Minikowie oraz odwiedzić liczne stoiska firm z branży nasiennej, ochrony roślin, nawożenia i mechanizacji rolnictwa.

Autorzy tekstu:
Dawid Skotnicki
Martyna Zielińska-Tadych
KPODR w Minikowie

16.05.2023 r. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie zorganizował w Gospodarstwie Sadowniczym Aliny i Wojciecha Klimkiewiczów w Nowej Rudzie szkolenie „Rola bioróżnorodności w produkcji sadowniczej”.

Celem spotkania było zapoznanie się z korzyściami wynikającymi z bioróżnorodności oraz możliwościami wprowadzania w gospodarstwach owadów zapylających. Uczestnicy mieli również okazję zapoznać się z możliwościami poprawy jakości owoców.

Grzegorz Pruszyński, Menadżer ds. Produktów Biologicznych, Agrii Polska Sp. z o.o. przedstawił zagadnienia związane z bioróżnorodnością środowisk rolniczych a w szczególności powiązanych z produkcją sadowniczą. Zaprezentowano informacje dotyczące poprawy ilości i jakości owoców przy zapyleniu przez owady. Zwrócił uwagę na ochronę owadów zapylających i wymierne negatywne skutki jej braku. Co jest istotne w uprawie większości gatunków sadowniczych, gdzie zapylenie przez owady staje się warunkiem niezbędnym do uzyskania plonu.

Hubert Konarski, Menadżer ds. upraw sadowniczych firmy Agrii Polska Sp. z o.o. przedstawił rozwiązania w nawożeniu i ochronie upraw sadowniczych zwracając uwagę na monitoring plantacji. Zapoznał uczestników szkolenia ze stanem plantacji sadowniczych w rejonie Grójca.

Sebastian Przedzienkowski z firmy Yara Poland Sp. z o.o. omówił zasady dalszej współpracy. Podkreślił znaczenie nawożenia doglebowego uwzgledniającego zasobność gleby i zawartości składników w liściach. Zaprosił producentów do współpracy  w podejmowaniu decyzji o stosowaniu nawozów oraz do oceny analiz chemicznych gleby.

Jan Gurzyński z Intermagu Sp. z .o. przedstawił rozwiązania swojej firmy w nawożeniu roślin sadowniczych. Zachęcił do stosowania nowoczesnych środków biologicznych w ochronie roślin sadowniczych. Spotkanie prowadziła Małgorzata Kołacz z Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Spotkanie zakończyła długa dyskusja przy pieczeni z dzika upolowanego przez sadowniczą Dianę.

Małgorzata Kołacz
KPODR w Minikowie